Ναπολέων Ζέρβας και οι επαφές με τους "συνεταίρους" του Άγγλους και Γερμανούς

Απεβίωσε ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ το 1957. 

«Με δυο λίρες το κεφάλι, το μήνα –όπως δήλωσε ο ίδιος– έφτιαξε στρατό μισθοφόρων, πρωτότυπο στα σύγχρονα αντάρτικα χρονικά της Ευρώπης. Ένα στρατό μισθοφόρων, που ορκιζόταν στο πρόγραμμα της σοσιαλιστικής δημοκρατίας, αριστερότερης από τον κομμουνισμό, όπου οι περισσότεροι, αξιωματικοί ήταν μοναρχικοί και φασίστες!» ............. «...Δεν παραλείπω ακόμη ν' αναφέρω ότι αποτελεσματική θα είναι προς τούτο και η οργάνωσις δολοφονιών ωρισμένων παραγόντων του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ...» ...

......................................

Με σκοπό την κάλυψη των νώτων του παρατείνει τις διαπραγματεύσεις του με τους Γερμανούς, καθώς σχεδιάζει επιθέσεις σε βάρος του ΕΛΑΣ: απεσταλμένοι του στα μέσα Δεκεμβρίου 1943 και τον Ιανουάριο του 1944 έρχονται σε επαφή με Αρχές κατοχής. Γενικά "εκμεταλλεύτηκε" τις πολυποίκιλες αντικομμουνιστικές διαθέσεις και των δύο ‘’συνεταίρων’’ του, εξασφαλίζοντας έτσι την επιβίωση του ΕΔΕΣ.

******************************

********************

*********

«Θα αδικούσαμε τον κ. Ζέρβα αν του καταλογίζαμε ασυνέπεια. Είναι ο συνεπέστερος από τους στρατιωτικούς και, ας πούμε, πολιτικούς μας. Αρχή του είναι, να μην έχει καμμιά αρχή. Ήταν κάποτε ο σωματοφύλακας του Πάγκαλου. Τον πούλησε. Πήγε να γίνει του Κονδύλη. Τον πούλησε. Οι χαρτοπαιχτικές επιχειρήσεις τράβηξαν για καιρό τη δραστηριότητά του. Ώσπου, από δρόμους ύποπτους και σκοτεινούς, ο απόστρατος αντισυνταγματάρχης έγινε «στρατηγός» και βγήκε αντάρτης.
Με δυο λίρες το κεφάλι, το μήνα –όπως δήλωσε ο ίδιος– έφτιαξε στρατό μισθοφόρων, πρωτότυπο στα σύγχρονα αντάρτικα χρονικά της Ευρώπης. Ένα στρατό μισθοφόρων, που ορκιζόταν στο πρόγραμμα της σοσιαλιστικής δημοκρατίας, αριστερότερης από τον κομμουνισμό, όπου οι περισσότεροι, αξιωματικοί ήταν μοναρχικοί και φασίστες!»

Κ. ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗΣ, Ριζοσπάστης 28.11.1944

«...Δεν παραλείπω ακόμη ν' αναφέρω ότι αποτελεσματική θα είναι προς τούτο και η οργάνωσις δολοφονιών ωρισμένων παραγόντων του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ...»

Θ. ΣΑΡΑΝΤΗΣ, προς την Σ.Δ
του Γενικού Στρατηγείου του ΕΔΕΣ, 28.9.1943

Ναπολέων Ζέρβας «Ο Μισθοφόρος»

Από τα απόρρητα αρχεία του ΕΔΕΣ

http://www.marinisbooks.gr/fil_title23.htm

******************************

********************

*********

Ο Ναπολέων Ζέρβας (Άρτα, 1 Ιανουαρίου 1891 - Αθήνα, 10 Δεκεμβρίου 1957) ήταν Έλληνας στρατιωτικός, κινηματίας, ιδρυτής του ΕΔΕΣ και πολιτικός.

Ι. Η Γέννηση του Ζέρβα και η καταγωγή του

Γεννήθηκε στην Άρτα την 1η Ιανουαρίου του 1891, Καταγόταν από την ιστορική σουλιώτικη φάρα των Ζερβαίων. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του κατατάχθηκε στον στρατό εθελοντικά και συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους.

