Το Στρατιωτικό πραξικόπημα στην Χιλή υπό την ηγεσία του στρατηγού Αουγούστο Πινοσέτ και με τη βοήθεια και χρηματοδότηση των ΗΠΑ, ανατρέπει ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ το 1973 τον δημοκρατικά εκλεγμένο σοσιαλιστή πρόεδρο Σαλβαδόρ Αγιέντε, που δολοφονήθηκε την ίδια μέρα στο Σιαντιάγκο. Η χούντα θα κρατήσει 17 έτη.
Σαλβαδόρ Αλλιέντε
Ο Σαλβαδόρ Αγιέντε, (Salvador Allende Gossens, 1908-1973) ήταν πολιτικός και πρώτος μαρξιστής Πρόεδρος της Χιλής την περίοδο 1970-1973.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στο Βαλπαραΐσο το 1908 και δολοφονήθηκε στο Σαντιάγο το 1973. Καταγόταν από μεγαλοαστική τάξη και σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο απ΄ όπου και έλαβε το δίπλωμα το 1932. Ασχολήθηκε έντονα με την πολιτική αναπτύσσοντας μαρξιστική δράση. Ένα χρόνο μετά συνέβαλε στην ίδρυση του σοσιαλιστικού κόμματος της Χιλής. Το 1937 συμμετείχε στη κυβέρνηση του Πέδρο Αγκίρρε Σέντρα όπου και ανέλαβε για τέσσερα χρόνια υπουργός Υγιεινής. Το 1945 εκλέχθηκε για πρώτη φορά μέλος της Γερουσίας.
Το 1952 όταν έβαλε υποψηφιότητα για την Προεδρία επειδή είχε δεχθεί την υποστήριξη του παράνομου τότε κομουνιστικού κόμματος διαγράφτηκε από το σοσιαλιστικό κόμμα με συνέπεια να εκλεγεί τελευταίος των τεσσάρων υποψηφίων. Επανήλθε όμως στις εκλογές του 1958 με την υποστήριξη των σοσιαλιστών και των κομουνιστών όπου το κόμμα τους είχε πλέον νομιμοποιηθεί. Παρά ταύτα εκλέχθηκε δεύτερος των υποψηφίων. Τελικά εκλέχθηκε πρόεδρος της Χιλής το 1970 με τη βοήθεια του κομμουνιστικού κόμματος και αριστερών δυνάμεων, με μικρή διαφορά από του δεύτερου υποψηφίου. Στην ομιλία του μετά την νίκη του, ο Αγιέντε είπε: «Αξιώνουμε να δημιουργήσουμε έναν διαφορετικό κόσμο, να αποδείξουμε ότι μπορούν να γίνουν βαθιές αλλαγές που αποτελούν επανάσταση. Πρέπει να δημιουργήσουμε μια κυβέρνηση δημοκρατική, εθνική, επαναστατική και λαϊκή που θα οδηγήσει στον Σοσιαλισμό». Αμέσως μετά την ορκωμοσία του, στις 3 Νοεμβρίου του 1970, άρχισε να εφαρμόζει ένα ευρύτατο πρόγραμμα σοσιαλιστικών μεταρρυθμίσεων κρατικοποιώντας μεγάλες εκτάσεις γης, τον ορυκτό πλούτο της χώρας και τις τράπεζες.
Το πρόγραμμα του Αγιέντε περιλάμβανε αναβάθμιση των συμφερόντων των εργατών, εφαρμογή της αγροτικής μεταρρύθμισης, αναδιοργάνωση της εθνικής οικονομίας σε δημόσιο, μικτό και ιδιωτικό τομέα, εξωτερική πολιτική διεθνούς αλληλεγγύης και εθνικής ανεξαρτησίας, καθώς και νέα θεσμική οργάνωση (ως λαϊκό κράτος) με την ίδρυση ενός ενιαίου σώματος αντιπροσώπων. Το πρόγραμμα της Λαϊκής Ένωσης πρότεινε επίσης την εθνικοποίηση των κύριων ορυχείων χαλκού της Χιλής που άνηκαν σε ξένα συμφέροντα (κυρίως των ΗΠΑ). Ορισμένες χαρακτηριστικές μεταρρυθμίσεις κατά το πρώτο διάστημα της προεδρίας του Αγιέντε περιλάμβαναν την ανακατανομή εκατομμυρίων στρεμμάτων γης σε ακτήμονες ως μέρος της αγροτικής μεταρρύθμισης, αύξηση μισθών στις ένοπλες δυνάμεις, και παροχή δωρεάν γάλατος στα παιδιά. Επίσης, ιδρύθηκαν ο Αναπτυξιακός Συνεταιρισμός Ιθαγενών Πληθυσμών και το Ινστιτούτο Εκπαίδευσης των Μαπούτσε, για να καλύψουν τις ανάγκες των αυτοχθόνων κατοίκων της Χιλής.
