Τετάρτη 18 Ιουνίου 2014

Αποκρυφισμός ΜΕΡΟΣ 3ο: Τεχνικές του αποκρυφισμού

Αποκρυφισμός ΜΕΡΟΣ 3ο: Τεχνικές του αποκρυφισμού


Ο αποκρυφισμός, προκειμένου να μυήσει τους οπα­δούς του και να επιτύχει τους απώτερους στόχους του, επειδή θεωρεί κοσμοσωτήριο το ρόλο του, χρησιμοποι­εί μεγάλο φάσμα τεχνικών και πρακτικών μεθόδων. Σκοπός του, όπως διακηρύττει[75], είναι η ενεργοποίηση των “αποκρύφων δυνάμεων”, οι οποίες βρίσκονται μέ­σα στον άνθρωπο. Αυτό το επιτυγχάνει με τη βοήθεια της αποκρυφολογίας. Είναι το κλειδί, σύμφωνα με γνώμες αποκρυφιστών, το οποίο ανοίγει το θησαυρό των ανθρωπίνων γνώσεων, ενώ οι άλλες μέθοδοι και επιστήμες είναι βέβηλες (sciences vulgaires).

Κάθε ομάδα του αποκρυφισμού έχει ιδιαίτερες τεχνικές και πρακτικές. Άλλες τεχνικές π.χ. χρησιμοποιεί ο γκουρουϊσμός, άλλες ο σατανισμός, διαφορετικές ο πνευματισμός και άλλες η “Νέα Εποχή”. Το κοινό σημείο αναφοράς και τη συνισταμένη των επιδιώξεων του αποκρυφισμού αναζητούμε μέσα από την ποικιλία και την πολυμορφία των τεχνικών του. Για να δώσου­με, όμως, σαφή και πλήρη εικόνα των επιδιώξεων του αποκρυφισμού, που διέρχονται μέσα από τις τεχνικές της κάθε ομάδας του, επισημαίνουμε τέσσερις βασικές κατηγορίες τεχνικών.

α) Πνευματιστικές τεχνικές

Στις πνευματιστικές τεχνικές εντάσσονται οι τεχνι­κές της μαντείας, χαρτομαντείας, ονειρομαντείας, γραφολογίας, θεοσοφίας, αλχημείας, ραβδοσκοπίας, οι τεχνικές του βελονισμού, των μέντιουμς, της αστρολογίας, των θρησκειών ΚΙ, του υπνωτισμού, του επιστη­μονικού πνευματισμού, της αστροσοφίας, οιωνοσκοπίας, υπνοθεραπείας, μαγνητοθεραπείας, βιοθεραπείας, χρωματοθεραπείας, μουσικοθεραπείας και της ιριδολογίας.

Αποφεύγουμε να αναφερθούμε σε κάθε τεχνική ξεχωριστά, διότι η έρευνά μας θα είχε τότε άλλο χαρακτήρα και σκοπό. Παραθέτουμε μερικά βασικά στοιχεία των ομοειδών πνευματιστικών πρακτικών, τα οποία μας βοηθούν στην περαιτέρω εξέταση του θέματός μας.

Μέσα από τις αποκρυφιστικές τεχνικές περνούν οι μέθοδοι προσέλκυσης των νέων μελών και ιδιαίτερα των εφήβων στον αποκρυφισμό. Αυτό αποτελεί ομολο­γία και διαβεβαίωση, που προέρχεται από μεγάλους μύστες του πνευματισμού. Όταν εξηγούν τους λόγους για τους οποίους χρησιμοποιούν τις διάφορες τεχνικές τους, σημειώνουν χαρακτηριστικά: “Στον σημερινό κυκεώνα των αντικρουομένων δοξασιών και των συγ­κεχυμένων αντιλήψεων, έρχονται οι Μεγάλοι Διδά­σκαλοι του Ουρανού να φωτίσουν τον άνθρωπο επί της ενδεδειγμένης πορείας του, διαλευκαίνοντας τα σκοτεινά σημεία των διδασκαλιών του παρελθόντος και αποκαλύπτοντας την φωτεινή λεωφόρο του μέλλο­ντος, προς την οποία κατευθύνεται η εξέλιξη της Αν­θρωπότητας”. Αρωγός στο έργο της “εξέλιξης της αν­θρωπότητας”, έρχεται η μαντεία, η μαγεία, η προφη­τεία, τα αρχαία μυστήρια και η ένωση ή η εξάλειψη των θρησκειών, όπως αυτοί πάλι υποστηρίζουν[76].

Οι πνευματιστές με τη χρήση των ποικίλων τεχνι­κών τους επιχειρούν να διαλευκάνουν τα σκοτεινά ση­μεία των διδασκαλιών του παρελθόντος, μέσα από γε­γονότα φυσικά ή ψυχικά[77]. Ανάμεσα στις διδασκαλίες του παρελθόντος συγκαταλέγουν και τον Χριστιανι­σμό.

Φυσικά ονομάζουν τα γεγονότα εκείνα, τα οποία αναφέρονται σε κινήσεις σωμάτων, επίπλων και άλλων αντικειμένων, σε κρότους και σε ποικίλους ήχους. Ψυ­χικά γεγονότα αποκαλούν τις διάφορες μορφές αυτο­ματισμών, τις οπτασίες ανθρώπων, τις εμφανίσεις πνευμάτων, τη μαντεία, τα όνειρα, τις παραισθήσεις, τις υπεραισθήσεις, τις υπνομαντείες, τις προφητείες ή ψυχομετρίες, τις διοράσεις και τις τηλεπάθειες[78].

Πιο αναλυτικά να αναφέρουμε ότι στις πνευματιστικές τεχνικές χρησιμοποιούνται τραπέζια, τα οποία κι­νούνται ή περιστρέφονται, και ακούονται κτύποι, οι οποίοι εκλαμβάνονται ως μηνύματα από τα παρευρι­σκόμενα πνεύματα. Σε άλλες περιπτώσεις κινούνται ή συγκρούονται έπιπλα και οικιακές συσκευές, χωρίς να καταστρέφονται. Άλλοτε παρατηρείται το εξής φαινό­μενο: οι πόρτες και τα παράθυρα ενός συγκεκριμένου σπιτιού να ανοιγοκλείνουν μέσα σε δαιμονιώδη θόρυ­βο, χωρίς να υπάρχει φυσική επέμβαση. Όλα αυτά συμβαίνουν υπό την επήρεια του μεσάζοντος[79] προσώ­που. Τα αντικείμενα του σπιτιού δημιουργούν ένα παράξενο θέαμα και άκουσμα. Όσο πιο ικανός είναι ο “επικοινωνός” ή το “μεσάζον” πρόσωπο, τόσο και τα παραγόμενα φαινόμενα είναι ισχυρότερα.

Στις πνευματιστικές τεχνικές, εκτός από κινήσεις αντικειμένων, συναντούμε την αυξομείωση του βάρους διαφόρων αντικειμένων, τη μεταβολή της θερμοκρα­σίας, τη δημιουργία κρότων υπερβολικών ή υπόκω­φων, καθώς και αποκαλύψεις[80] μηνυμάτων μέσα σε κασέτες μαγνητοφώνου.

Γνωστό στους πνευματιστικούς κύκλους είναι το φαινόμενο των “στοιχειωμένων σπιτιών”, όπου συμ­βαίνουν παράδοξα, εξωφρενικά και ανησυχητικά φαι­νόμενα και γεγονότα[81]. Άλλοτε πάλι εξαφανίζονται ή μετακινούνται αντικείμενα, ακούονται ενοχλητικοί θόρυβοι ή συμβαίνουν παραδοξότητες μέσα στο σπίτι και “δαιμονικά πράγματα”, όπως τα χαρακτηρίζει η λαϊκή σοφία.

Κάποιες πνευματιστικές ομάδες χρησιμοποιούν ένα λείο τραπέζι, επάνω στο οποίο είναι γραμμένες[82] οι λέξεις ΝΑΙ, ΟΧΙ και οι αριθμοί 1 έως 9. Στο τραπέζι τοποθετείται ένα ποτήρι. Ανάλογα με την κίνηση του ποτηριού, ερμηνεύονται οι απαντήσεις, τις οποίες δί­νουν τα παρευρισκόμενα πνεύματα. Αντί του τραπε­ζιού άλλοτε χρησιμοποιούν κάποιο αιωρούμενο εκκρεμές ή ένα μικρό πανέρι. Αυτή είναι η μέθοδος της ψυ­χογραφίας[83].

Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες το πνεύμα συνομιλεί με πρόσωπα, τα οποία συγκεντρώνονται σ’ ένα σπίτι για τον ειδικό αυτό σκοπό. Τότε χρησιμοποι­ούνται τα γνωστά “mediums parlants”, τα μεσάζοντα δηλαδή πρόσωπα, τα οποία συνομιλούν με τους παρευ­ρισκομένους.

Τα πνεύματα ορισμένες φορές ομιλούν και σε ξένη γλώσσα, η οποία μπορεί να είναι άγνωστη στα μεσά­ζοντα πρόσωπα. Το φαινόμενο αυτό στις ημέρες μας παρατηρείται στις συγκεντρώσεις των πεντηκοστιανών[84]. Πρέπει να διευκρινισθεί, όμως, ότι το παραπάνω φαινόμενο δεν έχει καμιά σχέση με το φαινόμενο της γλωσσολαλιάς, για το οποίο γίνεται λόγος στην Καινή Διαθήκη[85].

Σε άλλες περιπτώσεις έχουμε εμφανίσεις των ίδιων των πνευμάτων με διάφορες μορφές, με άγρια όψη, με κέρατα, με πτερύγια ή με μορφή ζώων.

Η τηλεπάθεια[86] είναι προσφιλής τεχνική, την οποία χρησιμοποιούν οι παραψυχολόγοι, επειδή εξυπηρετεί ποικίλα συμφέροντα και εντυπωσιάζει τους αφελείς.

Στις πνευματιστικές τεχνικές εντάσσεται και η ακαΐα[87] η πυροβασία. Είναι τα γνωστά αναστενάρια, τα οποία λαμβάνουν χώρα σε χωριά της Μακεδονίας την ημέρα του Αγίου Κωνσταντίνου[88]. “Ο διονυσια­κός μυστικισμός έχει κοινά μετά των Αναστεναρίων δύο γνωρίσματα, τα κυριώτερα ταύτα: την επικοινωνίαν και ένωσιν με το πνεύμα του προστάτου θεού και τας μαντικάς ιδιότητας… Η καταγωγή των Αναστε­ναρίων εκ της διονυσιακής λατρείας είναι λίαν πιθα­νή”[89]. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε[90] μετά από πο­λυχρόνιες μελέτες ο λαογράφος Γ. Μέγας.

Κάθε πνευματιστική ομάδα χρησιμοποιεί διαφορε­τικές τεχνικές, γι’ αυτό και έχουμε μεγάλη ποικιλία πρακτικών-τεχνικών. Να αναφέρουμε ακόμη τη λεγό­μενη “αυτόματη γραφή”, σύμφωνα με την οποία ένα μέντιουμ, όταν βρίσκεται σε κατάσταση ύπνωσης ή αυ­τοσυγκέντρωσης, αρχίζει αυτόματα να γράφει, να ομιλεί ή να κάνει κάτι εντελώς ασυνείδητα. Ενδεικτική είναι η χρήση καθρέπτη, προκειμένου να επιτευχθεί το είδος της μαντείας, το οποίο ονομάζεται καθρεπτομαντεία. Για πολλή ώρα οι πνευματιστές κοιτάζουν το πρόσωπό τους στον καθρέπτη, ενώ έχει προηγηθεί μελέτη κάποιου αποκρυφιστικού βιβλίου. Τότε νομί­ζουν ότι μπροστά τους βρίσκονται γνωστά ή άγνωστα πρόσωπα και παίρνουν διάφορα μηνύματα απ’ αυτά.

