Τι σημαίνουν οι μάσκες;
Πίσω από αυτό το απρόσωπο ξεφάντωμα τί κρύβεται;
Τα μασκαρέματα υπήρχαν και στους αρχαίους προγόνους μας και θα υπάρχουν για πάντα ... Τί εξυπηρετούσαν; Τί εξυπηρετούν μέχρι σήμερα;
Η Ιταλική λέξη maschera σημαίνει το “προσωπείο”. Το maschera παράγεται από το masca, το οποίο ακόμα και σήμερα στη διάλεκτο του Piemonte προσδιορίζει τη μάγισσα. Κατα τους Deviz, Dozy, Mahn το υστερολατινικό masca παράγεται από το αραβικό maskara (= γελωτοποιός). Kατά το συνεργάτη μας, τον κ. Ραχίμι, το maskara παράγεται από το ρήμα ΣΟΧΡ سخر που σημαίνει «κοροϊδεύω, ξεγελάω, αστειεύομαι». Από το ρήμα παράγεται το όνομα ΜΑΣΧΑΡΕ مسخره (= γελοίος). Πάντως είτε Ιταλική, είτε Αραβική είναι η λέξη στην ελληνική που έδωσε τις λέξεις: μασκέ, μάσκαρα, μασκαράς, μασκαρεύω, μασκάρεμα μασκαριλίκι, μασκότ κ.ά.
******************************
*********************
************
******
Βρισκόμαστε στην Αποκριά που έχει ταυτιστεί με το καρναβάλι, το ξεφάντωμα και του μασκαράδες. Γιατί; Τι σημαίνουν οι μάσκες; H απάντηση είναι ψυχολογικής τάξεως. Πίσω από αυτό το απρόσωπο ξεφάντωμα κρύβεται η ενοχή και η ενοχική συνείδηση. Η ενοχή είναι σαν το σαράκι, κατατρώγει την ψυχή και τις σάρκες χωρίς να φαίνεται. Η συσσώρευση της ενοχής στα βάθη του εαυτού μας, στο ασυνείδητό μας, ζητά εκτόνωση, αλλιώς είναι σαν την χύτρα που δεν έχει βαλβίδα ασφαλείας και θα εκραγεί. Τα μασκαρέματα υπήρχαν και στους αρχαίους μας προγόνους και θα υπάρχουν για πάντα, διότι εξυπηρετούν αυτό το σκοπό, απενοχοποιούν τον άνθρωπο, εκτονώνουν. Ο πολύς κόσμος δεν έχει δυστυχώς άλλους τρόπους να διαχειριστεί την ενοχή του και καταφεύγει ακόμη και σήμερα σε πρωτόγονα μέσα όπως είναι τα μασκαρέματα.
Η ενοχή θέλει πολύ ωριμότητα και έμπειρο οδηγό για να αντιμετωπιστεί. Οι ενοχές δημιουργούν έντονα αισθήματα επιθετικότητας αλλά και αυτομίσους, δημιουργώντας αντίστοιχα αισθήματα ανωτερότητας και κατωτερότητας, που κάνουν δύσκολη τη δική μας ζωή αλλά και των δικών μας ανθρώπων. Η θεραπεία της ενοχής βρίσκεται στη μαγική λέξη «συγχωρώ». Δεν είναι όμως καθόλου εύκολο να συγχωρείς τον άλλο και περισσότερο τον εαυτό σου. Πολλές φορές το θέλουμε αλλά δεν μπορούμε, η ενοχή δεν αφήνει.
Άλλωστε πρέπει να το καταλάβουμε όλοι μας πολύ καλά, πως, αυτές είναι στάσεις ζωής προς κατάκτηση και οχι αυτονόητες και για κάθε τι που πρέπει να κατακτήσουμε χρειάζεται κόπος. Το σύνηθες είναι η ενοχή να προβάλλεται προς τα έξω, προς τον άλλον, στο σύντροφο, στο συνάδελφο, στον πολιτικό ... στο Θεό. Το κακό οφείλεται πάντα σε κάποιον άλλο και όχι σε εμένα. Ο Αδάμ το είδε στην Εύα, ο Κάϊν στον Άβελ και εμείς σε κάποιον άλλο. Έτσι το κακό που ξεπηδά μέσα από την ενοχική συνείδηση δεν σταματά, διαιωνίζεται, περνά από γενιά σε γενιά, είτε είναι δολοφονικό, είτε αυτοκτονικό-αυτοκαταστροφικό. Η ενοχή σκοτώνει, σκοτώνει και το σώμα και την ψυχή, οδηγεί στον πνευματικό θάνατο, οδηγεί στο φόνο και την αυτοκτονία ... στην αυτοκαταστροφή. Ατέλειωτα παραδείγματα έχει ο καθένας στο νού του που επιβεβαιώνουν τα παραπάνω.
Το κακό για να σταματήσει, πρέπει να λυθεί αυτός ο γόρδιος δεσμός της ενοχής που έχει δημιουργήσει μέσα στην ψυχή αιώνια δεσμά. Πρέπει όμως να είναι κανείς ήρωας, ή ημίθεος, ή Μ. Αλέξανδρος, ή να είναι πολύ τυχερός σαν τον Προμηθέα, που πέρασε από τον Καύκασο ο Ηρακλής και σκότωσε τον γύπα που του κατάτρωγε τα σωθικά. Οι σοφοί πρόγονοί μας είχαν συλλάβει το κρίσιμο θέμα της ενοχής και το είχαν επεξεργαστεί πολύ στους μύθους τους και στο αρχαίο δράμα. Μπροστά στο αδιέξοδο του ανθρωπίνου δράματος είχαν εφεύρει τον «από μηχανής Θεό» που έδινε πάντα μια λύση μαγική, αλλά όχι πραγματική.
Αν θέλουμε λοιπόν να διασκεδάσουμε αυτό το τριήμερο της αποκριάς, ας κάνουμε κάτι ουσιαστικό με τον εαυτό μας, ας αναλάβουμε την ενοχή μας. Όχι να την κρύψουμε πίσω από μάσκες και προσωπεία όπως κάνουν όλοι, αλλά να την αποκαλύψουμε και να τη διαχειριστούμε σωστά. Να την επεξεργασθούμε με κάποιον που ξέρει και μπορεί να μας βοηθήσει και τέλος να την εναποθέσουμε στα χέρια του Χριστού, να την ακουμπήσουμε πάνω του και να ξεκουραστούμε από το βάρος της, είτε είναι ερωτικό, είτε επιθετικό, είτε γονεϊκό, είτε ... Οι πρόγονοί μας είχαν τον «από μηχανής Θεό», εμείς έχουμε τον αληθινό Θεό, τον Εσταυρωμένο Χριστό, που περιμένει ... Αλλά και η χαρά του καρναβαλιού, ιδίως στα μάτια των μικρών παιδιών είναι πολύ όμορφη...
Χρόνης Μούτσης 1 Μαρτίου 2014
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
αβαγνον