Οι προσπάθειες της ΕΕ για τη νομισματική ενοποίηση των χωρών - μελών, γίνονται πάνω από τρεις δεκαετίες. Με απόφαση της Διάσκεψης Κορυφής στη Χάγη το 1968 ιδρύθηκε το λεγόμενο "νομισματικό φίδι" που λειτούργησε στα χρόνια 1972 - 1979.
Σελίδα 14
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Υποταγή στη Συνθήκη του Μάαστριχτ
Η άρχουσα τάξη της χώρας μας, η χρηματιστική ολιγαρχία, η κυβέρνηση και τα κόμματα που ψήφισαν τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992, προχωρούν σε προσαρμογές στην κατεύθυνση των στρατηγικών επιλογών της ΕΕ και στη δημιουργία της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ) που εκφράζονται σε αντιλαϊκή πολιτική, πολιτική αυταρχισμού και ενσωμάτωσης στα σχέδια των ιμπεριαλιστικών κέντρων.
Την πολιτική αυτή της κυρίαρχης τάξης της χώρας μας και των πολιτικών της εκφραστών, τη στηρίζει το διεθνές κεφάλαιο και το χρηματιστικό κεφάλαιο της Ελλάδας. Στο πρόγραμμα υλοποίησης των προϋποθέσεων της ΟΝΕ τοποθετείται και η ένταξη της δραχμής στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΜΣΙ) του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος (ΕΝΣ), και η πρόσφατη υποτίμησή της κατά 14% (από 16 Μάρτη 1998) εντάσσεται μέσα στα πλαίσια αυτά.
Μια ιστορική αναδρομή
Ιστορικά, το εθνικό νόμισμα της Ελλάδας, η δραχμή, από την υιοθέτησή της επί Οθωνα το 1833, συνδέθηκε με το γαλλικό φράγκο, ακολούθησε η σύνδεσή της με την αγγλική λίρα και από το 1953, με τη μεταρρύθμιση του Σπύρου Μαρκεζίνη, συνδέθηκε με το δολάριο των ΗΠΑ, σε αναλογία 1 δολάριο= 30 δραχμές.
Στα πλαίσια των προετοιμασιών για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ, η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, το 1975, "αποδέσμευσε" τη δραχμή από το δολάριο. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το Γενάρη του 1983 την ξαναδέσμευσεμε το δολάριο για να την "αποδεσμεύσει" τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου. Τώρα επιδιώκεται η ένταξη της δραχμής στο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα, που οδηγεί στο κοινό νόμισμα της ΕΕ, το ΕΥΡΩ.
Οι προσπάθειες των ιθυνόντων της ΕΕ για τη νομισματική ενοποίηση των χωρών - μελών, γίνονται εδώ και πάνω από τρεις δεκαετίες. Με απόφαση της Διάσκεψης Κορυφής στη Χάγη το 1968 ιδρύθηκε το λεγόμενο "νομισματικό φίδι" που λειτούργησε στα χρόνια 1972 - 1979.
Στο Συμβούλιο των Υπουργών της ΕΟΚ το 1971 πάρθηκε απόφαση για την ενοποίηση της νομισματικής πολιτικής. Λόγω των αντιθέσεων η Μ. Βρετανία, η Γαλλία και η Ιταλία μποϊκοτάρισαν το σύστημα του "νομισματικού φιδιού" και έτσι απέτυχε. Μετά από πρωτοβουλία της Γερμανίας και της Γαλλίας ιδρύθηκε -στις 13 Μάρτη 1979- το ΕΝΣ, που αντικατέστησε την Ευρωπαϊκή Λογιστική Μονάδα και υιοθέτησε την Ευρωπαϊκή Νομισματική Μονάδα, το ECU.