Οι θεωρητικοί της αστρολογίας υποστηρίζουν ότι βασίζονται σε όρους και νόμους της αστρονομίας. Ισχυρίζονται πως, για να επιλύσουν ανθρώπινα προβλή­ματα ή να προβλέψουν τα μέλλοντα, λαμβάνουν υπόψη τους τις θέσεις των ουρανίων σωμάτων, οι οποίες είναι απαραίτητες για την κατάστρωση ενός ωροσκοπιακού χάρτου, το γνωστό ωροσκόπιο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την εικόνα, την οποία παρουσιάζει το ηλιακό σύστημα σε μία δεδομένη στιγμή, (στιγμή γέν­νησης). Στοιχεία, επίσης, λαμβάνουν και από τα μαθη­ματικά, τη στατιστική και από τη θεωρία των πιθανο­τήτων[91]. Υποστηρίζουν ότι “η ζωή δεν εξουσιάζεται από τα άστρα εξ αιτίας του χρόνου γεννήσεως. Η ίδια η γέννηση είναι που βρίσκεται σε συμφωνία με τις πλα­νητικές υποδείξεις και μπορεί να δώσει τις αναγκαίες φυσικές και πνευματικές συνθήκες γι’ αυτή την εξέλι­ξη της ζωής”. Θεωρούν δε ότι “η Σελήνη είναι ο κύ­ριος παράγων της γονιμότητας και… ο ρυθμιστής του φυσικού εγκεφάλου… Ο πλανήτης Ερμής είναι αγγε­λιοφόρος της σκέψεως και η επίδρασή του εκφράζεται με τον ερεθισμό του θυρεοειδούς αδένος… Ο Ήλιος είναι μαγνητική-ηλεκτρική ζωτική δύναμη και αντι­προσωπεύει την πηγή όλης της υπάρξεως… ενώ η Αφ­ροδίτη, ο πλανήτης της Αγάπης, κυβερνά την στοργή και ο,τιδήποτε είναι όμορφο σ’ αυτή τη Γη… Ο πλανή­της Ουρανός, η υψηλοτέρα οκτάβα της Αφροδίτης, έχει επίδραση πάνω στην Υπόφυση, που κυβερνά την αφομοίωση και την ανάπτυξη. Τελειοποιεί τα αρσενι­κά και θηλυκά χαρακτηριστικά και λειτουργίες, καθώς και την σεξουαλική εξέλιξη. Η ανώτερη επίδραση αυτού του πλανήτη, εξυψώνει την ατομική αγάπη μεταξύ των δύο φύλων σε πανανθρώπινη αγάπη… Με την ενέργειά του βοηθεί την ανθρωπότητα σε κάθε ανώτερη πράξη, είτε με την επιστήμη, είτε με την λογο­τεχνία, είτε με την φιλοσοφία, είτε με τις απόκρυφες επιστήμες”[92].

Η προσεκτική παρατήρηση των κινήσεων των πλα­νητών, των άστρων και των ζωδιακών κύκλων είναι βασική τεχνική της αστρολογίας και του μεντιουμισμού. Οι τεχνικές αυτές στην εποχή μας προσελκύουν πλήθος ανθρώπων, όχι μόνο μειωμένου διανοητικού, αλλά και μορφωτικού επιπέδου. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς αποδέχονται χωρίς επιστημονικό έλεγχο τις θεωρίες των αστρολόγων, οι οποίες, σύμφωνα με τη γνώμη κορυφαίων αστρονόμων και αστροφυσικών, είναι αντιεπιστημονικές.

Εύλογα, λοιπόν, τίθεται το ερώτημα από πολλούς εξέχοντες αστρονόμους[93]: Πώς είναι δυνατόν τα δώδε­κα ζώδια να είναι οι ρυθμιστές της υγείας, της μόρφω­σης, του γάμου, της συνεργασίας των ανθρώπων, της οικονομικής ανάπτυξης, του πλούτου και της δόξας; Παρόμοιο ερώτημα διατυπώνουν και καθηγητές της Αστροφυσικής[94] του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αυτοί, προβάλλοντας τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα, ανατρέπουν τις αποκρυφιστικές θεωρίες των μέντιουμς και των αστρολόγων[95] περί ζωδίων και του ρόλου τους στην ανθρώπινη ζωή.

Τα όσα ισχυρίζονται κατά καιρούς οι αστρολόγοι μπορούν να ελεγχθούν και να απορριφθούν, λόγω έλλειψης επιστημονικών επιχειρημάτων και πολλών αντιφάσεων[96]. Οι αστρολογικές τους προβλέψεις απο­δεικνύονται ψευδείς, σύμφωνα με πολυάριθμες επιστη­μονικές στατιστικές μετρήσεις και έρευνες. Είναι κατα­τοπιστική και ενδιαφέρουσα η διακήρυξη Αμερικα­νών επιστημόνων, οι οποίοι αναφέρουν μεταξύ άλλων: “Εμείς οι υπογράφοντες, αστρονόμοι, αστροφυσικοί και φυσικοί επιστήμονες άλλων κλάδων, επιθυμούμε να προειδοποιήσουμε το κοινό αναφορικά με την ανε­ξέλεγκτη εμπιστοσύνη στις προβλέψεις και στις συμ­βουλές που προσφέρουν αστρολόγοι πάνω σε ιδιωτικά και δημόσια προβλήματα… Όποιος επιθυμεί να πιστεύει στην αστρολογία, πρέπει να έχει υπόψη του ότι δεν υπάρχει για τις διδασκαλίες της καμία επιστη­μονική βάση… Το να θεωρήσει κάποιος, ότι οι δυνά­μεις, οι οποίες ασκούνται από αστέρια κατά τη στιγμή της γέννησης, θα μπορούσαν να προσδιορίσουν με οποιοδήποτε τρόπο το μέλλον μας, αποτελεί πλάνη”. Και η διακήρυξη καταλήγει με τη σοβαρή διαπίστωση και επισήμανση. “Το γεγονός της συνεχιζόμενης διά­δοσης των αστρολογικών πινάκων, προβλέψεων και ωροσκοπίων από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και από άλλους εκδότες σοβαρών εφημερίδων, περιοδικών και βιβλίων, είναι ιδιαίτερα εξοργιστικό. Αυτό μπορεί να συντελέσει μόνο στην αύξηση του παραλογισμού και του σκοταδισμού”[97].

Τα όσα αναφέραμε μέχρι τώρα είναι ενδεικτικές πνευματιστικές τεχνικές, αφού ο αποκρυφισμός, ιδι­αίτερα σήμερα, παρουσιάζεται με πολλά πρόσωπα και προσωπεία.

Προ ετών στην Αθήνα μία αποκρυφιστική ομάδα εξέδωσε ανακοίνωση και ανέφερε πως υπάρχουν “άπυρες πτυχές και διακλαδώσεις της μεταφυσικής Φι­λοσοφίας”. Στην ανακοίνωση γίνεται επίσης λόγος για δραστηριότητες και “κινήματα” που διαχωρίζονται σε τέσσερα μέρη: Θρησκεία, Εσωτερισμός, Σχολές Γιό­γκα και Υγεία. Στο καθένα απ’ αυτά αναφέρονται ονόματα επί μέρους θρησκειών, “κινημάτων” και “ο­μάδων”, που συνδέονται μεταξύ τους με ακτίνες, οι οποίες κατευθύνονται από την ίδια πηγή[98].

β) Σατανιστικές τεχνικές

Ερχόμαστε τώρα να ερευνήσουμε μία σκληρότερη δέσμη τεχνικών του αποκρυφισμού, τις λεγόμενες σατανιστικές τεχνικές. Οι τεχνικές αυτές, μετά από συγ­κεκριμένη εφαρμογή, διαπιστώνεται ότι δημιουργούν δυσμενείς προεκτάσεις και επιδράσεις στη ζωή ατόμων και ομάδων. Όσοι επιχειρούν να μυηθούν σ’ αυτές και τις αποδέχονται σαν πρακτική στη ζωή τους, μεταβάλ­λονται[99] σε άβουλα όργανα του σατανά.

Ο σατανισμός παρουσιάζει πλήθος τεχνικών, διότι διοχετεύεται και διαδίδεται μέσα από ποικιλία εκδη­λώσεων και εκφράσεων. Μερικές απ’ αυτές είναι η μαγεία[100], (λευκή και μαύρη), ο νεο-σατανισμός, η γοη­τεία, η γητειά, η επαοιδία, η μαντεία και η φαρμακεία.

Στο όνομα του Θεού-Σατανά τελούνται λατρευτικές τελετές και διαπράττονται πράξεις, τις οποίες δεν αποδέχεται σαν φυσιολογικές η κοινωνία των ανθρώπων. Η ελληνική κοινωνία συχνά πληροφορείται ότι ο σατανισμός χρησιμοποιεί σκληρές τεχνικές, όταν δημοσιοποιούνται πράξεις εγκληματικές, οι οποίες αποδε­δειγμένα διαπράττονται από ομάδες σατανιστών. Δια­πιστώνεται δε ότι με μεγαλύτερη συχνότητα χρησιμο­ποιούνται οι τεχνικές της μαγείας και της μαντείας.

Άλλοτε πάλι αποκαλύπτονται[101] τελετές σε “μαγικά” τραπέζια και πράξεις σε χώρους, όπου παρευρίσκονται άνδρες, γυναίκες και ομοφυλόφιλοι.

Στις τεχνικές του σατανισμού εντάσσονται πολλές επικίνδυνες και εγκληματικές πράξεις. “Οι σατανιστές σκοτώνουν για τέσσερις λόγους: Για να προσφέρουν θυσία, για να εξολοθρεύσουν τους εχθρούς τους, για να ανέβουν στην ιεραρχία και για να κάνουν απλώς κακές πράξεις, αρεστές στο δαίμονα”[102].

Συχνά οι σατανιστικές τεχνικές[103] περιλαμβάνουν θυσίες ζώων και πόση του αίματός τους, πόση ανθρω­πίνου αίματος, μαύρες λειτουργίες ή μαύρες τελετές με ομαδικό σεξ, τελετές με χρήση ναρκωτικών και αλκο­όλ, καθώς και τελετές με επίκεντρο τη θανάτωση κά­ποιου ανθρώπου, κυρίως βρέφους. Χρησιμοποιούνται επίσης οστά ανθρώπων και ζώων, νεκροκεφαλές[104], κέ­ρινα ομοιώματα, σπαθιά, βωμοί, εικόνες, καμπάνες, λειτουργικά βιβλία[105], ιερά αντικείμενα, όπως Άγιο Ποτήριο, σταυροί και φυλαχτά μαζί με αίματα ζώων. Οι αποκρυφιστές κατασκευάζουν φαρμακερά ποτά[106], με σκοπό να θανατώσουν κάποιον ή να συσκοτίσουν τον εγκέφαλό του, να τον ελκύσουν στη σαρκική αγά­πη και σε σεξουαλικά όργια. “Απ’ τη μαύρη μαγεία βγαίνει κανείς ή νεκρός ή τρελός ή δολοφόνος”[107], ομολογεί αποκαλυπτικά η Δ.Μ., πρώην μέλος σατανιστικής ομάδας.

Στις τεχνικές τους οι σατανιστές χρησιμοποιούν ορισμένες φορές και αίματα ανθρώπων[108] κατά τη λατρεία του σατανά. Προβαίνουν σε ανθρωποθυσίες, σύμφωνα με το “δόγμα” της “Church of Satan”, όταν παίρνουν εν­τολή από τον δαίμονα ή βρίσκονται συγκεντρωμένοι και σε έξαλλη κατάσταση. “Πήρα εγώ μία μεγάλη πέ­τρα και την πέταξα στο ύψος του κεφαλιού της, με αποτέλεσμα να πολτοποιηθεί αυτό… Μετά το γεγονός, ήθελα να αυτοκτονήσω, δεν μπορούσα να κοιμηθώ, ήθελα να ξεφύγω απ’ όλα αυτά”[109], εξομολογείται ο αρχηγός μιας σατανιστικής ομάδας, η οποία εξιχνιά­στηκε από την Ασφάλεια Αττικής τον Δεκέμβριο του 1993. Για να εξιλεωθούν κάποια μέλη της ομάδας αυ­τής, κατέφυγαν στην αστυνομία και ομολόγησαν[110] τα εγκλήματά τους.

Ενώ αυτά περιγράφονται κατά καιρούς στον τύπο[111], απτόητοι οι αποκρυφιστές, (μάγοι, ταχυδα­κτυλουργοί, υπνωτιστές κ.ά.), συνεχίζουν την περιγρα­φή των πρακτικών του σατανισμοϋ από τα Μ.Μ.Ε.[112]

Σε έντυπά τους γράφουν τα εξής: “Για τα μυστικά των μάγων και την τέχνη πώς να πριονίσετε μία γυναίκα στη μέση! πώς να κάνετε να χορέψει ένα σκοινί και μετά να σκαρφαλώσετε πάνω του!” Με παρόμοιο τρόπο διαφημίζουν και την πρακτική της μαγείας και της ταχυδακτυλουργίας. “Τα σημαντικότερα ταχυδακτυλουργικά κόλπα και η εξήγησή τους για πρώτη φορά στην Ελλάδα…”[113].