ΙΙ. Από τους Βαλκανικούς πολέμους μέχρι την Μικρασιατική καταστροφή

Δεν είχε κατορθώσει να αποφοιτήσει από τη Σχολή Ευελπίδων αλλά από τη Σχολή Υπαξιωματικών το 1914 Από το 1916 είχε συνταχθεί με τους Βενιζελικούς στη  Θεσσαλονίκη διακρινόμενος ως επιτελάρχης του στρατηγού Ιωάννου στην ταξιαρχία Αρχιπελάγους. Την περίοδο αυτήν, σύμφωνα με τους Βρετανούς είχε αποκτήσει τάσεις επιδειξιομανίας. Το 1920 φτάνει στο βαθμό του ταγματάρχη προαγόμενος πάντοτε επ' ανδραγαθία. Όταν ηττήθηκαν οι Βενιζελικοί στις εκλογές του ίδιου έτους κατέφυγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου έγινε μέλος της εκεί βενιζελικής Πολιτικής Επιτροπής.

ΙΙΙ. Στον μεσοπόλεμο και μέχρι τη Μεταξική δικτατορία

Το 1922 έλαβε μέρος στην επανάσταση του Πλαστήρα ενώ μετά συνδέθηκε με τον δικτάτορα Πάγκαλο και έγινε διοικητής τάγματος των σωματοφυλάκων του. Χρημάτισε από το 1925-26 φρούραρχος Αθηνών, ενώ το 1926 υπασπιστής του Προέδρου της Δημοκρατίας Παύλου Κουντουριώτη. Το 1926 ανατράπηκε ο Πάγκαλος και ο Ζέρβας ως ένας εκ των επίδοξων ανατροπέων του εκδιώχθηκε από τον στρατό. Ο Γεώργιος Κονδύλης τον Σεπτέμβριο του 1926 εξώθησε μεταξύ άλλων και τον Ζέρβα να κινηθεί εναντίον του, αλλά στη συνέχεια κατέπνιξε την κίνησή του. Αν και αρχικά καταδικάστηκε από στρατοδικείο, αργότερα αμνηστεύτηκε. Το 1928 συμμετείχε σε ένα νέο αποτυχημένο παγκαλικό πραξικόπημα. Το 1932 οι Βρετανικές υπηρεσίες διαθέτουν πληροφορίες πως ο Ζέρβας με χρήματα του βασιλόφρονα Πέτρου Μαυρομιχάλη σχεδίαζε να οργανώσει νέο πραξικόπημα κατά των Βενιζελικών, που όμως δεν πραγματοποίησε , αν και σύμφωνα με πληροφορίες είχε εμπλακεί και στην απόπειρα δολοφονίας του Βενιζέλου. Τα δημοκρατικά πολιτικά φρονήματα του Ζέρβα στον μεσοπόλεμο είναι ρευστά. Άγγλος αξιωματικός αναφέρει πως σε συζήτηση που είχε με τον Ζέρβα, ο τελευταίος του παραδέχθηκε πως έγινε αντιμοναρχικός ύστερα από μια επιθεώρηση του διαδόχου Κωνσταντίνου το 1912 στη στρατιωτική σχολή όπου φοιτούσε , κατά την οποία ο διάδοχος είχε προσβάλει τα μέλη της σχολής και όταν ο Ζέρβας διαμαρτυρήθηκε, τιμωρήθηκε. Ο Ζέρβας σχεδίασε την εκδήλωση ενός κινήματος το καλοκαίρι του 1934 αλλά αποσοβήθηκε και ήταν ένας εκ των αξιωματικών που συμμετείχε στο κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935. Όμως απέτυχε μεταξύ άλλων και λόγω μη συντονισμένων ενεργειών, όπως της με έγκαιρης μετάβασης του Ζέρβα στα θωρακισμένα οχήματα.