Παράλληλα ο Αγιέντε εφάρμοσε νέα εξωτερική πολιτική ξεκινώντας τη συνεργασία πρώτα με τη Κίνα και στη συνέχεια με την Κούβα. Η πολιτική του αυτή έφερε σε αντιπαράθεση τα συμφέροντα των ΗΠΑ με συνέπεια οι σχέσεις των δύο χωρών να ψυχραθούν. Ο τότε κάτοικος του λευκού οίκου Νίξον είπε χαρακτηριστικά : Τώρα με τον Κάστρο στην Κούβα και τον Αγιέντε στη Χιλή έχουμε στην Λατινική Αμερική ένα κόκκινο σάντουιτς και μοιραία όλη θα γίνει κόκκινη. Δύο χρόνια αργότερα, από της εκλογής του, άρχισε να καλπάζει ο πληθωρισμός και να πλήττεται βεβαίως η μεσαία τάξη.
Επειδή ο Αγιέντε είχε στο πρόγραμμα του να κρατικοποιήσει τα μεταλλεία χαλκού (τα οποία ανήκαν σε Αμερικάνους ιδιώτες) έπρεπε να ανατραπεί. Έτσι, ο Νίξον ορκίζεται να ανατρέψει τον Αγιέντε. Το έργο αυτό το αναθέτει στην C.I.A και οργανωτής του πραξικοπήματος επιλέγεται ο Χένρι Κίσινγκερ. Οι μυστικές υπηρεσίες των Η.Π.Α προσπαθούν να δωροδοκήσουν τον στρατό της Χιλής αλλά ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, Ρενέ Σνάιντερ ήταν πιστός στο σύνταγμα και η πρώτη απόπειρα πραξικοπήματος απέτυχε. Ο Σνάιντερ βρέθηκε δολοφονημένος λίγες μέρες μετά.
Έπειτα από αυτό, ο Λευκός Οίκος διέταξε τον οικονομικό στραγγαλισμό της χώρας. Η δεύτερη απόπειρα δωροδοκίας στέφθηκε με επιτυχία. Οι φορτηγατζήδες που μετέφεραν τα τρόφιμα σταμάτησαν να κάνουν την δουλειά τους. Το κόστος αυτής της απεργίας ήταν 200 εκατομμύρια δολάρια για το κράτος της Χιλής, ενώ η C.I.A ξόδεψε τα διπλάσια. Παρ’ όλα τα δεινά που περνούσε η χώρα, η δημοτικότητα του Αγιέντε συνεχώς αυξανόταν. Κατόπιν αυτού, οι Αμερικανοί οργάνωσαν το σχέδιο Ζ. Τον Ιούνιο του 1973 οργανώνεται ένα δεύτερο πραξικόπημα που κατεστάλη από τη νόμιμη ηγεσία του στρατού και τον στρατηγό Πρατς. Μετά την καταστολή, ο στρατηγός Πρατς συμβούλεψε τον Αγιέντε να δώσει όπλα ανοίγοντας τα οπλοστάσια. Ο Αγιέντε όμως όντας πιστός στις αξίες του, του απάντησε: Όχι. Αυτή η επανάσταση θα γίνει χωρίς σταγόνα αίμα. Βασίζεται σε αξίες και όχι στην βία.
Θάνατος
Μετά από αυτά τα γεγονότα ο Αγιέντε αποφασίζει να αλλάξει την ηγεσία του στρατού και στην θέση του Πρατς τοποθετεί τον Αουγούστο Πινοσέτ. Την Τρίτη, 11 Σεπτεμβρίου 1973 γίνεται συγχρονισμένη επίθεση από ξηρά και αέρα στο προεδρικό μέγαρο. Η δημοκρατία καταλύεται και στην εξουσία ανεβαίνει ο Πινοσέτ.
Ο Αγιέντε, αν και λεγόταν ότι δολοφονήθηκε κατά την είσοδο των στρατιωτών στο προεδρικό μέγαρο, η πραγματικότητα ήταν, όπως αποκαλύφθηκε αργότερα, ότι αυτοκτόνησε.
Προσωπική ζωή
Ήταν παντρεμένος με την Ορτένσια Μπούσι, η οποία απεβίωσε το 2009 σε ηλικία 94 ετών. Είχαν αποκτήσει τρεις κόρες.