Για να τελέσουν οι αποκρυφιστές τις προαναφερό­μενες πρακτικές και ιεροτελεστίες, οι οποίες αποτε­λούν αναπόσπαστο τμήμα των σατανιστικών τεχνικών, χρησιμοποιούν άγνωστα σπήλαια, μέρη απόκρημνα και δύσβατα, εγκαταλειμμένα και ερειπωμένα σπί­τια[114] ή κατοικίες εντός των πόλεων, ειδικά διασκευα­σμένες[115] και διαρρυθμισμένες.

Ειδικός λόγος θα πρέπει να γίνει για τις τεχνικές εκείνες και τις μεθόδους, τις οποίες χρησιμοποιεί τις τελευταίες δεκαετίες με μεγάλη επιτυχία ο λεγόμενος νεοσατανισμός. Ιδιαίτερα με τις τεχνικές αυτές κατορ­θώνει να ελκύει έφηβους και να τους εντάσσει στις ομάδες του.

Κάποια είδη μουσικής, μεγάλος αριθμός βιντεοπαιχνιδιών[116], βιντεοκλίπς, κόμικς, κινηματογραφικές ται­νίες και παιδικές τηλεοπτικές εκπομπές[117] γίνονται εύ­χρηστα όργανα[118] στα χέρια των παραθρησκευτικών-σατανιστικών ομάδων. Στην αγορά συνεχώς αυξάνεται η κυκλοφορία[119] των αποκρυφιστικών βιβλίων. Σε κεν­τρικά σημεία της Αθήνας και άλλων μεγαλουπόλεων ειδικά καταστήματα πωλούν αγαλματίδια, μικρά είδω­λα και άλλα αντικείμενα, τα οποία χρησιμοποιούν οι σατανιστές κατά την επίδειξη[120] των τεχνικών τους σε υποψήφια μέλη ή κατά τη διεξαγωγή των τελετών τους.

“Σατανικά σύμβολα, σκηνές ανθρωποθυσιών, μαύ­ρες λειτουργίες, σατανικές αναπαραστάσεις και απο­κρουστικές μορφές κατακλύζουν τις συναυλίες, τα βιντεοκλίπς και τις αφίσσες πολλών τραγουδιστών μέταλ”[121]. Αυτή είναι διαπίστωση πολλών ανθρώπων, που ασχολούνται με τα εφηβικά και νεανικά προβλήματα.

Μέσα από τις σατανιστικές τεχνικές διοχετεύεται η λεγόμενη “ηδονή του τρόμου”. Είναι ένα φαινόμενο το οποίο ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι, ψυχίατροι και εγκληματολόγοι[122]παρατηρούν να εμφανίζεται περισσότερο σε άτομα και οπαδούς σατανιστικών ομάδων ή ψυχολατρειών.

Στον ελλαδικό χώρο σήμερα υπάρχουν πολλές μορ­φές σατανισμού. Οι πλέον επικίνδυνες είναι ο σατανισμός της υποκουλτούρας, ο ιδιωτικός και ο ψυχωτικός σατανισμός[123]. Στη δεύτερη περίπτωση εντάσσεται και η γνωστή ομάδα των σατανιστών της Παλλήνης.  Ήταν ένα σύνολο νεαρών ατόμων το οποίο αντλούσε πληροφορίες από σχετικά έντυπα και άλλες πηγές, συγκροτούσε μικρότερες ομάδες, λειτουργούσε με τελετουργι­κό, το οποίο οι ίδιοι κατάρτιζαν, και επιδίδονταν πολ­λές φορές και σε εγκληματική δραστηριότητα[124].

Τις περισσότερες φορές οι τεχνικές του σατανισμού δεν γίνονται αντιληπτές με επιφανειακή εξέταση, επει­δή παρουσιάζονται με τον μανδύα της τέχνης, της κουλτούρας ή της σωματικής και πνευματικής εκγύ­μνασης. Το τελευταίο συμβαίνει κυρίως στις λεγόμενες πολεμικές τέχνες[125]. Η πολεμική τεχνική δεν είναι μία επιστημονική, αλλά θρησκευτική δοξασία. Η θεοσο­φία του Michel Echenique και της Η. Blavatsky  μάς δίνουν ικανοποιητικά στοιχεία γι’ αυτήν. “Τα κύρια στοιχεία που θεμελιώνουν και διαμορφώνουν μία πολεμική τέχνη, σε σειρά σημασίας, είναι τα εξής: 1. Μαγικό Στοιχείο, 2. Στρατηγικό Στοιχείο, 3. Τακτικά Στοιχεία, 4. Τεχνικά Στοιχεία”[126].

Προπονητής της πολεμικής τέχνης ομολογεί σε συνέντευξή του ότι “δάσκαλοι στο 8ο με 9ο DAN κάνουν επίκληση δαιμόνων, άλλοτε χρησιμοποιούν την κραυ­γή του Κιάϊ αργά σαν να επικαλούνται τον σατανά και ότι στο Χόνγκ Κόνγκ έμπειροι ασκούμενοι στις πολε­μικές τέχνες κάνουν και τελετές μαύρης μαγείας”[127].

Ερευνητής παραψυχολογικών φαινομένων αναφέ­ρει τα εξής, που έχουν σχέση με τις τεχνικές του σατα­νισμού: “Σύμφωνα με τις γραφές της μαύρης μαγείας, η περίοδος από 7 μέχρι 21 Μαΐου είναι κατάλληλη για ‘να δέσουν’ κάποιον με μάγια, ενώ οι απανταχού τελε­τάρχες του Σατανά περιμένουν με ανυπομονησία την 31η Μαΐου, που θεωρείται η ‘μεγάλη μέρα’ του Κακού, επειδή κατά τους δαιμονολάτρες τότε κλείνει ένας μα­γικός βιόλυκλος!”. Ο ίδιος στη συνέχεια γνωστοποιεί πως “από τα μέσα της Άνοιξης μέχρι το τέλος Οκτωβρίου έχουμε την περίοδο με τις πιο φρικιαστικές τελε­τουργίες… Μέρες ευνοϊκές για την επίκληση των εωσφορικών ταγμάτων θεωρείται η 22α Ιουνίου, αρχή του θερινού ηλιοστασίου, και η 31η Οκτωβρίου, ήμε­ρα του ‘Χάλοουιν’ (Halloween), του εθίμου που μεταμ­φιέζονται έξω με μάσκες από κολοκύθα”[128].

Στις τεχνικές τους οι σατανιστές χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον τη “Σατανική Βίβλο”, (Satanic Bible), η οποία περιέχει επικλήσεις προς το σατανά και γράφει ακριβώς τα αντίθετα από εκείνα που αναφέρει η Αγία Γραφή[129].

Συγκλονιστικές είναι οι μαρτυρίες πρώην σατανιστών, οι οποίες αναφέρονται στη διαδικασία προσχώ­ρησης[130] μελών στο σατανισμό.

Στη γειτονική Ιταλία τελευταία εμφανίζεται στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση η Μανταλένα Στραντιβάρι, νεαρή σταρ και μέλος της ομάδας “Spirit Liberi”, εκ των πενήντα ομάδων σατανιστών που δρουν στη γειτονική μας χώρα. Η ίδια ομολογεί ότι “μετανοιώνει για ένα πράγμα, που με τις υπερφυσικές δυνάμεις που διαθέτει έκανε πολλούς ανθρώπους να νοιώσουν άσχη­μα και να διακομισθούν επειγόντως στο νοσοκο­μείο”[131].

Όλες οι συγκλονιστικές ειδήσεις και ομολογίες μελών του σατανισμού αποκαλύπτουν και αποδεικνύ­ουν τον ύπουλο τρόπο και τις απάνθρωπες μεθόδους, τις οποίες χρησιμοποιεί στις τεχνικές του ο σατανισμός και ο νεοσατανισμός στην Ελλάδα, αλλά και σ’ ολό­κληρο τον κόσμο.

γ) Γκουρουϊστικές τεχνικές

Όπως όλες οι παραφυάδες του αποκρυφισμού χρησιμοποιούν τις τεχνικές τους, έτσι και ο γκουρουϊσμός χρησιμοποιεί τις προσφιλείς του τεχνικές.

Η πιο γνωστή τεχνική του γκουρουϊσμού είναι η γιόγκα. “Η γιόγκα στην κλασική της έκφραση είναι μία αξιοπρόσεκτη μέθοδος διαλογισμού, ένας δρόμος για την αναζήτηση της σωτηρίας, φτιαγμένος όμως ειδικά για τους Ινδούς και προσαρμοσμένος στον ινδι­κό τρόπο σκέψης. Σκοπό έχει να καλλιεργήσει τον άν­θρωπο και να τον βοηθήσει ν’ απαλλαγεί από τον κό­σμο της φθοράς, ο οποίος, κατά την ινδουϊστική αντί­ληψη, καταδικάζει το πνεύμα στην οδυνηρή αλυσίδα των μετενσαρκώσεων του κόσμου. Γι’ αυτό στην κλασι­κή της έκφραση η Γιόγκα είναι μια μέθοδος ‘θανάτου’, μια ριζική με άλλα λόγια άρνηση του κόσμου και των υλικών πραγμάτων, τα οποία αποτελούν τη ρίζα των πικρών αναγεννήσεων, που φυλακίζουν το ανθρώπινο πνεύμα, και ένας τρόπος επίτευξης της μεταφυσικής γνώσης, η οποία ελευθερώνει το πνεύμα από τα δεσμά της ύλης και το οδηγεί σε μια μεταφυσική κατάσταση υπερπροσωπικής ενότητας με την έσχατη αλήθεια του παντός. Αυτές είναι οι υγιείς μορφές της γιόγκα”[132].

Σήμερα, όμως, η γιόγκα προσφέρεται στον ευρωπαϊ­κό χώρο σαν μέθοδος εκγύμνασης του σώματος και ευε­ξίας[133]. Ο δάσκαλος της γιόγκα προσπαθεί να ενεργο­ποιήσει τις “απόκρυφες δυνάμεις” των μαθητών του και να τους απαλλάξει από τα δεσμά του “Karma”[134], με αντι­κειμενικό σκοπό να τους οδηγήσει στη “Samsara”[135].

Κρίνουμε σκόπιμο, πριν αναφερθούμε σε ορισμένες τεχνικές του γκουρουϊσμού, να κάνουμε σύντομη ανα­φορά στη θεωρία του γκουρουϊσμού και στη σχέση του με τον Ινδουϊσμό[136]. Έτσι θα γίνουν περισσότερο κα­τανοητές οι μέθοδοί του και θα διαφανεί ο σκοπός των τεχνικών του.

Όσα διδάσκει κάθε γκουρού[137], τα λαμβάνει αυτού­σια και με ευλάβεια από τη Bhagavad-gita (Μπαγκα­βάντ-γκιτά)[138], η οποία είναι η “ουσία της τέλειας Βε­δικής γνώσης” και “δεν υπόκειται σε λάθος ή αμφιβο­λία”.

Στη Μπαγκαβάντ-γκιτά αναφέρεται πως η “γνώση αυτή μεταδόθηκε… από μία διαδοχική σειρά αυθε­ντικών διδασκάλων (παράμπαρα), από εξουσιοδοτη­μένο διδάσκαλο σε εξουσιοδοτημένο μαθητή, αρχίζον­τας από τον πρώτο διδάσκαλο, τον ίδιο τον Κύριο”[139].

Ένα από τα βασικά γνωρίσματα του μυστικού βίου Βουδισμού – Ινδουϊσμού ή Λαμαϊσμού είναι η ύπαρξη του πνευματικού δασκάλου Λάμα ή Γκουρού[140].

Η Μπαγκαβάντ-γκιτά είναι γνωστή και με το όνομα Γκιτοπανισάντ και θεωρείται μία από τις πιο σπουδαίες Ουπανισάντ και αποτελεί την ουσία της Βε­δικής γνώσης. “Κάθε σελίδα της αναφέρεται στην προ­σωπικότητα του Σρι Κρίσνα, ο οποίος είναι ο Θεός, το Υπέρτατο Πρόσωπο, Μπαγκαβάν”. Αλλού πάλι ανα­φέρεται πως “ο Κύριος δείχνει ότι η Μπαγκαβάντ-γκιτά αποτείνεται ιδιαίτερα στους λάτρες Του, στους “μπάκτα”, οι οποίοι αποτελούν μία από τις τρεις τά­ξεις των πνευματικών ανθρώπων, (οι άλλες δύο αντι­προσωπεύονται από τους γκιάνι, φιλοσόφους ιμπερσιοναλιστές, και από τους γιόγκι, αφοσιωμένους στην πνευματική περισυλλογή)”[141].

