Σε κανένα ευαγγέλιο δεν υπάρχει "περιγραφή" της ανάστασης αυτής καθ' εαυτήν, αλλά μόνον η αναγγελία και διαπίστωση του κενού μνημείου και, φυσικά, οι μετέπειτα εμφανίσεις του αναστάντος.
Από τη σκλαβιά στην τρυφή του Παραδείσου.
Από τη φθορά στην αφθαρσία.
Από το σκοτάδι στο αιώνιο Φως.
Από την οδύνη στην ελευθερία.
Χριστός κατελθών πρός πύλην Ἅδου μόνος
Λαβών ἀνῆλθε πολλά τῆς νίκης σκῦλα
Ελένη Δραμπάλα
Η ΦΡΟΥΡΗΣΗ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ
"Τῇ δὲ ἐπαύριον, ἥτις ἐστὶν μετὰ τὴν παρασκευήν, συνήχθησαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι πρὸς Πιλᾶτον (63) λέγοντες, Κύριε ἐμνήσθημεν ὅτι ἐκεῖνος ὁ πλάνος εἶπεν ἔτι ζῶν, μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι (64) κέλευσον οὖν ἀσφαλισθῆναι τὸν τάφον ἕως τῆς τρίτης ἡμέρας, μήποτε ἐλθόντες οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ κλέψωσιν αὐτὸν καὶ εἴπωσιν τῷ λαῷ, Ἠγέρθη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ ἔσται ἡ ἐσχάτη πλάνη χείρων τῆς πρώτης, (65) ἔφη αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος, Ἔχετε κουστωδίαν, ὑπάγετε ἀσφαλίσασθαι ὡς οἴδατε. (66) οἱ δὲ πορευθέντες ἠσφαλίσαντο τὸν τάφον σφραγίσαντες τὸν λίθον μετὰ τῆς κουστωδίας" (Ματθ. 27,62).
"Μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγείρομαι": Ο Ματθαίος έχει αναφερθεί πολλές φορές στην πρόρρηση της ανάστασης "μετά τρεῖς ἡμέρας" (12,40, 16,21, 17,23, 20,19, 26,61, 27,40). Φαίνεται ότι οι Ιουδαίοι είχαν κατηγορήσει τους μαθητές ότι έκλεψαν το σώμα του Ιησού, για να ισχυρισθούν ότι αναστήθηκε. Η περικοπή του Ματθαίου έχει απολογητική αξία και απαντά ακριβώς σ' αυτή την κατηγορία. Δεν γνωρίζουμε αν η σφράγιση του τάφου, εκτός από το απόσπασμα της φρουράς (custodia, ae = φρουρά) περιλάμβανε και κανονικές σφραγίδες.
Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Εντύπωση προκαλεί το αινιγματικό απότομο τέλος του Κατά Μάρκον ευαγγελίου, στο τόσο κρίσιμο αυτό σημείο.
Σε κανένα ευαγγέλιο δεν υπάρχει "περιγραφή" της ανάστασης αυτής καθ' εαυτήν, αλλά μόνον η αναγγελία και διαπίστωση του κενού μνημείου και, φυσικά, οι μετέπειτα εμφανίσεις του αναστάντος.
Ο Ματθαίος απλώς μετατρέπει τον παρελθόντα χρόνο του "ἀποκεκύλισται ὁ λίθος" (Μάρκος) ή του "εὗρον δὲ τὸν λίθον ἀποκεκυλισμένον" (Λουκάς), σε διήγηση, σε ενεστώτα πραγματικό χρόνο. Οι γυναίκες γίνονται αυτόπτες μάρτυρες της αποκυλίσεως του λίθου του μνημείου κι έτσι δεν μεσολαβεί διάστημα, κατά το οποίο το μνημείο παραμένει κενό χωρίς να υπάρχουν ανθρώπινοι μάρτυρες. Η εκδοχή του Ματθαίου έχει, εκτός των άλλων, και απολογητικό χαρακτήρα και είναι φυσική συνέχεια της προηγούμενης περικοπής για την φρούρηση του τάφου. Και εδώ, όμως, όπως και στους άλλους ευαγγελιστές, η ίδια η ανάσταση δεν γίνεται ενώπιον μαρτύρων. Η αποκύλιση του λίθου από τον άγγελο γίνεται, για να δειχθεί ότι το μνημείο είναι ήδη κενό. Όπως βλέπετε "οὐκ ἔστιν ὧδε, ἠγέρθη γὰρ καθὼς εἶπεν. δεῦτε ἴδετε τὸν τόπον ὅπου ἔκειτο". Οι στρατιώτες είναι μεν και αυτοί μάρτυρες του κενού μνημείου, αλλά εντελώς ανεπιγνώστως. Για τον Ματθαίο, είναι απλώς οι ηττημένοι. Δεν γίνονται φορείς της αγγελίας της αναστάσεως. Ο άγγελος απευθύνεται μόνο προς τις γυναίκες "μὴ φοβεῖσθε ὑμεῖς", δηλαδή εσείς (σε αντιδιαστολή προς τους στρατιώτες) μη φοβείσθε.