IV. Αντιμεταξική δράση

Στους πρώτους μήνες του 1937 ο Ζέρβας έρχεται σε επαφή με το απότακτο βενιζελικό αξιωματικό Λεωνίδα Σπάη και σχηματίζει αντιδικτατορικό πυρήνα που οδήγησε στο σχηματισμό της οργάνωσης Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος με σκοπό την ανατροπή του Μεταξικού καθεστώτος. Το Μεταξικό καθεστώς τον φυλακίζει επειδή τον υποπτεύεται για συνωμοσία με γερμανόφιλους κύκλους.Ανακτά την ελευθερία του λίγο μετά τη γερμανική εισβολή.

V. Στην Κατοχή

Μετά την απελευθέρωσή του από τη φυλακή αρχίζει να θέτει τα θεμέλια ίδρυσης Εθνικής Οργάνωσης, αλλά συλλαμβάνεται από τους Ιταλούς,για να απελευθερωθεί χάρις στην μεσολάβηση του Νικόλαο Λούβαρη και στις 9 Σεπτεμβρίου ιδρύει τον ΕΔΕΣ. Τον Μάρτιο του 1943 ο Ζέρβας συμβιβάστηκε με τη μοναρχία και αργότερα, το ίδιο έτος, αποκαταστάθηκε στον ελληνικό στρατό. Τον Αύγουστο του 1944 προάγεται τιμητικά από την κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου σε υποστράτηγο.

VI. Οι επαφές του Ζέρβα με τους Γερμανούς

Τον Σεπτέμβριο του 1943 παραμένει αδρανής στις αόριστες βολιδοσκοπήσεις εκ μέρους του νέου Γερμανού διοικητή δυτικής Ελλάδος Hubert Lanz . Στη συνέχεια συναινεί μυστικά στη σύναψη δεκαήμερης ανακωχής, ως προϋπόθεση για τις μετέπειτα διαπραγματεύσεις. Ο Ζέρβας μετά από μάχες που είχε με τον ΕΛΑΣ απελευθερώνει γερμανούς αιχμαλώτους του ΕΛΑΣ που περιέρχονται στα χέρια του και τους στέλνει στις μονάδες τους. Με σκοπό την κάλυψη των νώτων του παρατείνει τις διαπραγματεύσεις του με τους Γερμανούς, καθώς σχεδιάζει επιθέσεις σε βάρος του ΕΛΑΣ: απεσταλμένοι του στα μέσα Δεκεμβρίου 1943 και τον Ιανουάριο του 1944 έρχονται σε επαφή με Αρχές κατοχής. Γενικά «εκμεταλλεύτηκε τις πολυποίκιλες αντικομμουνιστικές διαθέσεις και των δύο ‘’συνεταίρων’’ του (ενν. Άγγλων και Γερμανών) ,εξασφαλίζοντας έτσι την επιβίωση του ΕΔΕΣ ως ανεξάρτητης δύναμης[…]

VII. Η δίωξη των Τσάμηδων

Κατά το τέλος της Κατοχής, ο Ζέρβας με το ΕΔΕΣ ήταν υπεύθυνοι για την απέλαση των Τσάμηδων της Θεσπρωτίας, που αριθμούσαν περ. 20.000. Οι Τσάμηδες, αλβανόφωνη μουσουλμανική κοινότητα, ελάχιστα ενσωματωμένη στην ελληνική κοινωνία, υποστήριξαν τον αλβανικό αλυτρωτισμό και είχαν τη στήριξη της ιταλικής φασιστικής προπαγάνδας. Ένα μεγάλο τμήμα των Τσάμηδων συνεργάστηκε με τις κατοχικές δυνάμεις του Άξονα και ήταν υπεύθυνο για εγκληματικές πράξεις κατά του τοπικού ελληνικού πληθυσμού. Ένα μικρό τμήμα συνεργάστηκε αργότερα με τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, όμως παρ' όλα αυτά η πλειοψηφία προτίμησε τον δωσιλογισμό και τη συμμαχία με τις κατοχικές δυνάμεις. Στις 18 Ιουνίου 1944, ο ΕΔΕΣ εξαπέλυσε επίθεση κατά της Παραμυθιάς στη Θεσπρωτία. Ύστερα από σύντομη συμπλοκή με τα συνασπισμένα τμήματα Γερμανών και Τσάμηδων, η πόλη απελευθερώθηκε. Σύντομα ξεκίνησαν πράξεις αντεκδικήσεων κατά των Τσάμηδων. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού συνεχίστηκαν οι επιθέσεις και οι βίαιες πράξεις που είχαν ως επακόλουθο τη φυγή τους προς τα αλβανικά σύνορα, από το φόβο γενίκευσης της βίας ως αποτέλεσμα της προηγούμενης συνεργασίας με τις κατοχικές δυνάμεις.