Οι γκουρουϊστές υποστηρίζουν ότι για την επίτευξη των ιερών τους σκοπών, ο ίδιος ο Κρίσνα μετέδωσε προφορικά στους πνευματικούς δασκάλους τη μέθοδο με την οποία οι άνθρωποι μπορούν να εγκαταλείψουν τον κόσμο της ύλης, να αρχίσουν μία πνευματική ζωή, εντελώς ευτυχισμένη και να ενωθούν με τον Θεό. Η τεχνική αυτή διδάσκεται από τον γιόγκι[142] στους μα­θητές του την ώρα της μύησης και λέγεται “yoga” (γιό­γκα).

Ο γκουρού ή γιόγκι, ο οποίος υποτίθεται ότι είναι εξαγνισμένος από κάθε ρύπο, μετά από πολυάριθμες ζωές εντατικής εξάσκησης, θα πραγματοποιήσει τον υπέρτατο σκοπό. Ο γιόγκι θεωρείται ανώτερος του ασκητή, του φιλοσόφου και εκείνου που αποβλέπει στους καρπούς των πράξεών του[143]. Σε άλλα κεφάλαια η Μπαγκαβάντ-γκιτά δίνει σαφείς οδηγίες[144] για το πώς επιτυγχάνεται η τεχνική της γιόγκα.

“Το μυστικό της Μπαγκαβάντ-γκιτά έγκειται στην τεχνική του να απορροφά κανείς το νου και την εξυ­πνάδα του συλλογιζόμενος τον Κύριο, να κατευθύνει προς Αυτόν όλες του τις σκέψεις. Αυτός είναι ο μονα­δικός τρόπος, για να μπορέσουμε να εισέλθουμε στο υπέρτατο βασίλειο”. Στη συνέχεια παρατίθεται κατά­λογος από εννέα είδη πνευματικών πράξεων-τεχνικών, για να καταλήξει στην ακόλουθη προτροπή: “Άφησε κάθε άλλο είδος θρησκείας και εγκαταλείψου απλώς σε Μένα. Εγώ θα σε ελευθερώσω από όλες τις συνέ­πειες των αμαρτιών σου. Μη φοβάσαι”[145].

Στις Βέδες γίνεται λόγος και για μία τεχνική έκστασης[146]. Συνήθως την επιτυγχάνουν με ένα μεθυστικό ποτό. Συγχρόνως αναπτύσσεται και ένα είδος ύπνωσης. Είναι δύο δρόμοι, οι οποίοι συνιστούν σύμφωνα με τους γκουρουϊστές, υπέρβαση της συγκεκριμένης ζωής.

Αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι η γιόγκα είναι μία τεχ­νική του γκουρουϊσμού και ο πραγματικός σκοπός της δεν είναι η υγεία και η ευεξία του σώματος, όπως ορι­σμένοι γκουρουϊστικοί κύκλοι αφήνουν να εννοηθεί[147], αλλά καθαρά θρησκευτικός[148], προσηλυτιστικός. Άλλος σύγχρονος γκουρού ομολογεί: “Θερμά σας παρα­καλώ όλους τους ομιλητές και όλους αυτούς οι οποίοι την εξασκούν, να μην υποβιβάζουν την γιόγκα κάτω του αληθινού σκοπού της. Εάν θέλεις να κάνεις γιόγ­κα μόνον για την ομορφιά σου, υπάρχουν γι’ αυτό το σκοπό τα κέντρα ομορφιάς… γιατί στα κέντρα της γιόγ­κα θα πρέπει μόνον ο σκοπός της ανάπτυξης της συνειδητότητάς σου να σε φέρνει”[149].

“Η γιόγκα δεν είναι θρησκεία. Είναι μία επιστήμη και μία μέθοδος πάλης με το νου. Είναι μία διαδικα­σία, (δηλ. τεχνική), διαμέσου της οποίας ο νους ξεφεύ­γει από τους διάφορους περιορισμούς και που στην τε­λική φάση της λυτρώσεως αποκτάται περισσότερη γνώση, φως, ηρεμία, κατανόηση, σοφία και απεριόρι­στη χαρά. Είναι επιστήμη του νου”[150].

Η διδασκαλία του Ινδουϊσμού περί “samsara” και ‘karma” μπορεί να φαίνεται επιφανειακά ηθική, επει­δή τονίζει τη διαφορά μεταξύ αγαθών και κακών πρά­ξεων, στην ουσία όμως αποδυναμώνει την εξέγερση εναντίον της κοινωνικής αδικίας και κρατάει τον άν­θρωπο μακριά από τις υποθέσεις της ζωης. Τον κάνει να αδιαφορεί για τον κόσμο και την κοινωνία. Αυτά τα μηνύματα περνούν μέσα από μία υπνωτική τεχνική ή από ένα είδος νηφάλιας έκστασης. Ορισμένες τεχνικές του γκουρουϊσμού μάλιστα οδηγούν στη σχιζοφρένια και την παραφροσύνη. Αυτό επισημαίνεται[151] από τους ίδιους τους δασκάλους του. Μπορεί να απειληθεί και η ζωή ακόμη των μαθητών του γκουρουϊσμού. Η όλη τελετουργία κρατείται μυστική, ιδιαίτερα η μύηση στο μάντρα[152], η οποία υποδουλώνει τον άνθρωπο, αφού όλες του τις πράξεις πρέπει να τις προσφέρει θυ­σία στον Βίσνου.

Κατά την Μπαγκαβάντ-γκιτά το “μάντρα” ισοδυ­ναμεί με το “ψάλσιμο των άγιων ονομάτων”. Αυτό γί­νεται, για να παραδοθεί ο λάτρης-οπαδός ολοκληρω­τικά στον αρχηγό του. Με την τεχνική αυτή, όπως ανα­φέρεται[153], οι οπαδοί, οι εκλεκτοί του γκουρουϊσμού, παραδίδουν ανεπιφύλακτα τον εαυτό τους στη γνώση και στη σοφία του αρχηγού τους, με απόλυτη εξάρτη­ση απ’ αυτόν. Μετά από τον πρώτο ενθουσιασμό κά­ποιας ανακάλυψης, ακολουθεί η μονοτονία ενός από­λυτου δικτατορικού κονφορμισμού.

Στη Μπαγκαβάντ-γκιτά υπάρχουν πολλές προτρο­πές με έντονο ύφος προς τους νέους οπαδούς για τέλεια υπακοή, ανεπιφύλακτη και πλήρη υποταγή στον γκου­ρού. Η πρακτική αυτή αποτελεί την αφετηρία της δημιουργίας άβουλων όντων, επειδή αφαιρείται από τον άνθρωπο το δικαίωμα της βούλησης, της κρίσης, της προσωπικής επιλογής ή απόρριψης κάποιας βιοθεωρίας. Με τις τεχνικές του γκουρουϊσμού ελέγχεται πλήρως ο ανθρώπινος νους. Οι νέοι οδηγούνται στην απάρνηση[154] θρησκείας, πατρίδας, συγγένειας, ονόμα­τος και “ταυτότητας”. Αφού συντελεσθεί η πλήρης εξάρτηση[155] των νέων μελών από τον αρχηγό τους, επι­χειρείται η δέσμευση μεγάλων περιουσιών στις οργα­νώσεις των γκουρού. Οι οπαδοί βαθμιαία πιέζονται να αλλάξουν απόψεις, τρόπο ζωής, φίλους, εργασία, ακό­μη και τη διατροφή τους. Αφού τους στερήσουν το ατομικό δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής της κοσμο­θεωρίας τους, ανεξέλεγκτα πλέον τους οδηγούν στην πλήρη εξάρτηση, δημιουργώντας μέλη με σχιζοφρενι­κή αυτο-αλλοτρίωση. Στα άτομα αυτά σταδιακά συντε­λείται ένας πνευματικός βιασμός, με αρνητικές μελλον­τικές συνέπειες[156].

δ) Άλλες βασικές αποκρυφιστικές τεχνικές

Στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, την τελευταία εικοσαετία παρατηρείται ραγδαία ανά­πτυξη και εξάπλωση διαφόρων αποκρυφιστικών και παραθρησκευτικών ομάδων[157]. Αυτόματα αυξάνονται και οι τεχνικές, μέσα από τις οποίες επιδιώκεται ο προ­σηλυτισμός των μελών τους, αφού προβάλλονται ως ολοκληρωμένες κοσμοθεωρίες και βιοθεωρίες. Κυ­ρίαρχη θέση στις ήμερες μας κατέχει η τεχνική του δια­λογισμού ή του εσωτερισμού. Ορισμένες αποκρυφιστικές παραφυάδες, για να μπορέσουν να διαδοθούν στον ευρωπαϊκό χώρο, προσαρμόζουν τις τεχνικές τους ανά­λογα με τον τρόπο ζωής και θεώρησης των Ευρω­παίων. Αυτό εφαρμόζει και η “κίνηση” του γκουρού Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι. Άλλοι δεν διστάζουν να ανα­μειγνύουν επιστημονικές μεθόδους (π.χ. την Ανθρω­πιστική και Εξελικτική Ψυχολογία) με αποκρυφιστικές τεχνικές. Σ’ αυτό επιδίδεται κυρίως ο γκουρού Μπαγκουάν Σρι Ραζνίς. Πίσω από τις ευρωπαϊκές ομάδες διάδοσης των ιδεών του γκουρουϊσμού και του βουδισμού, συνήθως υποκρύπτεται ένας ινδουϊστής Γκουρού ή ένας βουδιστής Λάμα και τις κατευθύνει έντεχνα για δικό του όφελος[158].

Στο χώρο του διαλογισμού ή του εσωτερισμού βρί­σκουν καταφύγιο κάποιοι διανοούμενοι, διότι πιστεύ­ουν ότι ο άνθρωπος με τις τεχνικές του διαλογισμού ανακαλύπτει τα τεράστια αποθέματα των δυνάμεων, τα οποία υπάρχουν εντός του σε κατάσταση νάρκης. Αυτός αποκαλείται “εσωτερικός διαλογισμός” ή “εσωτερισμός” και χαρακτηρίζεται από τους ίδιους σαν δρόμος προς την απελευθέρωση[159].

Ο εσωτερισμός διακηρύττει τον μονισμό και δεν παραδέχεται προσωπικό Θεό. Θεός για τους οπαδούς του διαλογισμού καλείται “η ολότητα του Πνεύματος, η συμπαντική Κοσμική Αρχή της ζωής… Αυτός είναι ο Θεός, που αναφέρεται στη Βίβλο και που έχει πολλά ονόματα· Θεός, Αλλάχ, Βράχμα, Παν-Πνεύμα κ.ο.κ.”[160].

Η μέθοδος των θεραπευτών της “θετικής σκέψης” βασίζεται στο φαινόμενο της αυθυποβολής. Την τεχνι­κή αυτή χρησιμοποιεί η “Εταιρία Ψυχικών Ερευ­νών”, το “Ινστιτούτο Παραψυχολογίας”, η “Μεταφυ­σική Εταιρία” και η “Αρμονική Ζωή”[161]. Η τεχνική στην περίπτωση αυτή είναι μίγμα πνευματισμού, υπνωτισμού και διαλογισμού. Προβλέπει χαλάρωση, συγκέντρωση του νου, οραματισμό, φαντασία, ενίσχυ­ση της αυτοπεποίθησης και υπέρβασή της[162]. Την τε­χνική αυτή, καθώς και τη μέθοδο Silva Mind Control ή Silva Mind Mastery[163], τη χρησιμοποιεί και η “Νέα Επο­χή”[164], η οποία υπόσχεται λύση όλων των προσωπικών και κοινωνικών προβλημάτων του ανθρώπου.

Η “Νέα Εποχή ” ή New Age, κατά τη σύγχρονη ορο­λογία, είναι αποκρυφιστικό κίνημα, το οποίο έκανε την εμφάνισή του τα τελευταία είκοσι χρόνια επίσημα και στην Ελλάδα. Έχει στενή σχέση με την αστρολο­γία, τον πνευματισμό και τον σατανισμό. Σύμφωνα με τη θεωρία της “Νέας Εποχής”, την περίοδο της Ρω­μαϊκής αυτοκρατορίας ο ήλιος είχε εισέλθει στο ζώδιο των ιχθύων. Τώρα, μετά παρέλευση 2100 περίπου ετών, εισήλθαμε σε άλλο ζωδιακό κύκλο και έτσι αρχίζει η “Εποχή του Υδροχόου” ή η “Νέα Εποχή”. Αυτή την εποχή, την “Υδροχοϊκή”, διακηρύττουν και προβάλ­λουν έντονα πολλές αποκρυφιστικές οργανώσεις.