Ο μηχανισμός λειτουργίας του ΕΝΣ αποσκοπεί στην επίτευξη των στόχων της νομισματικής ενοποίησης των χωρών - μελών της ΕΕ.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, από την 01/01/94 ιδρύθηκε το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ιδρυμα (ΕΝΙ) με βασική αποστολή να προετοιμάσει τη μετάβαση στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε στη Μαδρίτη (16/12/95) πως το τρίτο στάδιο για την ΟΝΕ θα αρχίσει την 01/01/99. Το Μάη του 1998 το Συμβούλιο θα αποφασίσει ποια μέλη πληρούν τα κριτήρια της "σύγκλισης" για να συμμετέχουν στο κοινό νόμισμα ΕΥΡΩ, με βάση τα στοιχεία του οικονομικού έτους 1997. Επίσης θα ιδρυθούν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ). Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών θα καθορίζει τη νομισματική και συναλλαγματική πολιτική των χωρών - μελών της ΕΕ.
Στη διαδικασία της ΟΝΕ και του ΕΥΡΩ
Από την αρχή του τρίτου σταδίου της ΟΝΕ το ΕΣΚΤ θα κατέχει και θα διαχειρίζεται τα συναλλαγματικά αποθέματα των κρατών - μελών που θα συμμετέχουν στη ζώνη του ΕΥΡΩ.
Την 1η Γενάρη του 2002 θα αρχίσει η κυκλοφορία των τραπεζογραμματίων και κερμάτων σε ΕΥΡΩ και από 1 Ιούλη 2002 τα εθνικά νομίσματα παύουν να λειτουργούν ως νόμιμο χρήμα στις χώρες τους και αποσύρονται από την κυκλοφορία.
Στην πορεία υλοποίησης της "σύγκλισης" και δημιουργίας της ΟΝΕ, σταδιακά καταργούνται τα εθνικά χρηματοπιστωτικά συστήματα και περνούν υπό τη δικαιοδοσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ουσιαστικά της Μπούντεσμπανκ, αφού η Γερμανία διαθέτει την πιο ισχυρή οικονομία και το πιο ισχυρό νόμισμα.
Η ΟΝΕ και η καρδιά της, που είναι η ΕΚΤ και το Ενιαίο Νόμισμα - ΕΥΡΩ - που θα φέρνει τη σφραγίδα της Γερμανίας, έχει ως στόχο τη θεσμοθέτηση μηχανισμών και λειτουργιών του χρήματος, ώστε να εξασφαλίζουν την κίνηση και αναπαραγωγή κεφαλαίων σε μια διευρυμένη αγορά.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα είναι κυρίαρχη και θα αποφασίζει για λογαριασμό όλων των κρατών της ΕΕ. Η ΕΚΤ και το κοινό νόμισμα, που προβλέπονται να δημιουργηθούν στο 3ο στάδιο της ΟΝΕ, θα είναι οι κύριοι μοχλοί μέσω των οποίων θα επιβάλλεται η νομισματική και κατ' επέκταση η οικονομική πολιτική και στην Ελλάδα.
Την υλοποίηση αυτής της πολιτικής της ΕΕ και της ΟΝΕ, εξυπηρετεί το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, στο όνομα της εκπλήρωσης των όρων "σύγκλισης" των οικονομιών και της μετάβασης στο ενιαίο νόμισμα, στο ΕΥΡΩ. Ετσι λοιπόν η Τράπεζα της Ελλάδας από 1η Γενάρη του 2001 θα ενταχθεί και θα υπαχθεί στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών και η νομισματική πολιτική θα καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι λειτουργίες της στη χρηματαγορά θα γίνονται σε ΕΥΡΩ. Επίσης οι εμπορικές τράπεζες και τα άλλα πιστωτικά ιδρύματα θα υπαχθούν στη διαδικασία των συναλλαγματικών ισοτιμιών προς την ΟΝΕ.
Οι πιστωτικοί οργανισμοί από 1η Γενάρη 2002 θα λειτουργούν στη βάση του ΕΥΡΩ και οι δραχμικοί λογαριασμοί θα πρέπει να μετατραπούν σε ΕΥΡΩ. Μετά από 169 χρόνια ύπαρξης και λειτουργίας, η ελληνική δραχμή, θα πάψει να είναι εθνικό νόμισμα της Ελλάδας από 1η Ιούλη 2002. Από την ημέρα εκείνη θα υιοθετηθεί σε χαρτονόμισμα και σε κέρματα το ΕΥΡΩ.