***********************************
***********************
***********
Αουγούστο Πινοσέτ
Ο Πινοσέτ το 1990 |
Ο Αουγούστο Πινοσέτ (ισπ. προφορά ΔΦΑ: [auˈɣusto pinoˈtʃet]) (Augusto José Ramón Pinochet Ugarte) (25 Νοεμβρίου 1915 –10 Δεκεμβρίου 2006) ήταν Στρατιωτικός και πολιτικός δικτάτορας της Χιλής (1973-1990).Αποφοίτησε από τη στρατιωτική ακαδημία του Γενικού Επιτελείου της Χιλής το 1951. Στο διάστημα από το 1956 έως το 1958, υπηρέτησε ως στρατιωτικός ακόλουθος της χώρας του στις ΗΠΑ. Το 1973 έγινε αρχηγός του στρατού. Κατέλαβε την εξουσία στις 11 Σεπτεμβρίου 1973 με στρατιωτικό πραξικόπημα ανατρέποντας την εκλεγμένη σοσιαλιστική κυβέρνηση του Σαλβαδόρ Αγιέντε. Στις 27 Ιουνίου 1974 αυτοανακηρύχθηκε Πρόεδρος και κατάργησε το σύνταγμα της χώρας. Στις 11 Μαρτίου 1990 όμως παραιτήθηκε από πρόεδρος αλλά κράτησε την θέση του ως αρχηγός των ένοπλων δυνάμεων. Το καθεστώς του Πινοσέτ κατάργησε τις ατομικές και πολιτικές ελευθερίες το λαού και μεθόδευσε την εξουδετέρωση των αντιπάλων του με τη χρήση ωμής βίας. Παρά τη στυγνή δικτατορία του , με δολοφονίες, μαζικές εκτοπίσεις και φυλακίσεις , μόνο από το 1983 και μετά ο χιλιανός λαός άρχισε να αντιδρά, κυρίως λόγω των μεγάλων οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε η χώρα.Το 1988, ύστερα από διεθνείς πιέσεις, διοργάνωσε δημοψήφισμα στο οποίο οι Χιλιανοί είπαν ΟΧΙ στην παραμονή του στην εξουσία , ωστόσο εκείνος ξεκαθάρισε ότι επρόκειτο να παραμείνει στην προεδρία της Χιλής μέχρι το 1990, ενώ παρέμεινε επικεφαλής του στρατού μέχρι και τις αρχές του 1998.
Ο αριθμός των θυμάτων της χούντας
Τα θύματα της δικτατορίας του Πινοσέτ στη Χιλή είναι 9.800 περισσότερα από ό,τι πιστευόταν, με συνέπεια να ξεπερνούν συνολικά τα 40.000, σύμφωνα με την εξεταστική επιτροπή που φτιάχτηκε για αυτόν ειδικά τον λόγο στο Σαντιάγο. Οι αριθμοί αφορούν τους φυλακισθέντες και βασανισθέντες της 17χρονης χιλιανής χούντας (1973-1990), ενώ ο επίσημος αριθμός νεκρών και εξαφανισθέντων ανέρχεται σε 3.065.
Παρόλο που υποστήριξε την Αγγλία στο πόλεμο με την Αργεντινή, τον Οκτώβριο του 1998 συνελήφθη στο Λονδίνο, μετά από επίσκεψη του σε ιδιωτική κλινική με σκοπό να εγχειρισθεί. Η Ισπανία είχε εκδώσει διεθνές ένταλμα σύλληψης εις βάρος του με κατηγορίες για μαζικές δολοφονίες και βασανιστήρια των πολιτικών του αντιπάλων. Τελικά όμως η Αγγλία στις 2 Μαρτίου 2000 επέστρεψε τον Πινοσέτ στην Χιλή αντί να τον παραδώσει στην Ισπανία με δικαιολογία την κακή του υγεία. Στις αρχές του 2005 το ανώτατο δικαστήριο της Χιλής για τις ίδιες κατηγορίες τoν αθώωσε. Στις 23 Νοεμβρίου 2005 ο Πινοσέτ κατηγορούμενος για φορολογικές απάτες τίθεται σε κατ' οίκον περιορισμό. Στις 3 Δεκεμβρίου 2006 έπαθε καρδιακή προσβολή. Σε νοσοκομείο της πόλης του Σαντιάγο του έκαναν εγχείριση καρδιάς. Ο Α. Πινοσέτ πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου 2006, σε ηλικία 90 ετών.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στην κηδεία του υπήρχαν δύο εξίσου μεγάλες νεκρώσιμες πομπές, μια με υποστηρικτές και μια με κατακριτές.
ΠΗΓΕΣ
https://el.wikipedia.org
https://el.wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
αβαγνον