Παρατηρούμε ακόμη ότι τα συνθήματα της “Νέας Εποχής” κυκλοφορούν ως συνθήματα πολιτικών κομμάτων, σε τίτλους βιβλίων, ως επωνυμία κέντρων διασκέδασης και ψυχαγωγίας, σε μοντέρνα μουσικά κομμάτια και εκεί, όπου αναπτύσσεται έντονη αποκρυφιστική δραστηριότητα, με κυρίαρχη ιδέα και ισχυρή κινητήρια δύναμη την πίστη στον εαυτό τους.

Τώρα “μπαίνουμε σε μία Νέα Κοσμική περίοδο, που το θέλημα του Θεού όρισε να διαχυθεί το Φως Του σε όλη την ανθρωπότητα, χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς φραγ­μούς, χωρίς όρια… Η Θεία θέληση επέλεξε για να δια­χύσει τη φωτοχυσία και τη χάρη του Αγίου Πνεύμα­τος σε όλους τους ανθρώπους, μορφωμένους και αμορ­φώτους, σημαντικούς και ασήμους, επιστήμονες, καλ­λιτέχνες και απλούς εργάτες”[165], υποστηρίζει εκπρό­σωπος του “Εσωτερικού Χριστιανισμού”, μιας παρα­φυάδας της “Νέας Εποχής” στην Ελλάδα.

Το εμφανιζόμενο σαν νέο Παν-θρησκειακό φαινό­μενο της εποχής μας με την ονομασία New Age, έχει την αρχή και τη ρίζα του στο Θιβέτ. Εμφανίσθηκε για πρώτη φορά τον προηγούμενο αιώνα με κυρίους εκπροσώπους του την Η. Blavatsky και την Α. Besant. Στον εικοστό αιώνα συνεχίσθηκε με την Alice Ann Bailey (1880-1949)[166]. Σ’ αυτό οφείλονται οι ομοιότητες των τεχνικών της “Νέας Εποχής” με άλλες αποκρυφιστικές τεχνικές. Η “Νέα Ακρόπολη” για παράδειγμα, που ανήκει στις αποκρυφιστικές ομάδες της “Νέας Εποχής”, δέχεται[167] τις τεχνικές της Γιόγκα Σούτρα σαν στάδια πνευματικής ανάπτυξης.

Παρατηρείται, όμως, μία περίεργη τεχνική να κινεί­ται μεταξύ της “Νέας Εποχής” και των άλλων παραθρησκευτικών κινημάτων, όπως του Πνευματικού Κέντρου Ομ του γκουρού Sri Chinmoy, του Υπερβατικού Διαλογισμού του γκουρού Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι, του Κέντρου Γιόγκα του γκουρού Σατυανάντα, του Πανελληνίου Κέντρου Διαλογισμού (Brahmakumaris), της Scientology Church (Επιστημολογική Εκκλησία) του Αμερικανού συγγραφέα έργων επιστημονικής φαντασίας L. Ron Hubbard, του Εσσωτερικού Χριστια­νισμού του Δ. Δώριζα, της Αρμονικής Ζωής του Robert Nagemy, του Καφέ Σχολείου και ορισμένων ακόμη ομάδων, όπως είναι αυτές του Θ. Μπούκα και του Γ. Βουλούκου. Αυτό καταδεικνύει την κοινή ρίζα και αρχή μεταξύ όλων των αποκρυφιστικών κινημά­των, καθώς και την έμπνευση της “Νέας Εποχής” να παρουσιάζεται με διάφορες ονομασίες. Με τον τρόπο αυτό πιστεύει ότι μπορεί να διαδοθεί ευκολότερα και να είναι πειστικότερη στους οπαδούς της. Το κατορ­θώνει εν μέρει, έστω και με λίγους οπαδούς σε κάθε ομάδα της.

Η “Νέα Εποχή” επαγγέλλεται ένα νέο κόσμο. Δια­δίδει ότι ευαγγελίζεται τη λύτρωση των ανθρώπων εκείνων, οι οποίοι θα αποδεχθούν τις πρακτικές της. Για την επίτευξη του στόχου της στηρίζεται στη θεω­ρία της “υποτροπικότητας, της νομοτελειακής δηλαδή αλλαγής των διαφόρων περιόδων”. Πιστεύει ακόμη πως “η σημερινή εποχή είναι εποχή φθοράς, παρακμής και έκπτωσης των πάντων”. Κηρύττει μία γενική κατα­στροφολογία, με σκοπό να δημιουργήσει το “κατάλλη­λο ψυχολογικό κλίμα για την αποδοχή νέων οραμάτων και την υιοθέτηση των σατανικών πράγματι σκοπών της Εποχής του Υδροχόου”[168].

Η “Νέα Εποχή” έχει εισχωρήσει σε πολλούς τομείς της δημόσιας ζωής και διοχετεύει τεχνικές ανατολικών θρησκειών, όπως το ζεν, τη γιόγκα, τις κινήσεις ανα­πνοής, τις κινήσεις χορού και μορφές θεραπείας, παρό­μοιες με εκείνες του πνευματισμού και της θεοσοφίας. Οι πρακτικές της διοχετεύονται μέσα από βιβλία, πε­ριοδικά, από εφημερίδες και ραδιοτηλεοπτικές εκπομ­πές. Οι τεχνικές της χρησιμοποιούνται στους ροδόσταυρους, στον πνευματισμό, στη θεοσοφία, στη μα­γεία και στο σατανισμό. Προσφέρονται με το μανδύα της επιστήμης, της τέχνης ή με φιλοσοφικό, κοινωνικό και πολιτιστικό προσωπείο, για να μη δημιουργείται η εντύπωση ότι συγκρούεται με τη διδασκαλία της Χριστιανικής Εκκλησίας.

