Οι ρωμαϊκές λεγεώνες με επικεφαλής τον Σκιπίωνα τον Αφρικανό νικούν ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ το 202 π.Χ. στη Μάχη της Ζάμας τον Αννίβα, αρχηγό του στρατού της Καρχηδόνας. Αυτή η μάχη αποτελεί το τέλος του Δεύτερου Καρχηδονιακού πολέμου και την πρώτη ήττα του Καρχηδόνιου στρατηγού.
 |
| Ο Αννίββας διασχίζεις τις ΄Αλπεις σε πίνακα του Jacopo Ripanda |
O Β' Καρχηδονιακός πόλεμος έγινε μεταξύ της Ρώμης και της Καρχηδόνας και διήρκεσε από το 218 π.Χ. έως το 202 π.Χ.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μάχη των Καννών ΕΔΩ
Μεσοπόλεμος
Ως μεσοπόλεμος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άτυπα το διάστημα μεταξύ του Α' και του Β' Καρχηδονιακού Πολέμου, δηλαδή το διάστημα μεταξύ του 241 π.Χ. και του 219 π.Χ.. Κατά το διάστημα αυτό και αμέσως μετά το τέλος του πρώτου πολέμου, το 241 π.Χ., οι Καρχηδόνιοι αντιμετώπισαν την εξέγερση των μισθοφόρων. Επρόκειτο για την εξέγερση ενός σώματος μισθοφόρων, το οποίο με την εγκατάλειψη της Σικελίας, στην οποία στάθμευαν, μεταφέρθηκε στην αφρικανική ακτή. Εκεί εξεγέρθηκαν, πιθανότατα λόγω της καθυστέρησης των Καρχηδονίων στην καταβολή των μισθών τους, και πολιόρκησαν την ίδια την πόλη της Καρχηδόνας. Οι Καρχηδόνιοι αντεπιτέθηκαν και τους έδιωξαν και μέχρι το 237 π.Χ. κατάφεραν να καταπνίξουν τελείως την εξέγερση.
 |
Η Μάχη στον ποταμό Τρεβία το (218 π.Χ.)
1.Κοιλάδα 2.Πεδιάδα 3.Λόφοι 4.Ποτάμια
5.Στρατεύματα 6.Πορεία 7. Ετικέτες 8.Κουκίδα
στο χάρτη 9. Υπόμνημα
ΚΛΙΚ για μεγέθυνση (animated)
|
Από το 237 π.Χ. ξεκίνησε η προσπάθεια των Καρχηδονίων, υπό τον Αμίλκα Βάρκα, αναπλήρωσης των εδαφών που χάθηκαν στον πρώτο πόλεμο και η στρατιωτική και οικονομική αναδιοργάνωση της Καρχηδόνας. Η προσπάθεια αυτή επικεντρώθηκε στα ισπανικά παράλια. Έως το 220 π.Χ., οι Καρχηδόνιοι με στρατηγό τον Αμίλκα κατόρθωσαν να θέσουν υπό την κυριαρχία τους όλη τη νότια Ιβηρική χερσόνησο, με πρωτεύουσα της περιοχής την πόλη της Νέας Καρχηδόνας. Οι περιοχές αυτές ήταν πλούσιες σε μεταλλεύματα, αλλά κυρίως προσέφεραν στους Καρχηδόνιους άφθονο ανθρώπινο δυναμικό. Οι Καρχηδόνιοι το εκμεταλλεύτηκαν αυτό και προχώρησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου σε εκτεταμένες στρατολογήσεις πολεμιστών από τις τοπικές φυλές.
Οι σχέσεις με τους Ρωμαίους είχαν επανέλθει περίπου στα ίδια επίπεδα με αυτές πριν το 264 π.Χ., αφού οι τελευταίοι δεν είχαν ζωτικά συμφέροντα στην Ιβηρική και είχαν υιοθετήσει μια μετριοπαθή στάση απέναντι στους Καρχηδόνιους, αποδεχόμενοι την παρουσία τους στην Ισπανία. Μάλιστα, ο Αμίλκας είχε έλθει σε συμφωνία με τους Ρωμαίους, θέτοντας ως σύνορο των δύο ζωνών επιρροής στην περιοχή τον ποταμό Έβρο στη βορειοανατολική Ισπανία. Ήταν μία αρκετά γενναιόδωρη προσφορά εκ μέρους των Ρωμαίων, οι οποίοι δεν είχαν ιδιαίτερα συμφέροντα στη περιοχή.
