ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Οκτάβ Μιρμπώ, Γάλλος λογοτέχνης

Γεννήθηκε ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ το 1848 και απεβίωσε ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ το 1917.

Αρχικά βασιλικός, καθολικός και αντισημίτης, ο Μιρμπώ υποστήριξε στη συνέχεια τις πιο προοδευτικές ιδέες στα άρθρα του, στα μυθιστορήματά του και τα θεατρικά του έργα, καταλήγοντας να υπερασπίζεται αναρχικές ιδέες και ερχόμενος έτσι σε αντίθεση με όλες τις παραδοσιακές αξίες.

Ο Οκτάβ Μιρμπώ (Octave Mirbeau, 16 Φεβρουαρίου 1848 - 16 Φεβρουαρίου 1917) ήταν Γάλλος λογοτέχνης.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στις 16 Φλεβάρη 1848 στο Καλβαντός και απεβίωσε την ίδια μέρα 69 χρόνια αργότερα, το 1917 στο Παρίσι. Ο πατέρας του ήταν αξιωματικός του υγειονομικού, μοναρχικών φρονημάτων, και η μητέρα του κόρη συμβολαιογράφου. Στις 12 Οκτώβρη 1859 ο νεαρός Μιρμπώ μπαίνει εσωτερικός στο Ιησουιτικό κολέγιο του Σαιν-Φρανσουά Ξαβιέ ντε Βαν. Θα μείνει εκεί μέχρι τα μέσα του 1862 και θα περιγράψει την οδυνηρή εμπειρία του σε άρθρο που δημοσιεύει στηΖουρνάλ της 10-1-1901, με τον εύγλωττο τίτλο: "Αυτοί που απολιθώνουν τις ψυχές".

Το 1866 γράφεται στη νομική σχολή στο Παρίσι χωρίς ωστόσο να παρακολουθήσει μαθήματα. Αντί για αυτό, κάνει ζωή μποέμ. Όταν ξεσπάει ο γαλλοπρωσικός πόλεμος το 1870, ο Μιρμπώ κατατάσσεται στη φρουρά του Ορν και γίνεται υπαξιωματικός. Με την κατάρρευση όμως του γαλλικού στρατού, ο Μιρμπώ βρίσκεται άρρωστος στο νοσοκομείο της Αλανσόν, όπου θεωρείται λιποτάκτης. Αφού μετά από είκοσι μήνες κράτησης αθωώνεται, τελικά, τον Σεπτέμβρη του 1872, εγκαθίσταται στο Παρίσι, όπου, ασκώντας λογοτεχνική κριτική σε εφημερίδες, υπερασπίζεται με πάθος τους ιμπρεσιονιστές Μανέ (Βλ. Εντουάρ Μανέ ΕΔΩ), Σεζάν και Μονέ (βλ. Κλώντ Μονέ ΕΔΩ). Το 1877, κρίσιμη χρονιά για τη Δημοκρατία, και κατά μήνα Μάιο, η δεξιά κυβέρνηση διορίζει τον Μιρμπώ στη νομαρχία της Αριέζ. Τον Δεκέμβρη όμως η δημοκρατική κυβέρνηση τον απολύει.

Αρχίζει να παίζει στο χρηματιστήριο και έχει μια παθιασμένη και άτυχη ερωτική σχέση με μια άγνωστη γυναίκα. Στη συνέχεια εγκαταλείπει το Παρίσι και πηγαίνει μόνος του στη Βρεττάνη, όπου αγοράζει ένα αλιευτικό σαρδέλας και μένει στην περιοχή δεκαοχτώ μήνες περίπου. Στα 1887 παντρεύεται την πρώην θεατρίνα Αυγουστίνα Τουλέ, διατηρώντας τις επιφυλάξεις του σχετικά με τις δυνατότητες να ευδοκιμήσει η συγκατοίκηση δύο ανθρώπων διαφορετικού φύλου. Τα επόμενα χρόνια θα είναι δύσκολα, αφού η ηθική κρίση που περνά συνοδεύεται και από μια συζυγική. Πλούσιος πλέον, το 1901 εγκαθίσταται στο Παρίσι.