Ενιαία η πολιτική των κυβερνήσεων
Η κυβέρνηση της ΝΔ προσπάθησε το 1992, όταν υπογραφόταν η Συνθήκη του Μάαστριχτ, να εντάξει τη δραχμή στο συναλλαγματικό μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος μέχρι 31 Δεκέμβρη 1994 και μάλλον επιδίωξή της ήταν η επίσπευση κατά 12 μήνες (1).
Σήμερα η ΝΔ, που η ίδια άρχισε να κάνει αυτό που τελικά έκανε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά και που η ίδια η ΝΔ το ίδιο θα έκανε, δημαγωγεί για να αποπροσανατολίσει τους εργαζόμενους και κάνει κριτική όχι στην ουσία του προβλήματος, που είναι η ΕΕ και η ΟΝΕ. Η ΝΔ προγραμμάτισε την ένταξη της δραχμής στο ΜΣΙ του ΕΝΣ και το ΠΑΣΟΚ συνέχισε την πορεία της ένταξης. Το ίδιο δημαγωγεί και ο ΣΥΝ, που ψήφισε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992.
Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μετά από επίπονες και μακράς διάρκειας διαπραγματεύσεις με τα όργανα της ΕΕ, που διεξάγονταν σε συνθήκες απόλυτης μυστικότητας, αποφάσισε στις 12 Μάρτη 1998 την ένταξη της δραχμής στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος. Αργά το βράδυ στις 14 Μάρτη 1998 η Νομισματική Επιτροπή της ΕΕ, αφού επέβαλλε βαριούς και σκληρούς όρους, αποφάσισε την υποτίμηση της δραχμής κατά 14%, δηλαδή από 16 Μάρτη 1998, το 1 ECU από 313,7 δραχμές ανέβηκε στις 357 δραχμές.
Η ένταξη της δραχμής στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών (ΜΣΙ) και η υποτίμησή της κατά 14% θα έχει οδυνηρές συνέπειες για την Ελλάδα και τελικά όλα τα βάρη θα τα πληρώσουν οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι. Είναι σίγουρο ότι θα κερδίσουν οι μεγάλοι εξαγωγείς και η χρηματιστική ολιγαρχία από την υποτίμηση αυτή.
Οι συνέπειες
Το 1996 οι εισαγωγές της Ελλάδας ήταν 24.135,5 εκατ. δολάρια και οι εξαγωγές 5.769,9 εκατ. δολάρια. Το έλλειμμα του ισοζυγίου του εξωτερικού εμπορίου της χώρας ήταν 18.365,6 εκατ. δολάρια. Με την υποτίμηση της δραχμής θα αυξηθούν οι τιμές των εισαγόμενων προϊόντων κατά 14%.
Φαίνεται από τα παραπάνω δεδομένα ότι η χώρα μας για κάθε 4 που εισάγει εξάγει 1. Το 1996 κάναμε εισαγωγές βιομηχανικών ειδών κατανάλωσης ύψους 9.263,5 εκατ. δολαρίων, τροφίμων 3.879,7 εκατ. δολ., καυσίμων 2.879,7 εκατ. δολαρίων.
Στην περίοδο 1995/97 η ντόπια παραγωγή κρέατος ήταν 522 χιλ. τόνοι και κάναμε εισαγωγές κρεάτων 320 χιλιάδων τόνων. Ολα αυτά τα είδη που εισάγουμε θα αυξηθούν τουλάχιστον κατά 14%.
Επίσης το 1996 η χώρα μας έκανε άδηλες πληρωμές ύψους 6.618,0 εκατ. δολαρίων. Εάν υπολογίσουμε τις πληρωμές που κάναμε για τις εισαγωγές και τις άδηλες πληρωμές (24.135,5 + 6.618,0) θα δούμε ότι συνολικά καταναλώθηκαν 30.753,7 εκατ. δολάρια. Τώρα με την υποτίμηση 14% της δραχμής, θα πληρώνουμε 14% παραπάνω. Βάσει λοιπόν των δεδομένων του 1996 αντί 30.753,7 εκατ. δολάρια θα δαπανούμε συν 4.552,3 εκατ. δολάρια δηλαδή συνολικά (30.753,5 + 4.552,3) 35.305,8 εκατ. δολάρια.