Αίτια και αφορμή
Οι Ρωμαίοι βλέποντας τη συνεχή αύξηση της ισχύος της Καρχηδόνας στην περιοχή, ανησύχησαν και αποφάσισαν να αναθεωρήσουν τη μετριοπαθή πολιτική τους και να θέσουν εμπόδια στην περαιτέρω εξάπλωση της Καρχηδόνας. Η ευκαιρία δόθηκε, όταν σε μια πόλη νότια του ποταμού Έβρου, το Σάγουντο, η φιλορωμαϊκή παράταξη ζήτησε τη βοήθεια της Ρώμης σε μία διαμάχη που είχε με τη φιλοκαρχηδονιακή παράταξη. Οι Ρωμαίοι επενέβησαν δυναμικά και οι αντίπαλοι πολιτικοί διώχθηκαν από την πόλη.
Από την πλευρά των Καρχηδονίων, τη διοίκηση των δυνάμεών τους στην Ισπανία είχε αναλάβει από το 221 π.Χ. ο Αννίβας, σε ηλικία μόλις 26 ετών. Αυτός, μεγαλωμένος με τις ιδέες του πατέρα του, Αμίλκα, περί αιώνιου μίσους κατά των Ρωμαίων, έθεσε σε εφαρμογή το φιλόδοξο σχέδιο που είχε συλλάβει: την καταστροφή της ίδιας της Ρώμης. Για να γίνει αυτό όμως έπρεπε να ολοκληρωθεί η κατάκτηση της Ισπανίας. Στα τέλη του 220 π.X. ξέσπασε διαμάχη μεταξύ του Σάγουντου και γειτονικών του φυλών. Ήταν η αφορμή που περίμενε ο Αννίβας, ο οποίος ξεκίνησε την εκστρατεία του κατά του Σάγουντου. Οι Ρωμαίοι ήρθαν σε επαφή με τον Αννίβα στην έδρα του στη Νέα Καρχηδόνα (Καρθαγένη) το χειμώνα 220/219 π.Χ., αλλά δεν κατάφεραν να έρθουν σε συμφωνία.
Ο Αννίβας εκείνη την εποχή έχαιρε της απόλυτης υποστήριξης της καρχηδονιακής πολιτείας. Έτσι, την άνοιξη του 219 π.Χ. άρχισε την πολιορκία της πόλης με ισχυρές δυνάμεις. Η αντίσταση της πόλης κράτησε για τους επόμενους 8 μήνες έως ότου αλώθηκε. Οι Ρωμαίοι είχαν εμπλακεί σε πόλεμο στην Ιλλυρία και συνεπώς δεν μπορούσαν να στείλουν ενισχύσεις στη σύμμαχο πόλη. Παρόλα αυτά, οι Ρωμαίοι έστειλαν πρεσβεία στην Καρχηδόνα, αποτελούμενη από τους υπάτους Λεύκιο Αιμίλιο Παύλο, Μάρκο Λίβιο Σαλινατόρ και Μάρκο Φάβιο Βουτέλο, απαιτώντας εξηγήσεις για την πράξη αυτή και ζητώντας την παράδοση του Αννίβα στη ρωμαϊκή δικαιοσύνη. Οι Καρχηδόνιοι όμως έδειξαν την υποστήριξη στο στρατηγό τους, αρνούμενοι να τον παραδώσουν. Μάλιστα, αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν τη συνθήκη με την οποία καθοριζόταν το σύνορο των σφαιρών επιρροής των δυο πόλεων στον ποταμό Έβρο. Επίσης, από το 219 π.Χ. σταμάτησαν να καταβάλλουν την ετήσια πολεμική αποζημίωση, η οποία αποτελούσε όρο της συμφωνίας ειρήνης του 241 π.Χ.. Η τραχύτητα των ρωμαϊκών αιτημάτων, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη αυτοπεποίθηση των πολιτικών κύκλων της Καρχηδόνας, οδήγησαν στην απόρριψη των πρώτων. Η σκηνή που ακολούθησε στην καρχηδονιακή βουλή έκρινε την έναρξη του πολέμου. Ο ύπατος Φάβιος στο μέσο της αίθουσας δήλωσε πως στις πτυχές του τηβέννου του έκρυβε την ειρήνη και τον πόλεμο. Οι Καρχηδόνιοι βουλευτές επέλεξαν τον πόλεμο. Ο ιστορικός Πολύβιος κατέγραψε 3 βασικά αίτια για το ξέσπασμα του πολέμου. Πρώτον, την πολιτική παράδοση των Βαρκιδών, διότι ο πατέρας του Αννίβα ήταν μεγάλος πολέμιος των Ρωμαίων. Δεύτερον, την ευρεία αντιρωμαϊκή προσέγγιση στην καρχηδονιακή κοινωνία, λόγω της ηγεμονικής συμπεριφοράς των Ρωμαίων προς την Καρχηδόνα. Τρίτον, την ανακτημένη αυτοπεποίθηση της Καρχηδόνας και την ανανεωμένη πίστη στις δυνάμεις της.