VIII. Μετά την απελευθέρωση

Στα Δεκεμβριανά ο Ζέρβας και οι άνδρες του δέχθηκαν επίθεση υπέρτερων αριθμητικά δυνάμεων του ΕΛΑΣ οπότε αναγκάστηκαν να συμπτυχθούν στην Κέρκυρα.

Πολιτική σταδιοδρομία

Τον Μάρτιο του 1945 αποστρατεύεται με αίτησή του για να κατέλθει στην πολιτική και ιδρύει το κεντροδεξιό Εθνικό Κόμμα Ελλάδος. Λαμβάνει μέρος στις εκλογές του 1946, ζητώντας να διεξαχθούν με το πλειοψηφικό σύστημα, χωρίς όμως να εισακουσθεί- κατακτώντας 20 έδρες και ποσοστό 5, 96%. Στην κυβέρνηση Μαξίμου ανέλαβε αρχικά Άνευ Χαρτοφυλακίου.

IX. Υπουργός Δημόσιας τάξης

Στη συνέχεια ανέλαβε το υπουργείο Δημοσίας Τάξεως (23 Φεβρουαρίου 1947), στο οποίο παρέμεινε μέχρι τις 29 Αυγούστου 1947. Επί υπουργίας Ζέρβα τριπλασιάσθηκε ο αριθμός των θανατικών αποφάσεων που εκδόθηκαν από τα Έκτακτα Στρατοδικεία ενώ μόνο στις 4 Μαρτίου 1947 εξέδωσε προσωπικές διαταγές για τη σύλληψη και τον εκτοπισμό 550 ατόμων από την περιοχή της Αθήνας ως υπόπτων για συνεργασία με τον Δ.Σ.Ε. Σύμφωνα με τους διπλωμάτες της βρετανικής πρεσβείας στην Αθήνα «Το χειρότερο από όλα ήταν ο διορισμός του Στρατηγού Ζέρβα στο Υπουργείο Δημόσιας τάξης, παρά τις επανειλημμένες συμβουλές της Κυβερνήσεως της Αυτού Μεγαλειότητος[...]ο Ζέρβας έκανε τα πράγματα χειρότερα προσπαθώντας να αποκτήσει τον έλεγχο ορισμένων από τις Δεξιές ομάδες[...]Αυτός ήταν η άμεση αιτία της πτώσης της [κυβέρνησης Μαξίμου]» Ο Ζέρβας είχε αποδιοργανώσει τη χωροφυλακή με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αναλάβει η ίδια το έργο της διατήρησης των εκκαθαρισμένων από τον στρατό περιοχών,που παρέμενε στις αρμοδιότητες του στρατού. Ήδη την άνοιξη του 1947 ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Λίνκολν Μάκβεη, ο Σοφοκλής Βενιζέλος και ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, επιθυμούσαν τον Ζέρβα εκτός κυβέρνησης, καθώς «και αυτός αποτελούσε μέρος του προβλήματος-όχι για την αριστερά, αλλά για το ίδιο το αστικό στρατόπεδο».

X. Κατοπινή πολιτική δράση

Στις εκλογές του 1950 περιορίζεται στις 7 έδρες. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1950 ανέλαβε το υπουργείο Δημοσίων Έργων στην κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου. Στη συνέχεια εκτίθεται με συνδυασμό του Κόμματος των Φιλελευθέρων στις εκλογές του 1951 και το 1952 εκθέτει ανεξάρτητη υποψηφιότητα στην εκλογική περιφέρεια Άρτης. 

Πέθανε το 1957.

ΠΗΓΗ: https://el.wikipedia.org/