ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ ΕΠΟΧΗΣ
Τα μπάνια στις ακτές του
Σαρωνικού, η Βουλιαγμένη
και η δεκαετία του ΄20
Όσο πλησιάζει το καλοκαίρι και η πνιγηρή ζέστη φτάνει στο απροχώρητο, οι Αθηναίοι στα τέλη της δεκαετίας του ’20, δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να βρίσκουν ευκαιρίες για να εγκαταλείπουν την πόλη.
Όλο και πιο πολλοί Αθηναίοι μεταβάλλονται σε Τρίτωνες και όλο πιο πολλές οι κομψές Ατθίδες σπεύδουν να γίνουν Νεράιδες.
Η μεταβολή αρχίζει από τα λουτρά του Φαλήρου. Εκεί υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν μπάνια όλο το χειμώνα.
Τον Οκτώβρη αριθμούνται περί τους 50, το Νοέμβρη γίνονται20-25, το Δεκέμβρη γίνονται 10 και το Γενάρη μένουν μόνο 5. Μεταξύ αυτών είναι πάντα ο δημοσιογράφος Ν. Καρβούνης και ο άλλοτε δημοσιογράφος Σ. Λύτρος. Αυτοί δεν λείπουν ποτέ.
Από το Μάη όμως οι κολυμβητές γίνονται περισσότεροι. Οι προετοιμασίες σ’ όλη την παραλία του Σαρωνικού εξακολουθούν πυρετωδώς.
Στο Νέο Φάληρο και στο Παλιό οι καμπίνες των λουτρών καθαρίζονται, επισκευάζονται και ανανεώνονται.
Συγχρόνως αναδιοργανώνεται και η αστυνομική υπηρεσία για την επίβλεψη των λουομένων. Γιατί στα Φάληρα απαγορεύονται ακόμα τα μπαιν μιξτ.
Λίγο όμως πιο πέρα γίνονται προετοιμασίες για τα μικτά λουτρά.
Τα μικρομάγαζα βάφονται, οι παράγκες διορθώνονται για να εξυπηρετήσουν εκείνους που θα πάνε «αναμίξ», όπως γράφει ένα περιοδικό της εποχής, «να κάνουν μπαιν μιξτ : νέοι, κορίτσια, γεροκολασμένοι και μοντέρνες κυρίες…».
Ένα μαγαζάκι βρίσκεται στον Άγιο Κοσμά κι αυτό ετοιμάζεται να υποδεχθεί τους πελάτες του. Συνήθως οι πελάτες είναι ζευγαράκια.
Πιο έρημη η Γλυφάδα προσμένει κι αυτή το δικό της κόσμο. Σε λίγο θα αρχίσουν να στήνονται στην παραλία σκηνές και καλύβες.
Το κέντρο «Τρουβίλ» ετοιμάζεται κι αυτό. Σε λίγο ο χορός πλάι στο κύμα θ΄ανάψει.
Μεγάλη κίνηση προμηνύεται και στη Βουλιαγμένη. Εκεί τα μπαιν μιξτ γίνονται τελείως ελεύθερα.
Το 1928 τα μπαιν μιξτ γίνονται τελείως ελεύθερα στη Βουλιαγμένη. Και γράφει ένα περιοδικό της εποχής :
«Γνωστές κυρίες και δεσποινίδες θα φανούν πάλι με το κοντό κουστουμάκι τους στην αμμουδιά και θα μας δείξουν το λιγουρευτό κορμάκι τους και πλάι τους οι ηλιοκαμένοι μας σπορτσμαν θα παίξουν γουότερ πόλο μέσα στα κύματα.
Και εκεί κοντά οι κοσμικοί Αθηναίοι θα φανούν με το κουστούμι του μπάνιου και μαζί των ο κ. Τανάγρας με το μονόκλ του… Από πάνω από το κύμα μέσα στα πεύκα κρέμεται έρημη και η κομψή του βιλίτσα.
Και λίγο παραπάνω το Εκκλησιαστικό ορφανοτροφείο βουίζει από την ζωή των μικρών τροφίμων του, που προσμένουν κι αυτοί να ριχτούν στο κύμα που φλοισβίζει από κάτω…»
Τα μπάνια του λαού στην δεκαετία του ΄50 ήταν Κυριακάτικα και κοντινά με προτίμηση το Φάληρο.
Υπήρχαν όμως και οι εκδρομές οι Κυριακάτικες με το φορτηγό του γείτονα.... Γέροι και νέοι πάνω στην καρότσα και γραμμή για την Λούτσα....
Δεν υπήρχαν μόδες για τα μαγιώ.... άλλα ξεθωριασμένα....άλλα με το λάστιχο έτοιμο να σε κάνει ακούσιο γυμνιστή.
Στη συνέχεια η ώρα του φαγητού στ΄ απλωμένο σεντόνι με κυρίαρχους τους κεφτέδες μεγέθους γατοκέφαλου..... φέτα τυρί.... και ψωμί από τον ψωμά που περνούσε με τον γάϊδαρο. Γιγαντιαία φρατζόλα για να φτουράει.... Η νταμιτζάνα με την ρετσίνα συμπλήρωνε το τσιμπούσι.
Ένας μεσημεριάτικος ύπνος απαραίτητος και το σούρουπο όλοι πάνω στο φορτηγό για επιστροφή στην γειτονιά. Η εκστρατεία είχε λάβει τέλος.