Μετά την άλωση του Σαγούντου ο Αννίβας αποσύρθηκε στην έδρα των ιβηρικών κτήσεων, στη Νέα Καρχηδόνα, για να προετοιμάσει την εκστρατεία εναντίον της Ρώμης. Ο συσχετισμός των ναυτικών δυνάμεων καθιστούσε απαγορευτική μια προσέγγιση από τη θάλασσα. Απέμενε μόνο ο μακρύς δρόμος από τη στεριά. Εγχείρημα όμως το οποίο είχε πολλές δυσκολίες. Αφενός ο στρατός του Αννίβα θα έπρεπε να διασχίσει εχθρικές περιοχές στη Γαλατία, αφετέρου απομακρυνόμενος από την Ιβηρική έχανε και τις βάσεις ανεφοδιασμού του. Τέλος υπήρχε και το ανυπέρβλητο, μέχρι τότε τουλάχιστον, εμπόδιο των Άλπεων, φυσικό οχυρό της Ιταλίας.
***********************
**************
******
Μάχη της Ζάμας
Η μάχη της Ζάμας πραγματοποιήθηκε στις 19 Οκτωβρίου του 202 π.Χ. ανάμεσα στους Ρωμαίους του Σκιπίωνα του Αφρικανού και τους Καρχηδόνιους του Αννίβα στην Αφρική, στη Ζάμα. Αυτή η μάχη αποτελεί το τέλος του Δεύτερου Καρχηδονιακού πολέμου και την πρώτη ήττα του Καρχηδόνιου στρατηγού.
Προοίμιο
Μετά την τεράστια νίκη του Αννίβα στις Κάννες, ο τελευταίος έχασε την ευκαιρία να επιτεθεί στη Ρώμη τώρα που ήταν ο κυρίαρχος σε ξένο έδαφος και επιδόθηκε στη λεηλασία της Νότιας Ιταλίας. Έτσι ο Δεύτερος Καρχηδονιακός Πόλεμος συνεχίστηκε. Το 214 π.Χ. οι Ρωμαίοι πολιόρκησαν τις Συρακούσες, οι οποίες είχαν αντισταθεί με τις πολεμικές μηχανές του Αρχιμήδη, αλλά τελικά έπεσαν 2 χρόνια αργότερα, το 212 π.Χ. Ο εφοδιασμός όμως του Αννίβα άρχισε να στερεύει και ζήτησε βοήθεια από την Καρχηδόνα. Τελικά ήρθε για βοήθεια ο αδερφός του, ο Ασδρούβας. Όμως πριν καν φτάσει στον Αννίβα, το 207 π.Χ. ηττήθηκε στο Μέταυρο ποταμό από το Γάιο Κλαύδιο Νέρωνα και σκοτώθηκε ή αυτοκτόνησε. Το 205 π.Χ., στη Ρώμη στρατηγός έγινε ο Σκιπίωνας ο επονομαζόμενος Αφρικανός, ο οποίος ήταν ο γιος του Κορνήλιου Σκιπίωνα που ηττήθηκε στον Τίκινο ποταμό. Έτσι αποφάσισε την μεταφορά του πολέμου από την Ιταλία στην Αφρική. Τον επόμενο χρόνο (204 π.Χ.) ένας στόλος 400 μεταγωγικών και 40 πολεμικών ρωμαϊκών πλοίων αποβιβάστηκε στην Αφρική. Έτσι ο Αννίβας αναγκάστηκε να γυρίσει πίσω στην Καρχηδόνα. Μέχρι και το 202 π.Χ. οι Ρωμαίοι είχαν πολλές επιτυχίες επί αφρικανικού εδάφους.
Η μάχη
Ο Καρχηδόνιος στρατηγός με 40.000 πεζούς, 4.000 ιππείς και με 80 ελέφαντες κατευθύνθηκε στη Ζάμα, μια περιοχή κοντά στην Καρχηδόνα. Έστειλε και κατασκόπους τους οποίους τους βρήκε ο Σκιπίωνας και τους έδειξε το στρατό του για να τρομοκρατηθούν. Πριν τη μάχη ο Αννίβας συναντήθηκε με το Σκιπίωνα για μια προσπάθεια ειρήνης, αλλά αυτή η συνάντηση δεν κατέληξε πουθενά. Οι Ρωμαίοι διέθεταν 30.000 πεζούς και 8.000 ιππείς. Ο Σκιπίωνας έταξε το πεζικό του στο κέντρο με αρχηγό τον ίδιο σε τρεις σειρές. Στα δεξιά βρίσκονταν υπό τον Μασσινίσα 4.000 περίπου Νουμίδοι ιππείς και στο άλλο άκρο υπό τον Λαίλιο άλλοι τόσοι Ρωμαίοι ιππείς. Ο Αννίβας είχε τάξει και το δικό του πεζικό στο κέντρο σε τρεις σειρές. Στην πρώτη βρίσκονταν πολεμιστές από τη Λιγουρία και τη Γαλατία. Στη δεύτερη από την Καρχηδόνα και τη Λιβύη και στην τρίτη και τελευταία βετεράνοι Καρχηδόνιοι που είχαν πολεμήσει στην Ιταλία. Πιο μπροστά από το πεζικό βρίσκονταν οι 80 ελέφαντες του Αννίβα. Στο αριστερό άκρο ήταν οι Νουμίδοι ιππείς που είχαν παραμείνει πιστοί στον Αννίβα με αρχηγό το Σύφακα και που θα αντιμετώπιζαν τους ομοεθνείς τους. Στο δεξί άκρο βρίσκονταν οι Καρχηδόνιοι ιππείς.