Οι λαϊκές μάζες θα πληρώνουν κατά 14% περισσότερα για την αγορά εισαγομένων προϊόντων (τρόφιμα, καύσιμα, βιομηχανικά είδη κατανάλωσης κλπ). Οι πολίτες της Ελλάδας που θα ταξιδεύουν στο εξωτερικό θα επιβαρυνθούν με 14% για εισιτήρια, ξενοδοχεία, παραμονή κλπ.
Εκτός τούτου οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι θα πληρώσουν και το κόστος της προσαρμογής και το κόστος της εξυπηρέτησης του εξωτερικού χρέους με την επιβολή έμμεσων ή άμεσων φόρων.
Η άρχουσα τάξη στο όνομα της "σύγκλισης" και της επίτευξης των προϋποθέσεων της ΟΝΕ ρίχνει όλα τα οικονομικά βάρη στους εργαζόμενους και στις λαϊκές μάζες. Επίσης ανάμεσα στ' άλλα, για να καλύψει τα ελλείμματα, θα προσφεύγει και στον εξωτερικό δανεισμό, που οδηγεί στην αύξηση του εξωτερικού χρέους. Η εξυπηρέτηση του μεγάλου εξωτερικού χρέους θα αυξηθεί κατά 14%. Για την εξυπηρέτηση αυτού του χρέους, η Ελλάδα δαπάνησε στα χρόνια 1990 - 1996, 57 δισ. δολάρια. Το 1996 μόνο για χρεολύσια πληρώσαμε 11.549,0 εκατ. δολάρια.
Η κυβέρνηση ήδη προχώρησε στην πρώτη έκδοση ομολόγων στο μελλοντικό νόμισμα ΕΥΡΩ, 1 δισ. ECU διάρκειας 10 χρόνων.
Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ισχυρίζεται ότι με την ένταξη της δραχμής στο Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών το εθνικό μας νόμισμα θα ισχυροποιηθεί. Είναι γνωστό ότι η δραχμή στηρίζεται στην οικονομία και εκφράζει την αντοχή της. Δεν μπορεί να υπάρχει "σκληρή" δραχμή σε μια νοσηρή οικονομία με 500.000 άνεργους, με μια βιομηχανική παραγωγή κάτω από τα επίπεδα του 1980. Π.χ. σύμφωνα με στοιχεία της ΕΠΙΛΟΓΗΣ (Νο 10/1997, σελ. 116) το 1996, στους 20 κλάδους της μεταποιητικής βιομηχανίας οι 10 είχαν παραγωγή κάτω από το επίπεδο του 1980 και η πτώση της παραγωγής τους κυμάνθηκε από 14,3% (εκτυπώσεων - εκδόσεων) μέχρι 53,5% (δέρματος).
Στα χρόνια 1933 - 1995 χρεοκόπησαν 59.686 βιοτεχνίες καταγραμμένες κατά νομό της χώρας (2). Στα χρόνια 1987 - 1996 εξαγοράστηκαν 364 εταιρίες από το ντόπιο και ξένο κεφάλαιο. Από αυτές οι 126 εξαγοράστηκαν από τα ξένα μονοπώλια (3). Η δραχμή θα υποτιμηθεί και πάλι, είναι ζήτημα χρόνου.
Μέσα στα πλαίσια της στρατηγικής ιδιωτικοποιήσεων της άρχουσας τάξης η κυβέρνηση θα εντείνει το ρυθμό των ιδιωτικοποιήσεων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ιδιωτικοποιούνται επιχειρήσεις με μεγάλη απόδοση κερδών. Π.χ. ΟΤΕ και Καταστήματα Αφορολόγητων Ειδών (ΚΑΕ).