Ο Γολγοθάς

Το έργο του

Η ερμηνεία που αποδίδει στην ιδιότητα του ηθοποιού σ' ένα άρθρο στη Φιγκαρό στις 26 Οκτώβρη 1882, προκαλεί σκάνδαλο. Το 1883 εκδίδει ένα συλλογικό εβδομαδιαίο έντυπο, τους Μορφασμούς, μια ανεπιτυχή και άκομψη απόπειρα υπεράσπισης της κληρονομιάς του στρατηγού Μπουλανζέ. Έρχεται αντιμέτωπος με την πλουτοκρατία και επιτίθεται κατά των Εβραίων. Το 1887 δημοσιεύει 21 παραμύθια. Με το μυθιστόρημά του Ο Γολγοθάς το 1887 ο Μιρμπώ μεταμορφώνεται, περιγράφοντας τις απογοητεύσεις και την απομυθοποίηση του εθνικισμού που έχει ως κατάληξη τον πόλεμο. Με τον Αβά Ζυλ γίνεται όμως ο Μιρμπώ το 1888 ένας σημαντικός συγγραφέας. Την επόμενη χρονιά δημοσιεύεται ο Σεβαστιανός Ροκ, ένα έργο αυτοβιογραφικής έμπνευσης και ταυτόχρονα με έντονα αντιπολεμικό χαρακτήρα.

Στη συνέχεια τάσσεται υπέρ της "επανακατάκτησης του ατόμου" και πιστεύει μόνο σε μια ατομικιστική οργάνωση. Στην υπόθεση Ντρέιφους το 1896 (βλ. Υπόθεση Ντρέυφους ΕΔΩ), ο Μιρμπώ παύει να είναι αντισημίτης και υπερασπίζεται τον Εμίλ Ζολά. Ξεκινά την καριέρα του στο θέατρο με το έντονα απαισιόδοξου περιεχομένου και ύφους έργο Κακοί Ποιμένες το 1897. Στα έργα του Ο κήπος των μαρτυρίων (1899) και Το ημερολόγιο μιας καμαριέρας (1900) διαφαίνεται η υπαρξιακή και φιλολογική κρίση που διανύει ο συγγραφέας, η οποία τον απομακρύνει από τη μυθιστoρηματική γραφή. Η οριστική ρήξη επέρχεται όμως με το καυστικό έργο του Οι 21 ημέρες ενός νευαρασθενικού (1901), όπου κάνει συστηματική χρήση της τεχνικής του κολάζ. Το έργο του Οι υποθέσεις είναι οι υποθέσεις γνώρισε το 1903 παγκόσμια επιτυχία. Το 1904 με τον τίτλο Φάρσες και ηθικολογίες δημοσίευσε 6 θεατρικά μονόπρακτα παιδαγωγικού και ηθικολογικού χαρακτήρα. Το Νοέμβριο του 1907 δημοσίευσε στον εκδοτικό οίκο Φασκέλ ένα πρωτότυπο έργο με αινιγματικό τίτλο Το αυτοκίνητο 628-Ε8. Πρόκειται για ένα έργο που παρουσιάζεται ώς ένα από τα πρώτα ταξιδιωτικά αφηγήματα με αυτοκίνητο.

Εστία

Το 1908 ανέβασε στη Κομεντί Φρανσέζ ένα θεατρικό έργο, την Εστία, που σκανδάλισε το κοινό με το θέμα ταμπού που έθιξε, την οικονομική και σεξουαλική εκμετάλλευση των εφήβων σε μια φιλανθρωπική εστία. Επίσης με το έργο του Ντίνγκο το 1913, αφηγηματικού χαρακτήρα, κλείνει τον κύκλο του ως συγγραφέας μυθιστορημάτων και επικεντρώνεται στην αφήγηση προσωπικών του εμπειριών, χρησιμοποιώντας τόσο τη φαντασία του όσο και τη σατιρική του διάθεση απέναντι στην εποχή του. Τα άρθρα του για την τέχνη, στα οποία υποστήριζε πολλούς νέους καλλιτέχνες, συχνά περιφρονημένους, συλλέχθηκαν και δημοσιεύτηκαν το 1993 με τον τίτλο Αισθητικές διαμάχες. Επίσης τα λογοτεχνικά και δημοσιογραφικά άρθρα του δημοσιεύτηκαν το 2006 στις Λογοτεχνικές διαμάχες.