Η μάχη άρχισε στις 19 Οκτωβρίου του 202 π.Χ. με τους ελέφαντες των Καρχηδονίων να επιτίθενται, αλλά τρομαγμένοι από τις ρωμαϊκές σάλπιγγες να υποχωρούν και να προκαλούν σύγχυση στο καρχηδονιακό στράτευμα. Ο Μασσινίσα και ο Λαίλιος εμεταλλευόμενοι αυτή την αναταραχή κι την αριθμητική τους υπεροχή σε ιππείς νίκησαν τους αντίπαλους ιππείς. Στο κέντρο οι Γαλάτες στην πρώτη σειρά, είχαν ηττηθεί. Όσο περνούσε όμως η ώρα και στους δύο στρατούς οι δύο πρώτες τους σειρές είχαν διαλυθεί. Τότε συγκρούστηκαν οι βετεράνοι των Καρχηδονίων με την τρίτη σειρά του ρωμαϊκού πεζικού και το απώθησαν. Όμως τότε επέστρεψε το ιππικό των Ρωμαίων και επιτέθηκε στα νώτα των Καρχηδονίων και ακολούθησε σφαγή. Ο Αννίβας είχε ηττηθεί για πρώτη φορά κι αυτό κόστισε στην Καρχηδόνα.
Μετά τη μάχη
Μετά τη μάχη οι Ρωμαίοι είχαν χάσει 2.000 στρατιώτες, ενώ οι Καρχηδόνιοι 20.000 στρατιώτες. Η πρώτη ήττα του Αννίβα σηματοδότησε τη συνθηκολόγηση της Καρχηδόνας τον ίδιο χρόνο (202 π.Χ.) Οι Καρχηδόνιοι τελικά υπέγραψαν όρους συνθήκης με τους Ρωμαίους:θα περιορίζονταν στην Αφρική και θα πλήρωναν μεγάλη πολεμική αποζημίωση. Μετά αυτή τη νίκη ο Σκιπίωνας ονομάστηκε «Αφρικανός». Το 146 π.Χ. η Καρχηδόνα άρχισε να αναπτύσσεται κι πάλι κι οι Ρωμαίοι την κατέστρεψαν ολοκληρωτικά. O Αππιανός μας αναφέρει πως μετά από χρόνια από τη μάχη της Ζάμας ο Σκιπίωνας κι ο Αννίβας συναντήθηκαν. Ο Ρωμαίος στρατηγός ρώτησε τον παλιό αντίπαλό του ποιο θεωρεί το μεγαλύτερο στρατηγό στην Ιστορία. Εκείνος απάντησε πως ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος γιατί με ελάχιστο στρατό κατάφερε σε λίγα χρόνια να καταλάβει τη μεγαλύτερη αυτοκρατορία του τότε κόσμου. Ο Σκιπίωνας συμφώνησε. Ύστερα τον ρώτησε ποιον θα έβαζε δεύτερο. Ο Αννίβας απάντησε ότι ήταν ο Πύρρος της Ηπείρου γιατί κατάφερε να πετύχει στη Δύση ότι είχε πετύχει ο Αλέξανδρος στην Ανατολή. Τρίτο τοποθέτησε τον εαυτό του γιατί κατάφερε να μείνει αήττητος επί 17 χρόνια σε ξένο έδαφος. Ο Ρωμαίος στρατηγός ενοχλημένος τότε τον ρώτησε πως μπορεί να βρίσκεται στην τρίτη θέση αφού έχασε από τον ίδιο στη Ζάμα. Ο Αννίνας τότε του απάντησε ότι άμα τον είχε νικήσει στη Ζάμα θα ήταν πρώτος κι από τον Αλέξανδρο.
ΠΗΓΗ: https://el.wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
αβαγνον