[75] Βλ. Λ. “Αποκρυφολογία”, Μ.Ε.Ε., τόμ. 5, σ. 168.
[76]  Πιζάνη Γ., όπ.π., σ. 7
[77]  Βλ. Τρεμπέλα Παν., Ο πνευματισμός, Αθήναι 1988, σσ. 40-43.
[78] Πρβλ. Τρεμπέλα Παν., Ο Πνευματισμός, όπ.π., σσ. 63-66. Ο Hans Driesch, κατανέμει τον κλάδο της αποκρυφολογίας, την παραψυχολογία, σε τέσσερις κλάδους: α) των φυσικών φαινομένων, β) των ψυχικών φαινομένων, γ) των ψυχοφυσικών φαινομένων και δ) των προφητειών. (Βλ. επίσης Η. Driesch, Περί των θεμελιωδών προβλημάτων της ψυχολογίας, μτφρ. Καλλιάφα Σ., Αθήναι 1928, σσ. 193 κ.ε.)
[79] “Μεσάζον” πρόσωπο θεωρείται, σύμφωνα με την πνευματιστική αντίληψη, το πρόσωπο εκείνο, το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να παρευρίσκεται σε ένα πνευματιστικό φαινόμενο, να έχει την ικα­νότητα να επικοινωνεί με τα πνεύματα και να δέχεται τα μηνύματα, τις υποδείξεις και τις εντολές τους. Το πρόσωπο αυτό λέγεται ακόμη “επικοινωνός” ή “medium”. (Πρβλ. Πιζάνη Γ., όπ.π., σσ. 7 κ.ε.).
[80]  Τα μηνύματα που βρίσκονται μέσα στην κασέτα, οι πνευματιστές θεωρούν ότι τα είπαν τα πνεύματα, τα οποία παραβρέθηκαν στην πνευματιστική συγκέντρωση, ύστερα από επίκλησή τους, γι’ αυτό και έχουν μεγάλη βαρύτητα και αξία γι’  αυτούς.
[81] Πρβλ. Τρεμπέλα Παν., όπ.π., σσ. 66-68 και περ. “Ψυχικαί Έρευναι”, Αθήναι 1927, σσ. 103 κ.ε.
[82] Πρβλ. Άλεβιζοπούλου Άντ., Αποκρυφισμός, όπ.π., σσ. 184-186.
[83] Πρβλ. Cesare Lombroso, Πνευματισμός και υπνωτισμός, μτφρ. Καΐρη Μ., Αθήναι ά.χ., σσ. 168-189. Βλ. και Βασιλοπούλου Χαρ., Ένας σύγχρονος άγιος, π. Ιάκωβος Βαλοδήμος, Αθήναι 1976, σ. 32.
[84]  Οι Πεντηκοστιανοί είναι μία αίρεση, παραφυάδα προτεσταντική.  Στις συναθροίσεις τους λαμβάνει χώραν ένα φαινόμενο, το οποίο οι ίδιοι αποκαλούν “γλωσσολαλιά”.  Για το θέμα αυτό βλ. α) Καρανικόλα Παντ., Οι αιρετικοί προτεστάντες, Αθήναι 1991, β) Αλεβιζόπουλου Αντ., Πεντηκοστιανοί και Ορθοδοξία, Αθήνα 1992, γ) Παναγιωτίδη Παν., Η γλωσσολαλία της Πεντηκοστής, περ. “Ο Άγιος Νικήτας”, τεύχη 56-57, Μάιος-Ιούνιος 1995, σσ. 140-141 και 162-163 αντίστοιχα.
[85]  Α’ Κορ. 14,1.
[86]  Βλ. Franz Hartman M. D., Μαγεία λευκή και μαύρη, μτφρ. Μεστάμπελη Λ., Αθήνα ά.χ., σσ. 13 κ.ε.
[87]  Βλ. Αλεξίου Σπ., Αναστενάρηδες και Εκκλησία, εφημ. “Το Βήμα”, 11 Ιουνίου 1995. σ. Α18. (Στο δημοσίευμα αυτό ο Μητροπολίτης Λαγκαδά κ. Σπυρίδων διαμαρτύρεται για την καταπάτηση των ιερών κανόνων της Εκκλησίας από τους αναστενάρηδες).  Για το ίδιο θέμα βλ. Εγκύκλιο 2598 της Ι.Σ.Ι.Ε.Ε., περ. “Εκκλησία”, αρ. φύλ. 11, 1-15 Ιουλίου 1995, σσ. 438-439.
[88]  Πρβλ. Μέγα Γ., “Λαογραφία”, τόμ. ιθ’, Αθήναι 1961, σσ. 491 κ.ε.
[89]  Μέγα Γ., όπ.π., σ. 525. Πρβλ. και Τσινούκα Β., Δεν υπάρχει θάνατος, Αθήναι ά.χ., σ. 58.
[90]  Βλ. Μέγα Γ., όπ.π., σσ. 523 κ.ε.
[91]Πρβλ. Α.Ε.Α., όπ.π., σσ. 378 κ.ε. και Καραμηνά Περ., όπ.π. σσ. 11 κ.ε.
[92]  Α.Ε.Α., όπ.π., σσ. 384-389. Σύμφωνα με τους αστρολόγους, ο ρόλος τον οποίο παίζει ένας πλανήτης στη ζωή του ανθρώπου είναι καθοριστικός και δεσμευτικός. Ο πλανήτης, σύμφωνα με τις θεωρίες τους, κυριολεκτικά εξουσιάζει τον άνθρωπο και δεν αφή­νει περιθώρια βούλησης, ελεύθερης εκλογής και επιλογής στη ζωή του.
[93] Πρβλ.: α) Κωτσάκη Δ., Το αστρονομικό σύμπαν (Δημιουρ­γία ή Τύχη;), Αθήναι 1974, σσ. 27 κ.ε. β) του Ιδίου, Νέοι ορίζοντες στην αστρονομία, Αθήναι 1977, σσ. 23 κ.ε. και γ) Χατζηνικολάου Αστ., Ο άνθρωπος μέσα στο σύμπαν, 3η έκδοση, Αθήναι 1996, σσ. 99 κ.ε.
[94] Βλ. Δανέζη Μάν. – Θεοδοσίου Στράτ., Αστρολογία, Θρη­σκεία ή Επιστήμη, Αθήνα 1994 σσ. 42 κ.ε.
[95] Βλ. α) Κοντόπουλου Γ. – Κωτσάκη Δ., Κοσμολογία – Η δομή και η εξέλιξη του Σύμπαντος, 2η έκδοση, Αθήναι 1984, σσ. 287 κ.ε. και β) Μπαρμπάνη Β., Το αστρονομικό Σύμπαν και ο άνθρωπος, περ. “Ελληνοχριστιανική Αγωγή”, τεύχ. 357, Νοέμ­βριος 1988, σσ. 252 κ.ε. Συνοπτικά περί των βασικών αρχών της αστρολογίας βλ. Αλεβιζοπούλου Αντ., Η Αστρολογία στο φως της Ορθοδοξίας, Αθήναι 1995, σς. 19-47.
[96] Περί των αλληλοσυγκρουομένων απόψεων – αντιφάσεων των αστρολόγων βλ. α) Αλεβιζοπούλου Αντ., όπ. Π., σς. 137-139 και β) Wiechoczek R., Uranus Lachelt uber Hiroszhima, München 1992. σς. 195-197.
[97] Βλ. Wiechoczek R., όπ.π., σ. 104. Επιστημονικές απόψεις περί του θέματος αυτού δημοσιεύονται και στο περ. “Πειραϊκή Εκκλησία”, αφιέρωμα στην αστρολογία, Δεκέμβριος 1993, σσ. 27 κ.ε.. Πρβλ. Adorno Theodor W. – Crook Stephen, Adorno: The Stars Down to Earth and Other Essays on the Irrational in Culture, Tasmania, Australia 1994, σσ. 7-43
[98] Βλ. Αλεβιζοπούλου Αντ., Αποκρυφισμός, όπ.π., σσ. 83 κ.ε.
[99] Συγκλονιστικά στοιχεία για την επίδραση των σατανιστικών τεχνικών στη ζωή των εφήβων βλ. α) Domphousse Kelly R. -Crouch Ben Μ., Youth and Society, in “Joyrnal Article”, v24, n2, p204-27, Dek. 1992 β) Fine Gary Alan – Victor Jeffrey, Satanic Tourism: Adolescent Dabblers and Identity Work, ourman Announcement: CIJ-JAN95, Phi Delta Kappan; v76, nl, p70-72 Sep. 1994, γ) Haack W. F, Die neuen jugendreligionen Ursachen – Trends – Reaktionen, Munchen 1979, σσ. 28 κ.έ., δ) Του Ιδίου, Satan – Teufel – Luzifer Alter Aber-glanbe – Neuer Satanskult, München 1987, σσ. 22 κ.ε. και ε) Victor Jef­frey, Satanic panic: the creation of a contemporary legend, Chicago 1993, σσ. 32 κ.ε.
[100] Οι μάγοι και οι αποκρυφιστές γενικότερα αποκαλούν τη μαγεία λευκή, όταν η επικοινωνία με πνεύματα και η “κυριαρχία σε αγαθές δυνάμεις” αποβλέπουν στο “καλό” του Ανθρώπου. Έτσι, η ονειρομαντεία, η νεκρομαντεία, η αερομαντεία, η χειρο­μαντεία, η οιωνοσκοπία και οι τεχνικές των μέντιουμς, των παραψυχολόγων και όλων εκείνων, που επαγγέλλονται λύση οικογενει­ακών και προσωπικών προβλημάτων, είναι μορφές λευκής μαγεί­ας. Μαύρη μαγεία καλείται εκείνη που αναφέρεται σε “κακές δυνάμεις” ή αποβλέπει στο κακό, στη βλάβη και στην τιμωρία άλλων. Υπάρχει ακόμη κόκκινη και πράσινη μαγεία. Βλ. Αλε­βιζοπούλου Αντ., Νεοσατανισμός. Ορθόδοξη θεώρηση και αντι­μετώπιση, Αθήναι 1996, σσ. 141-142. Πρβλ.: α) Fenoglio Maria, όπ.π., σσ. 309-480, β) Graves Tom, Ραβδοσκοπία, Ραδιαισθησία, Εκκρεμές, Πρακτική – Τεχνική – Εφαρμογή, Αθήναι ά.χ, σσ. 21 κ.ε., γ) Israel Regardie, Βασικές αρχές της πρακτικής Μαγείας, μία ερμηνεία στις Καββαλιστικές μαγικές και διαλογιστικές τεχνικές, μτφρ. Λένου Δ. – Παπάζογλου Ν., Αθήνα 1991, σσ. 9-81 και δ) Fransis Barrett, Ο Μάγος ή Ουράνιος ερευνητής. Ένα πλήρες σύστημα απόκρυφης φιλολογίας, μτφρ. Παπάζογλου Ν., Αθήνα 1987.
[101] Οι ίδιοι οι σατανιστές ομολογούν ότι συντελούνται ερωτι­κά και άλλα όργια στις λατρείες υπέρ του σατανά με τον οποίο έχουν υπογράψει και συμβόλαιο. Βλ. περ. “Εικόνες”, τεύχ. 479, 5 Ιανουαρίου 1994, σσ. 14-15. Το τεύχος είναι αφιερωμένο στα γεγο­νότα που αποκαλύφθηκαν τον Δεκέμβριο του 1993 στην Παλλήνη Αττικής. Πρβλ. α) Καντιώτου Αυγ., Κανείς στους μάγους, Αθήναι 1993, σ. 30 και β) Damphousse Kelly R. – Crouch Ben Μ., Did the Devil Make Them Do It?. An Examination of the Etiology of Satanism among Juvenile Delinquents, Jurnal Article (080); Research Report (143) και γ) Journal Announcement: CIJAPR93 στο “Youth and Society;” v24, n2, p204-27 Dec. 1992.
[102] Νταγκουνάκη Β., Σατανισμός, όργια και δολοφονίες χωρίς τύψεις, εφημ. “Απογευματινή της Κυριακής”, 18 Ιουνίου 1995, σσ. 16-17. (Είναι ομολογία μέλους σατανιστικής ομάδας). Βλ. α) Κουτρουμπέλη Ευαγ., όπ.π., σσ. 71-75 και β) Smith Margaret, Ritual abuse : what it is, why it happens, and how to help, San Francisco 1993.
[103] Βλ. Παπαδοπούλου Αντ., όπ.π., σσ. 271 κ.ε.
[104] Βλ. Πασσά Ν., Σατάν, άρχοντας του κόσμου τούτου και κυρίαρχος του σκότους. Φαντασίωση ή πραγματικότητα; Αθήνα 1994, σσ. 136 κ.ε. και περ. “Εικόνες”, όπ.π., σσ. 12-13. Πρβλ. Jorg Sabellicus, Magia Practica, τόμοι Α’, Β’, Γ’, μτφρ. Σημηριώτη Ν., Αθήνα 1988 και Michael Howard, Η μαγεία των κεριών και η αποκρυφιστική σημασία τους και τα μαγικά αρωματικά λάδια, μτφρ. Σημηριώτη Ν., Αθήνα 1981. Το “Magia Practica” χρησιμοποιείται μόνο από τους σατανιστές. Όσοι άλλοι επιχείρησαν να το διαβά­σουν, αισθάνθηκαν επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική τους ακε­ραιότητα. Εδώ το αναφέρουμε αναγκαστικά, λόγω της έρευνας.
[105] “Συχνά χρησιμοποιούνται ιερά σύμβολα, (π.χ. το σημείο του Σταυρού), ως μαγικαί χειρονομίαι και προσευχαί, (π.χ. ο τρια­δικός τύπος εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος), ακόμη και στίχοι από το Κοράνιον, ως μαγικοί τύποι”. Αυτά αναφέρονται σε εισήγηση του Δακουρά Διον., όπ.π., σσ. 55 κ.ε.). Πρβλ. Αλεβιζοπούλου Αντ., Εγκληματικό δόγμα, εμπειρίες πρώην σατανιστών, Αθήναι 1995, σσ. 13-23.
[106] Νικόδημου του Αγιορείτου, Η Μαγεία. Λόγος μεταγλωτ­τισμένος, 19ο στη σειρά: “Η Φωνή των Πατέρων”, Ωρωπός Ατ­τικής 1994, σσ. 5 κ.ε.
[107] Περ. “Εικόνες”, όπ.π., σ. 11.
[108] Βλ. Κουτρουμπέλη Ευαγ., όπ.π., σσ. 72-75.
[109] Περ. “Εικόνες”, όπ.π., σ. 10.
[110] Βλ. τα δημοσιεύματα των εφημερίδων “Απογευματινή”, “Έθνος”, “Τα Νέα”, και “Ελεύθερος Τύπος” της 29ης Δεκεμβρί­ου 1993 που αναφέρονται σε ομολογίες μελών του σατανισμού. Επίσης βλ. Lyons Arthur, Satan Wants You: The Cult of Devil Worship in America, New York 1988,σσ. 107 κ.ε. Πρβλ. La Vey Anton Szandor, The Satanic Bible, N. J. 1969, σς. 88-90.