Κληρονομιά

Αρχικά βασιλικός, καθολικός και αντισημίτης, ο Μιρμπώ υποστήριξε στη συνέχεια τις πιο προοδευτικές ιδέες στα άρθρα του, στα μυθιστορήματά του και τα θεατρικά του έργα, καταλήγοντας να υπερασπίζεται αναρχικές ιδέες και ερχόμενος έτσι σε αντίθεση με όλες τις παραδοσιακές αξίες. Πνεύμα ανήσυχο που επιζητούσε τις καινοτομίες, ενδιαφέρθηκε ιδιαιτέρως για τη μοντέρνα τέχνη, και συχνά για πολλούς ζωγράφους και γλύπτες (Μονέ, Ροντέν) ως ένας αλάνθαστος κριτικός τέχνης. Πρόκειται για ένα συγγραφέα που συμμετείχε με οξυδέρκεια, έντονη κριτική και καυστική διάθεση, αλλά και συγχρόνως μεγάλη ευαισθησία σε όλες τις μεγάλες πνευματικές, αισθητικές, κοινωνικές και πολιτικές διαμάχες της εποχής του με σκοπό να αφυπνίσει τις συνειδήσεις των συγχρόνων του.

Εργογραφία

• Le Calvaire (Ο Γολγοθάς, 1886).
• L'Abbé Jules (Ο Αββάς Ζυλ, 1888).
• Sébastien Roch (Σεβαστιανός Ροκ, 1890).
• Dans le ciel (Μέσα στον ουρανό, 1892-1893).
• Les Mauvais bergers (Οι κακοί ποιμένες, θεατρικά, 1897).
• Le Jardin des supplices (Ο κήπος των μαρτυρίων, 1899) ― ελλην.μετάφρ.Αλίνα Πασχαλίδη ("Εστία", 1989)
• Le Journal d'une femme de chambre (Το ημερολόγιο μιας καμαριέρας, 1900) ― ελλην.μετάφρ.Όθων Αργυρόπουλος ("Βιβλιοθήκη για όλους", 1966)
• Les 21 jours d'un neurasthénique (Οι Είκοσι Μία Μέρες ενός Νευρασθενικού, 1901).
• Les affaires sont les affaires (Οι υποθέσεις είναι υποθέσεις, θεατρικά, 1903).
• Farces et moralités (Φάρσες και ηθικολογίες, θεατρικά, 1904).
• La 628-E8 (Το αυτοκίνητο 628-Ε8, 1907).
• Le Foyer, (Το Φουαγιέ, θεατρικά, 1908).
• Dingo (Ντίνγκο, 1913).
• Les Mémoires de mon ami (1920).
• Un gentilhomme (Ένας κύριος (1920).
• Les Souvenirs d'un pauvre diable (Τα απομνημονεύματα ενός φτωχού διαβόλου, 1921).
• Contes cruels (Διηγήματα, 1990).
• Combats esthétiques (Καλλιτεχνικά χρονογραφήματα, 1993).
• Combats littéraires (Καλλιτεχνικά χρονογραφήματα, 2006).
• Correspondance générale (2003-2005-2009).

Μελέτες

• Pierre Michel - Jean-François Nivet, Octave Mirbeau, l'imprécateur au coeur fidèle, Séguier, 1990 (Γαλλικά).
• Pierre Michel, Les Combats d'Octave Mirbeau, Besançon, 1995 (Γαλλικά).
• Samuel Lair, Mirbeau et le mythe de la Nature, Presses universitaires de Rennes, 2004 (Γαλλικά).
• Yannick Lemarié - Pierre Michel, Dictionnaire Octave Mirbeau, L'Âge d'Homme - Société Octave Mirbeau, 2011. (Γαλλικά)
• Cahiers Octave Mirbeau, n° 1-20, 1994-2013. (Γαλλικά)

ΠΗΓΗ: http://el.wikipedia.org/