Οι ιδιωτικοποιήσεις συνεχίζονται με την πώληση των Τραπεζών: Κρήτης, Κεντρικής Ελλάδας, Μακεδονίας - Θράκης και του ομίλου της Ιονικής. Εξάλλου θα ιδιωτικοποιούν και πουληθούν στο ξένο και ντόπιο κεφάλαιο "Ολυμπιακή Αεροπορία", ΕΛΤΑ, ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΔΕΠ κλπ.
Επίσης η κυβέρνηση προχωρά στην εξάρθρωση του συστήματος της κοινωνικής ασφάλισης, στην εισαγωγή του θεσμού της μερικής απασχόλησης, στην παραπέρα μείωση των εργατικών εισοδημάτων και των συντάξεων, στην κατάργηση του 8ωρου και γενικά στην απορύθμιση των εργασιακών σχέσεων.
Με την ένταξη της δραχμής στον ΜΣΙ του ΕΝΣ η ελληνική κυβέρνηση και η Τράπεζα της Ελλάδας χάνουν και αυτά τα ερείσματα παρέμβασης που είχαν στη χρηματαγορά.
Η Διακυβερνητική Διάσκεψη του Αμστερνταμ (16-17 Ιούνη 1997) υιοθέτησε το "Σύμφωνο σταθερότητας" που εμμένει στα κριτήρια και χρονοδιαγράμματα του Μάαστριχτ. Πράγμα που σημαίνει ότι εμμένει και στην επιβολή σκληρών μέτρων με την εκπόνηση νέων "προγραμμμάτων σύγκλισης" και κυρώσεων στα κράτη - μέλη της ΕΕ σε περίπτωση που δε θα τηρούνται οι όροι.
Απάτη η "σύγκλιση"
Στην περίοδο του ιμπεριαλισμού δρα με οδυνηρότερο τρόπο ο νόμος της ανισόμετρης οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης, ο οποίος "είναι απόλυτος νόμος του καπιταλισμού". Είναι αδύνατη μια ισόμετρη οικονομική ανάπτυξη, τόσο των διαφόρων οικονομιών και κλάδων, όσο και διαφόρων κρατών. Συνεπώς, είναι μη πραγματοποιήσιμη και η όποια σύγκλιση των οικονομιών των κρατών - μελών της ΕΕ.
Οι ιθύνοντες της ΕΕ, ανεξάρτητα από τις αντιθέσεις τους, συμφωνούν να θωρακίσουν τα κέρδη των μονοπωλίων και τη διατήρηση του συστήματος από τις διεκδικήσεις του εργατικού και λαϊκού κινήματος.
Οι βαθύτεροι συνεπώς στόχοι της ΟΝΕ, στα πλαίσια της διεθνοποίησης της αγοράς, είναι η αναπροσαρμογή του ρόλου του κράτους για την καλύτερη εξυπηρέτηση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου, σε συνθήκες μεγάλου βαθμού μονοπώλησης της οικονομίας, παρατεταμένης κρίσης και μονοπωλιακού ανταγωνισμού.
Η αντίσταση και η οργανωμένη λαϊκή πάλη ενάντια στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό, σε ρήξη με την ΕΕ, είναι η μόνη δύναμη για την ανατροπή αυτής της πολιτικής για να μην περάσουν τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, τα οποία υπαγορεύτηκαν από το Διευθυντήριο των Βρυξελλών.
Είναι ο δρόμος της σύγκρουσης με τις δυνάμεις που υπηρετούν τις πολυεθνικές και επιδιώκουν να εγκλωβίσουν το λαό στο δόκανο της κοινωνικής συναίνεσης και του διαλόγου, να τον υποτάξουν, να χτυπήσουν την αξιοπρέπειά του.
Είναι ο δρόμος της συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης για την αλλαγή του συσχετισμού των δυνάμεων και για το σοσιαλισμό.
Νίκος ΚΥΡΙΤΣΗΣ
1) "Μάαστριχτ: Ενας ιστορικός σταθμός", σελ. 26
2) "Επενδυτής" 4-5 Μάη 1997
3) "Οικονομικός Ταχυδρόμος", 14/11.96, σελ. 25
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
αβαγνον