[111] Πρβλ. Τσαρούχα Κ., Αποκρυφισμός, εφημ. “Μεσημβρινή”, 5 Φεβρουαρίου 1990, σ. 18. (Το δημοσίευμα αποτελεί έρευνα για τον αποκρυφισμό. Σ’ αυτό αποκαλύπτονται “μαύρες λειτουρ­γίες με θυσίες ζώων και βασανιστήρια κοριτσιών στην καρδιά της Πρωτεύουσας”). Παρόμοιες τεχνικές και γεγονότα περιγράφονται από τον Trostle Lawrence C. στο: “The Stoners: Drugs, Demons, and
Delinquency. Garland Series, Cults and Nonconventional Religious Groups: A Collection of Outstanding Dissertations and Monographs”, New York 1992.
[112] Βλ. εφημ. “Τύπος της Κυριακής” και στο ένθετο “Τύπος TV”, 5 Μαρτίου 1995 με τίτλο: “Μαύρη μαγεία των Βουντού!”. Επίσης βλ. εφημ. “Μακεδονία” και στο ένθετό της “Επιλογές του Μήνα”, Μάρτιος 1993, σσ. 84-88 και εφημ. “Μεσόγειος”, Καθη­μερινή πρωινή έκδοσις εν Κρήτη, 27 Ιανουαρίου 1995. Στο δημο­σίευμα της “Μεσογείου” αναφέρεται πως ο Υπουργός Τύπου και Μ.Μ.Ε. Ευάγ. Βενιζέλος προτρέπει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιο­τηλεόρασης να ασκήσει σύμφωνα με τον νόμο την ελεγκτική του αρμοδιότητα επί των τηλεοπτικών εκπομπών, στις οποίες παρου­σιάζονται σκηνές υπνωτισμού σε ώρες υψηλής θεαματικότητας για τις μικρές ηλικίες.
[113] Ενθετο στο περ. “Τρίτο Μάτι”, τεύχ. 45, Απρίλιος 1995, σσ. 2-15. Το περιοδικό αυτό διαδίδει ιδέες όλων των ομάδων του αποκρυφισμού. Με ύπουλο μάλιστα τρόπο συχνά σε άρθρα του εμφανίζεται ο Χριστιανισμός σαν ένα σύστημα ή παρακλάδι του μυστικισμού-αποκρυφισμού. (Πρβλ. “Τρίτο Μάτι”, τεύχ. Οκτωβρίου 1996).
[114] Είναι σχετικό και το έγγραφο του Ιερού Ναού Αγίου Τίτου Ηρακλείου Κρήτης προς τον Διοικητή του Τμήματος Ασφαλείας Κρήτης με άρ. πρωτ. 136/17-9-96.
[115]  Πρβλ. περ. “Ανεξήγητο”, τεύχ. 105, Ιούνιος 1995, σσ. 26-37.  Αφιέρωμα στη Βουντού ή Βοντούν.  Είναι μια μορφή λατρείας, που έχει τις ρίζες της στην Αφρική.  Η λέξη προέρχεται από μία διάλεκτο την οποία ομιλούν οι κάτοικοι του Μπενίν –χώρα στα παράλια της Δυτικής Αφρικής- και αναφέρεται στους “θεοποιημένους” προγόνους.
[116] Βλ. Anderson D. R., Informal Features, New York 1982, σ. 9 και Silvern S. B. – Williamson P. A. – Countermine T. A., Video Game Playning and Aggression in “Young Children”, New York 1983.  Είναι εργασία η οποία παρουσιάσθηκε στην Αμερικάνική Ένωση Εκπαιδευτικής Έρευνας στη Νέα Υόρκη το 1983.
[117]  Πρβλ. Bereaud S., “Sex role images in French children’s book’s”, in “Journal of Marriage and the Family”, London 1975, 37, σσ. 194-207 και Δουλκέρη Τ., Παιδικά μέσα επικοινωνίας και σεξισμός. Εμπειρική έρευνα, Αθήνα ά.χ., σσ. 73-86
[118]  Εκτενέστερη αναφορά βλ. στο Γ’ κεφάλαιο.
[119]  Πρβλ. Πασσά Ν., όπ.π., σσ. 136 κ.ε.
[120]  Για την τελετουργία μύησης στο σατανισμό βλ. α) Αλεβιζοπούλου Αντ., όπ.π., σσ. 93 κ.ε., β) Les Sectes Enfer du Paradie, Editions de Messine – Claude Petit Castelli, Paris 1979, σσ. 152-154 και γ) Barton Blanche, The Church of Satan, New York 1990, σσ. 23 κ.ε.
[121] Ζαμπέλη Γερ., Σατανισμός και νεολαία, ο κίνδυνος που απλώνεται, Κάντζα Αττικής 1994, σ. 102. Βλ. και Patricia Marks Greenfield, Μέσα ενημέρωσης και παιδί, οι επιπτώσεις της τηλεό­ρασης, των βιντεοπαιχνιδιών και των κομπιούτερ, μτφρ. Σταυροπούλου Σ., Αθήνα 1988, σσ. 48-71.
[122] Βλ. Trostle Lawrence C, The Stoners: Drugs, Demons, and Delinquency. Garland Series, Cults and Nonconventional Religious Groups: A Collection of Outstanding, Dissertations and Monographs, New York 1992 .
[123] Πρβλ. Αλεβιζοπούλου Αντ., Νεοσατανισμός, όπ.π., σσ. 55 κ.ε. (Για τον “ψυχωτικό σατανισμό” βλ. τις σσ. 88-91 και για τον “οργανωμένο σατανισμό” τις σσ. 109 κ.ε.).
[124] Βλ. περ. “Εικόνες”, όπ.π., σσ. 14-15 και εφημ. “Το Βήμα”, 11 Ιουνίου 1995, σ. Α46.
[125] Βλ. Κουτρουμπέλη Ευαγ., όπ.π., σσ. 136-145. (Εδώ αναφέ­ρονται πολλά και συγκεκριμένα στοιχεία, τα οποία αποδεικνύουν τη σχέση των λεγομένων “πολεμικών τεχνών” με τον αποκρυφισμό και ιδιαίτερα με τη μαγεία). Βλ. επίσης Τομάζου Αντ., Πολεμικές τέχνες, περ. “Η Δράσις μας”, τεύχη 317-321, Απρίλιος-Οκτώβριος 1994.
[126] Τομάζου Αντ., όπ.π., σσ. 276-277.
[127] Τομάζου Αντ., όπ.π., σ. 277.
[128] Ζαμπέλη Γερ., όπ.π., σσ. 130 κ.ε. Στη “Satanic Bible” αναφέ­ρονται πολλές σατανιστικές γιορτές. Η πιο σπουδαία και μεγάλη θεωρείται η “ημερομηνία της γέννησης” του ατόμου. Βλ. γι’ αυτό “Lexikon fur Theologie und Kirche”, Freiburg ά.χ., σ. 928. Οι σατανιστές έχουν και μία γιορτή τη νύκτα της 30ής Απριλίου προς 1η Μαΐου. Την ονομάζουν αγία Βαλπουργία (Walburgis). Τότε κά­νουν “επίσημες” τελετές προς τον άρχοντα του σκότους, γίνονται οι μυήσεις και διαπράττονται οι πιο πολλοί φόνοι. Προτιμούν βρέφη, μικρά παιδιά και γυναίκες παρθένες. Για να μυηθεί κάποι­ος, πρέπει να υπογράψει πίστη στο σατανά με το αίμα του. Πρβλ. εφημ. “Απογευματινή”, 16 Ιουνίου 1995, σ. 12 και εφημ. “Ακ­ρόπολις”, 22 Ιουνίου 1985.
[129] Πρβλ. Sean Sellers, Ο σατανισμός της Νέας Εποχής, Αθήνα ά.χ, σ. 21. Βλ. και Αχιλλέως Σάβ., Μαγεία, Δαιμονισμός και Απολύτρωσις, Αθήναι 1990, σ. 221. Ο κληρικός-συγγραφέας αναφέρει ομολογία δαιμονίου: “Μόλις ανοίξουν (οι άνθρωποι) τα βιβλία μας, (εννοείται τα σατανικά), είμεθα παρόντες”. Οι ίδιοι κύκλοι κάνουν μεγάλη χρήση του βιβλίου προσευχών και επικλή­σεων του σατανά. Το βιβλίο έχει τίτλο: “Το Κλειδί του Βασιλιά Σολομώντα” ή “Σολομωνική”.
[130] Βλ. Κωνσταντουδάκη Ελ., εφημ. “Απογευματινή”, 16 Ιουνίου 1995, σ. 12 και Κουτρουμπέλη Ευαγ., όπ.π., σσ. 11 κ.ε.
[131] Εφημ. “Ελευθεροτυπία”, 9 Ιουνίου 1995, σ. 31. Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι ομάδα σατανιστών της Στραντιβάρι στην Ιταλία στις τελετές της πίνει βρώμικο αίμα….!
[132] Ζιάκα Γρ., Γιόγκα, αλήθεια και πλάνες. (Στην επιστημονι­κή επετηρίδα της Θεολογικής Σχολής. Νέα σειρά του τμήματος Θεολογίας), τόμ. 1, Θεσσαλονίκη 1990, σσ. 271-272. Ο καθηγητής στο ίδιο άρθρο αναφέρεται στις θρησκευτικές προϋποθέσεις της γιόγκα, στα είδη και την τεχνική της. Η τεχνική της γιόγκα περι­λαμβάνει πολλά είδη ψυχοσωματικών πράξεων και πνευματικών ασκήσεων, που αποκαλούνται “άνγκα” (=μέλη). Τα Γιόγκα – Σούτρα του Πατάντζαλι απαριθμούν οκτώ στάδια στα οποία πρέπει να ασκηθεί και να περάσει ο γιόγκιν, για να φθάσει στον ανώτατο σκοπό, στην ελευθερία του πνεύματος. Αυτά είναι: 1) Yama = αυτοκυριαρχία (με κανόνες ηθικής ζωής), 2) Niyama = αυτοπει­θαρχία (εκπλήρωση πέντε θετικών εντολών), 3) Asana = λήψη δια­φόρων στάσεων του σώματος για αυτοσυγκέντρωση, 4) Prana Yama = ρύθμιση αναπνοής, 5) Pratyahara = αφαίρεση εξωτερικών ερεθισμών, 6) Dharana = περισυλλογή, 7) Dhyana = διαλογισμός και 8) Samadhi = ανώτατη έκσταση, πλήρης αυτοβυθισμός. Πρβλ. Mircea Eliade, λ. “Yoga”, E.R., τόμ. 15, σσ. 519-523, καθώς και τη βιβλιογραφία που παραθέτει ο συγγραφέας.
[133] Βλ. ένα χαρακτηριστικό βιβλίο του Edward Maisel, La Gymnastigue Chinoise, Tai Chi Chuan, Paris 1969.
[134] “Karma” (κάρμα) είναι οι συνέπειες των πράξεων του ανθρώπου. Ο,τι έσπειρε, αυτό και θα θερίσει, ακολουθώντας ένα κύκλο, στον οποίο η ζωή αλληλοδιαδέχεται τον θάνατο. Το “κάρμα”, βέβαια, δεν είναι αιώνιο, αλλά ο άνθρωπος υποφέρει, έως ότου απαλλαγεί απ’ αυτό, διότι “πληρώνει” τις συνέπειες των πράξεών του προ αμνημονεύτων χρόνων. Η μέθοδος για να σπά­σει κάποιος τις αλυσίδες του “κάρμα”, είναι “να ζήσει με πνεύμα Αγαθότητας και να αποκτήσει την τέλεια γνώση, αναγνωρίζοντας την ανωτερότητα του Κυρίου”. (Πρβλ. Μπαγκαβάντ-γκιτά, όπ.π., σσ. 89 κ.ε.).
[135] “Samsara” (σαμσάρα) είναι η απελευθέρωση από τον συ­νεχή βασανισμό των γεννήσεων και των θανάτων, δηλ. των μετεμ­ψυχώσεων. Αυτή είναι βασική θεωρία του Ινδουϊσμού.
[136] Βλ. Ζιάκα Γρ., Ιστορία των Θρησκευμάτων. Α’: Τα ινδικά θρησκεύματα, Θεσσαλονίκη 1986.
[137] Γκουρού σημαίνει σεβάσμιος και για τον Ινδουϊσμό είναι ο προσωπικός πνευματικός δάσκαλος, ο οποίος επί αιώνες τους ­λαμβάνει από τους μαθητές του τον ίδιο σεβασμό και την ίδια δόξα που απολαμβάνουν οι θεότητες.
[138] Η Μπαγκαβάντ-γκιτά (Bhagavad-gita), γνωστή και με το όνομα Γκιτοπανισάντ, θεωρείται από τους ινδουϊστές μία από τις πιο σπουδαίες Ουπανισάντ και αποτελεί την ουσία της Βεδικής γνώσης. Δεν υπόκειται, σύμφωνα με τον Αρτζούνα, τον στενό σύν­τροφο του Υπέρτατου Θεού του Σρι Κρίσνα, σε λάθος ή αμφιβο­λία. Γι’ αυτό πρέπει να δεχθούμε τα διδάγματα της Μπαγκαβάντ-γκιτά, έτσι όπως μας τα παρουσιάζει το Υπέρτατο Πρόσωπο (Μπαγκαβάν). Για να εμβαθύνει κάποιος στο βιβλίο αυτό, πρέπει να έχει παρόμοιες αρετές με εκείνες του Αρτζούνα, να είναι ένας μπάκτα, πρόσωπο δηλ. ενωμένο στενά με τον Κρίσνα. Πρωταρχι­κός σκοπός του βιβλίου είναι να μας διδάξει πώς θα ξαναβρούμε τον πραγματικό εαυτό μας, ελευθερώνοντάς μας από το λανθασμέ­νο – εγώ, την υλιστική αντίληψη του εαυτού μας. Έχει “εξαγνιστικές” ιδιότητες και γράφτηκε από τον αβατάρα-συγγραφέα Σρίλα Βυασαντέβα εδώ και πέντε χιλιάδες χρόνια, για «το καλό των μελλόντων γενεών». Αποτελείται από δέκα οκτώ κεφάλαια με έντονα στοιχεία αποκρυφισμού και επικίνδυνες τεχνικές.
[139] Η Μπαγκαβάντ-γκιτά, όπ.π., σσ. 19-20.
[140] Περισσότερα βλ. Ζιάκα Γρ., Τα θρησκεύματα του Θιβέτ και της Κίνας, Θεσσαλονίκη 1987, σσ. 60 κ.ε.