πίσω στα παλιά
Τα μικρομάγαζα βάφονται, οι παράγκες διορθώνονται για να εξυπηρετήσουν εκείνους που θα πάνε «αναμίξ», όπως γράφει ένα περιοδικό της εποχής, «να κάνουν μπαιν μιξτ : νέοι, κορίτσια, γεροκολασμένοι και μοντέρνες κυρίες…».
Ένα μαγαζάκι βρίσκεται στον Άγιο Κοσμά κι αυτό ετοιμάζεται να υποδεχθεί τους πελάτες του. Συνήθως οι πελάτες είναι ζευγαράκια.
Πιο έρημη η Γλυφάδα προσμένει κι αυτή το δικό της κόσμο. Σε λίγο θα αρχίσουν να στήνονται στην παραλία σκηνές και καλύβες.
Το κέντρο «Τρουβίλ» ετοιμάζεται κι αυτό. Σε λίγο ο χορός πλάι στο κύμα θ΄ανάψει.
Μεγάλη κίνηση προμηνύεται και στη Βουλιαγμένη. Εκεί τα μπαιν μιξτ γίνονται τελείως ελεύθερα.
«Γνωστές κυρίες και δεσποινίδες θα φανούν πάλι με το κοντό κουστουμάκι τους στην αμμουδιά και θα μας δείξουν το λιγουρευτό κορμάκι τους και πλάι τους οι ηλιοκαμένοι μας σπορτσμαν θα παίξουν γουότερ πόλο μέσα στα κύματα.
Και εκεί κοντά οι κοσμικοί Αθηναίοι θα φανούν με το κουστούμι του μπάνιου και μαζί των ο κ. Τανάγρας με το μονόκλ του… Από πάνω από το κύμα μέσα στα πεύκα κρέμεται έρημη και η κομψή του βιλίτσα.
Και λίγο παραπάνω το Εκκλησιαστικό ορφανοτροφείο βουίζει από την ζωή των μικρών τροφίμων του, που προσμένουν κι αυτοί να ριχτούν στο κύμα που φλοισβίζει από κάτω…»
Τα μπαιν μιξτ των Σπετσών,
τέλη δεκαετίας του ΄20
«Τελευταίως επικρατεί η μόδα να πηγαίνουν εις τα μπαιν μιξτ με τα κουστούμια του μπάνιου
και εις την παραλία των Σπετσών κατά τας πρωινάς ώρας είναι σύνηθες το θέαμα των ποδήρων χιτώνων του μπάνιου και των πλατύγυρων ψαθίνων,
μέσα εις τα οποία με τα ξυραφισμένα πρόσωπα των ανδρών και τα κοντοκομμένα μαλλιά των γυναικών είναι δύσκολον να διακρίνει κανείς το ωραίον από το άσχημον φύλον.
Το μπάνιο γίνεται εν μέσω παιχνιδιών, αλλαλαγμών και εκκωφαντικού θορύβου.
Κατόπιν η φλογισμένη από τον ήλιον της μεσημβρίας αμμουδιά της Κόστας δέχεται τα σφριγώντα νεανικά σώματα. Εκεί γίνονται πλέον διάφορα παιχνίδια και ιδία αμμοπόλεμος.
Συνηθίζεται επίσης η μετά της ηλιοθεραπείας ουζοποσία, αφού μάλιστα εις την αμμουδιά υπάρχουν τρία πρόχειρα μαγαζάκια προσφέροντα μετά του ούζου και ξεροψημένα καλαμπόκια.
Αι κυρίαι και δεσποινίδες δεν φοβούνται τας καυστικάς ακτίνας τουηλίου, αφού το μαύρο χρώμα επιτρέπει η μόδα.»
(Από περιοδικό της εποχής)
Γιάννης Καιροφυλάς /
Η Αθήνα του Μεσοπολέμου
Τα μπάνια, το Φάληρο, η Λούτσα
και η δεκαετία του ΄50
Κάτω από τα πεύκα πρώτα ο παππούς στην πάνινη πολυθρόνα....
"Κράτα το σεντόνι να αλλάξω..." κλασική ατάκα....
Οι γεροντότεροι βουτάγανε και με τα σώβρακα και οι γυναίκες με τα κομπινεζόν. Δηλαδή τσαλαβουτάγανε έξω έξω για τα αθριτικά τους όπως έλεγαν.Στη συνέχεια η ώρα του φαγητού στ΄ απλωμένο σεντόνι με κυρίαρχους τους κεφτέδες μεγέθους γατοκέφαλου..... φέτα τυρί.... και ψωμί από τον ψωμά που περνούσε με τον γάϊδαρο. Γιγαντιαία φρατζόλα για να φτουράει.... Η νταμιτζάνα με την ρετσίνα συμπλήρωνε το τσιμπούσι.
πίσω στα παλιά
Στο Φάληρο που πλένεσαι
Συνθέτης - Ερμηνευτής : Στέλιος Βαμβακάρης
Έτος ηχογρ. 1937
Στο Φάληρο που πλένεσαι
Περιστεράκι γένεσαι
στο Φάληρο που πλένεσαι
Σε είδα χθες με το μαγιό
Γεια σου τσαχπίνα μου Μαριώ
Σε είδα χθες με το μαγιό
Στης θάλασσας την αμμουδιά
ΠΗΓΗ: http://lolanaenaallo.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
αβαγνον