Η "μία τῶν σαββάτων" πρέπει να εννοηθεί ως "πρώτη" ημέρα (μετά το Σάββατο). Στα εβραϊκά και αραμαϊκά το "μία" αντικαθιστά το "πρώτη". Πρόκειται περί εβραϊσμού. Η Κυριακή (ημέρα) προφανώς ακόμα δεν υφίσταται. Η εβδομάδα αρχίζει με την Πρώτη.
Ο σεισμός του Ματθαίου, όπως στη σταύρωση, σήμανε τον θάνατο του Υιού του ανθρώπου, του Χριστού, σημαίνει τώρα και την ανάστασή του.
Ο "νεανίσκος" (Μάρκος), καθώς και οι "δύο ἄνδρες" (Λουκάς), είναι φυσικά άγγελοι (βλ. Β΄ Μακκαβαίων 3,26, 33).
"Ἰδοὺ προάγει ἡμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν" (Ματθ. 26,32, Μάρκ 14,28). Η Γαλιλαία, απ' όπου όλα ξεκίνησαν, θα γίνει ο τόπος των εμφανίσεων του αναστάντος. Ο Λουκάς, όπως και ο Ιωάννης (εκτός του 21ου κεφαλαίου, το οποίο είναι παράρτημα) δεν έχουν εμφανίσεις στη Γαλιλαία. Το ενδιαφέρον τους στρέφεται κυρίως προς την Ιερουσαλήμ, το κέντρο του ιουδαϊσμού. Το "μνήσθητε ὡς ἐλάλησεν ὑμῖν ἔτι ὤν ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ ..." μάς φέρνει πίσω στο Λουκά 9,22, 44,45, 18,31-33.
"Ὁ δὲ Πέτρος ... βλέπει τὰ ὀθόνια μόνα" (Λουκάς). Εάν το σώμα του Ιησού είχε κλαπεί, θα έλειπαν φυσικά και τα οθόνια, με τα οποία ήταν τυλιγμένος. Η ομοιότητα με τον Ιωάννη είναι εμφανής. Ο "ἀγῶνας δρόμου" μεταξύ του Πέτρου και του "ἄλλου μαθητή" (Ιωάννης), δεν έχει στόχο τον ανταγωνισμό μεταξύ τους, απλώς ο Ιωάννης θέλει να υπογραμμίσει ότι όχι μόνον ο Πέτρος, αλλά και ο άλλος μαθητής έτρεξε στο κενό μνημείο από τους πρώτους. Ο άλλος μαθητής, ίσως και ο Πέτρος (μολονότι για τον Πέτρο δεν λέγεται κάτι τέτοιο) επίστευσαν, επειδή είδαν τον κενό τάφο, τα οθόνια και το σουδάριο (sudarium = μαντήλι). Μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν εγνώριζαν ακόμα "τὴν γραφὴν ὅτι δεῖ αὐτὸν ἐκ νεκρῶν ἀναστῆναι" (βλ. Λουκά 24,25-47). Ο "ἄλλος μαθητής ὅν ἐφίλει ὁ Ἰησοῦς" είναι φυσικά ο ίδιος ο Ιωάννης (βλ. 1,35-42, 18,15, 19,26 εξ. 21,20-24). Η φράση "ἀπῆλθον οὖν πάλιν πρὸς αὐτοὺς οἱ μαθηταί" σημαίνει ότι επέστρεψαν στο σπίτι τους (Ιω. 19,27 "εἰς τὰ ἴδια").
Στον Ιωάννη, η Μαρία η Μαγδαληνή δεν είναι η μοναδική αρχική μάρτυς του κενού μνημείου. Ο πληθυντικός "ἦραν τὸν κύριον ἐκ τοῦ μνημείου, καὶ οὐκ οἴδαμεν ποῦ ἔθηκαν αὐτόν", δείχνει καθαρά ότι δεν ήταν μόνη. Το ειδικό ενδιαφέρον του Ιωάννη για την Μαρία τη Μαγδαληνή οφείλεται στην εμφάνιση του αναστάντος σ' εκείνην, αμέσως μετά. Η όλη διήγηση φαίνεται σαν να προϋποθέτει ως γνωστή την συνοπτική παράδοση.
Ελένη Δραμπάλα
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Σταμ. Ν. Χατζησταματίου, «ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ», Αθήνα 2007.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ !
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
αβαγνον