[141] Η Μπαγκαβάντ-γκιτά, όπ.π., σς. 9-10.
[142] Σύμφωνα με την Μπαγκαβάντ-γκιτά, (κεφ. 6, στίχ. 1, σ. 165), ο δάσκαλος της τεχνικής αυτής λέγεται γιόγκι ή γκουρού. Αληθινός γιόγκι δεν είναι “εκείνος που δεν ανάβει φωτιά και αποφεύγει τη δράση”, ενώ ο “αποτυχημένος γιόγκι μπορεί να ξαναγεννηθεί σε μία οικογένεια σοφών πνευματικών ανθρώπων”, (στίχ. 42-47, σ. 186).
[143] Βλ. Η Μπαγκαβάντ-γκιτά, όπ.π., σ. 186.
[144] Η Μπαγκαβαντ-γκιτά, όπ.π., σσ. 165-189.
[145] Η Μπαγκαβάντ-γκιτά, όπ.π., σσ. 30-31 .
[146] Βλ. Γιαννουλάτου Αν., Εισαγωγικά. Βασικαί πλευραί του
Ινδουϊσμού, Αθήναι 1975, σ. 62. Περισσότερες λεπτομέρειες για
τις τεχνικές του Ινδουϊσμού βλ. στις σσ. 74-87.
[147] Σε μία “εμπιστευτική” επιστολή της άποκρυφιστικής οργάνωσης στην Ελλάδα ΣΑΤΥΑΝΑΝ-ΤΑΣΡΑΜ, με “διδάσκα­λο” τον Σατυανάντα Παραμχάμσα και διευθύντρια την Σουάμι Σιβαμούρτι Σαρασουάτι, οι δάσκαλοι της γιόγκα παρακινούνται να λάβουν μέρος σε δύο σεμινάρια. Τα σεμινάρια αυτά “είναι ιδιαίτε­ρης βαρύτητας και σημασίας, όχι μόνο για όσα άτομα επιθυμούν να μεταδώσουν υπεύθυνα τις τεχνικές της γιόγκα στον κύκλο τους, αλλά και για όσα άτομα επιθυμούν να αποκτήσουν γερά θεμέλια πάνω στην επιστήμη της γιόγκα και μία μόνιμη ευεξία, υγεία και δημιουργικότητα στη ζωή τους”. Βλ. εφημ. “Ελεύθερη Ώρα της Κυριακής”, 29 Ιανουαρίου 1984, σ. 7.
[148] Περισσότερα για το θρησκευτικό χαρακτήρα και το σκοπό της γιόγκα βλ. Ζιάκα Γρ., Γιόγκα, αλήθεια και πλάνες, όπ.π., σσ. 273 κ.ε. Στον δυτικό κόσμο η γιόγκα προβάλλεται και από τα διάφορα κέντρα της σαν μέθοδος αυτοπειθαρχίας, γυμναστικής, υγιεινής, ευεξίας του σώματος και επίτευξης καταπληκτικών επιτευγμάτων. Στην ανακεφαλαίωση του προαναφερθέντος άρθρου ο καθηγητής Γρ. Ζιάκας προβαίνει στη σύγκριση της γιόγκα με την ασκητική ζωή και τη μυστική Θεολογία της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
[149] Αναλυτικά για τα κυριότερα στάδια των τεχνικών του γκουρουϊσμού βλ. Γιαννουλάτου Αν., Όψεις Ινδουϊσμού-Βουδδισμού, Αθήναι ά.χ, σσ. 83-85. Να σημειώσουμε ακόμη ότι από τον γκουρουϊσμό υποδεικνύονται τρεις τρόποι οι οποίοι οδηγούν στην ένωση με τον Θεό: Η κάρμα γιόγκα (ανιδιοτελής εργασία), η μπάκτι γιόγκα, (ο δρόμος της λατρείας και της αφοσίωσης), και η ράτζα γιόγκα, (ο δρόμος της ορθής διάγνωσης ανάμεσα στο αιώ­νιο και μη αιώνιο). Γενικά η λέξη “yoga” σημαίνει το δεσμό με το “Θείο” και το δρόμο που οδηγεί σ’ Αυτό. Οι επικίνδυνες μέθοδοι και τα παραπλανητικά μέσα της γιόγκα εμφανίζονται σαν λυτρω­τικές πράξεις. Πρβλ. (περ. “Τρίτο Μάτι”, τεύχ. 50, Νοέμβριος 1995). Βλ. Αλεβιζοπούλου Αντ., Αποκρυφισμός, όπ.π., σσ. 169-170 και Μ. Eliade, λ. “Yoga”, στην E.R., τόμ. 15, σσ. 520-522.
[150] Παπαδοπούλου Αντ., όπ.π., σ. 269.
[151] Πρβλ. Μπέιλυ Αλ., Επιστολαί επί του αποκρυφιστικού
διαλογισμού, Αθήναι ά.χ, σσ. 70-108. Βλ. και Αλεβιζοπούλου Αντ., Αποκρυφισμός, όπ.π., σσ. 173-175. Τα στοιχεία έχουν ληφθεί από το επίσημο όργανό τους, τη “Γιόγκα”, 5/81 , σσ. 7-8, 10/81 σ. 16 και 15/81, σσ. 41-42.
[152] Το “μάντρα” είναι διαλογιστικές συλλαβές κατά την εκμά­θηση της γιόγκα και η επανάληψή τους δημιουργεί “ανείπωτη υπερφυσική χαρά” και αυτός που τις απαγγέλλει “εξαγνίζεται πολύ γρήγορα από κάθε υλικό μίασμα”. (Η Μπαγκαβάντ-γκιτά, όπ.π., σ. 235). Για να συμβεί όμως αυτό, προηγουμένως “πρέπει να προσφέρει κανείς όλες τις πράξεις του θυσία στον Βίσνου”, (στίχ. 7-9, σ. 93). Η επανάληψη του στίχου “Χάρε Κρίσνα, Χάρε Κρίσνα, Κρίσνα Κρίσνα, Χάρε Χάρε, Χάρε Ράμα, Χάρε Ράμα, Ράμα Ράμα, Χάρε Χάρε” υποδηλώνει πλήρη αφοσίωση στον Κρίσνα, Θεό εκδι­κητή, παθιασμένο και μανιακό, όπως φαίνεται στους παραπάνω στίχους αλλά και σε όλα τα κεφάλαια της Μπαγκαβάντ-γκιτά.
[153] Βλ. Αναστασίου Επισκόπου Ανδρούσης (σήμερα Αρχιεπ. Αλβανίας), Ινδουϊστικές αιρέσεις στον ελλαδικό χώρο, περ. “Εκκλησία”, τεύχ. 6, Μάρτιος 1984, σ. 200. Πρβλ. στίχ. 10 του 4ου κεφ. της Μπαγκαβάντ-γκιτά, όπου ο γκουρού προτρέπει τους οπα­δούς του με έντονο ύφος σε απόλυτη υποταγή και υπακοή στις εντολές του.
[154] Βλ. συγκεκριμένη περίπτωση του Θ. Π. από το Ξυλόκα­στρο Κορινθίας. (Χατζή Ελ., Τρομοκράτες συνειδήσεων. Γκουρού – Γιόγκι – Δάσκαλοι – Μεσσίες – Προφήτες και Θεραπευτές, Κό­ρινθος 1996, σσ. 42 κ.ε.).
[155] Έχουν καταγραφεί κατά καιρούς αυτοκτονίες, βιασμοί και ανθρωποκτονίες οπαδών του γκουρουϊσμού. (Βλ. Χατζή Ελ., όπ.π., σσ. 25 κ.ε.).
[156] Βλ. εφημ. “Εκκλησιαστική Αλήθεια”, αρ. φύλ. 136,1 Ιουνίου 1982. Βλ. και Αλεβιζοπούλου Αντ., Πνευματικός βιασμός, νέες “αιρέσεις”, μια πραγματική απειλή, Αθήναι ά.χ, σσ. 9-15 και 33-53.
[157] Πρβλ. Παπαδοπούλου Αντ., όπ.π., σσ. 219 κ.ε.
[158] Βλ. Sheddy V. Τ. R., Brahmanism, Bangalore 1981, σ. 19.
[159] Βλ. Abhedananda Swami, Doctrine of Karma – a Study in Philosophy and Practice of Work, Calcuta 19755, σσ. 17-18. Στην Ελλάδα κατόρθωσαν να διακινήσουν τις ιδέες αυτές και με τη μετάφραση στα ελληνικά του βιβλίου του Norman Vincent Peale, Η δύναμη της θετικής σκέψεως. Ένας πρακτικός οδηγός για την υπερνίκηση των προβλημάτων της καθημερινής ζωής. (Το βιβλίο αυτό, από άγνοια προφανώς, διατίθεται σε αρκετά θρησκευτικά και εκκλησιαστικά βιβλιοπωλεία). Παρόμοιες ιδέες βρίσκουμε και στο βιβλίο του Chris C, Η δύναμη της σκέψης, λύση στα προβλή­ματα, Αθήνα ά.χ.
[160] Αλεβιζοπούλου Αντ., Αυτογνωσία – Αυτοπραγμάτωση -Σωτηρία, Η “δύναμη τής σκέψης” στο φως της Χριστιανικής πί­στεως, Αθήνα 1991, σ. 26. Πρβλ. Murphy J., Die Kosmische Dimension Ihner Kraft. Positives Denken im Einklang mit dem Universum des Geistes, München 1982, σ. 102.
[161] Σύμφωνα με την αποκρυφιστική κίνηση “Αρμονική Ζωή” του Robert Nagemy, ο διαλογισμός είναι έκσταση της ένωσης με το αντικείμενο της αυτοσυγκέντρωσης. Ο ίδιος αναφέρει το εξής χαρακτηριστικό παράδειγμα: “Μπορούμε να αρχίσουμε να συγκεντρωνόμαστε στο όνομα και στη ζωή του Ιησού Χριστού. Μετά από έντονη εξάσκηση θα αρχίσουμε να αισθανόμαστε το Χριστό όχι σαν άνθρωπο με μορφή πια, αλλά σαν ενέργεια, σα φως, σα συνειδητότητα, σα δόνηση, σαν το Λόγο. Στο τελικό στάδιο, θα χάσουμε την αίσθηση του εαυτού μας, την αίσθηση της ατομικό­τητας και της ξεχωριστότητας και θα υπάρχει μόνο η συνειδητό­τητα του Χριστού, θα έχουμε ενωθεί με το Χριστό”. (Ρ. Νάτζεμυ, Οικουμενική Φιλοσοφία, Αθήνα 1991, σσ. 49-50). Επίσης στο βιβλίο του “Θαύματα αγάπης και γνώσης”, Αθήνα 1988, σσ. 122-124, διακηρύττει ότι “δεν υπάρχει προσωπικός Θεός, αλλά μόνο απεριόριστη ή Παγκόσμια Συνειδητότητα που ονομάζεται και Λόγος».
[162] Βλ. Silva Jose – Stone Robert, Εσύ ο θεραπευτής, Αθήνα 1990, σ. 104.
[163] Για τη μέθοδο Silva Mind Control βλ. Ανάτυπο από το περ. “Avandage”, τεύχ. Φεβρουαρίου 1994. Για το ίδιο θέμα πρβλ. α) Louise L. Hay, Πηγή δύναμης και σοφίας, μτφρ. Καλογήρου Α., Αθήνα 1994, σσ. 241 κ.ε. και β) Jose Silva and Philip Miele, Μέθοδος Silva για τον έλεγχο του νου. Το επαναστατικό πρόγραμμα που άλλαξε τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων σ’ όλο τον κόσμο, μτφρ. Καββαδία Τ., Μαρούσι 1988. Κριτική θεώρηση των τεχνικών αυ­τών βλ. Αλεβιζοπούλου Αντ., Αυτογνωσία, όπ.π., σσ. 65-88.
[164] Πρβλ. Schlink Μ. Basilea, Η Νέα Εποχή από Βιβλική άποψη, μτφρ. Φούσκα Κων., Θεσσαλονίκη 1989, σσ. 19-27.
[165] Δώριζα Δ., Νόμοι και λειτουργίες, εσωτερικός Χριστια­νισμός, Αθήνα 1985, σ. 4. Πρβλ. Κεφαλά Πέλ., Είμαστε αιχμάλω­τοι του Αιγόκερου, περ. “Εικόνες”, 17 Μαΐου 1989, σσ. 62-68.
[166] Βλ. Dole Arthur Α.; And Others, The New Age Movement: Fad or Menace? in “Journal Announcement”: RIEMAR 91. (Στην έρευνα αυτή και στα 340 ερωτήματα του Likert Scale δίδονται απαντήσεις από έφηβους τής Πενσυλβανίας των Η.Π.Α. Στο τελευταίο τμήμα της έρευνας γίνεται περιγραφή των πρακτικών τις οποίες χρησι­μοποιεί η “Νέα Εποχή”, για να ελκύσει τα παιδιά και τους έφη­βους. Αναφέρονται τα προγράμματα της “Νέας Εποχής”, ο συν­δυασμός του ανατολικού και δυτικού μυστικισμού, εμπειρίες από την ψυχοτεχνολογία και επισημαίνονται τα ευαίσθητα σημεία της εφηβικής ηλικίας, στα οποία δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα η “Νέα Εποχή”, όπως επιθυμία για αλλαγή, το κίνητρο του εύκολου κέρ­δους κ.λπ. Στο τέλος υπογραμμίζονται οι σπουδαιότερες μέθοδοι της “Νέας Εποχής”, που είναι η πίεση, η πλύση εγκεφάλου, ο εξα­ναγκασμός κ.ά. Στη βιβλιογραφική έκθεση “The ‘New Age’: A Bibliographic Essay” του Chandler Daniel Ross, U.S.; Illinois 1992, γίνε­ται περιγραφή του κινήματος της “Νέας Εποχής” και της εξέλι­ξής της, και αναφέρονται μεθοδεύσεις και τρόποι με τους οποίους διοχετεύει τις αποκρυφιστικές θεωρίες η “Νέα Εποχή”. Πρβλ. α) Ryder Daniel, Breaking the circle of satanic ritual abuse: recognizing and recovering from the hidden trauma, Minneapolis 1992, σσ. 38 κ.ε., και β) Melton J. G. And Moore R. L., The cult experience: Responding to the new religious pluralism, New York 1982.
[167] Βλ. Πλάνα Γ., Θεμελιώσεις του Εσωτερισμού, όπ.π., τόμ. 1, σσ. 107-109.
[168] Σκαλτσή Παν., Γνωστικισμός, όπ.π., σ. 38.
ΠΗΓΗ: http://mysatelite.wordpress.com/2012/01/14/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

αβαγνον