Τρίτη 13 Μαΐου 2014

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ: στην Παναγία της Σούδας

Στην Παναγία της Σούδας

Υπάρχουν συνοικίες στην Πόλη που κατά το παρελθόν γνώρισαν ιδιαίτερα ένδοξες στιγμές αλλά στις μέρες μας δεν παρατηρείται κάτι ανάλογο. Μία τέτοια περιοχή είναι και το σημερινό Εğrikapı, που κάποτε ονομάζονταν Χαρσία ή και Καλλιγαρία, εξαιτίας της κλίσης των παρακειμένων Τειχών και της Πύλης που υπάρχει εκεί. Ελάχιστα στοιχεία μαρτυρούν την ζωντάνια και την ιδιαιτερότητα του παρελθόντος και ένα από αυτά είναι η εκκλησία της Παναγίας της Σούδας.
Θέλησα να την επισκεφθώ και να αντιστρέψω στην σκέψη μου την εξέλιξη των εποχών. Από μια "ξεχασμένη" περιοχή, δίχως ποίμνιο και εξωστρέφεια, να ψηλαφίσω τις παλιές εποχές, τότε που βρίσκονταν στο προσκήνιο και παρείχε εκπαιδευτικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες.
Η Παναγιά της Σούδας, τριγυρισμένη από τον χαρακτηριστικό κίτρινο μαντρότοιχο
Στο ίδιο σημείο υπήρχε προγενέστερος βυζαντινός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Νικήτα ενώ για κάποια περίοδο ο ναός τιμούνταν και στο όνομα του Αγίου Θεοδώρου του Τήρωνος. Η Παναγία της Σούδας, πιθανόν πήρε την ονομασία της από Κρητικούς που εγκαταστάθηκαν εκεί, δείχνοντας για ακόμη μια φορά την διαρκή μετακίνηση που υπήρχε στα κέντρα του Ελληνισμού. Ήταν ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Πόλης εξαιτίας των πολλών θαυμάτων που αποδίδονταν στην θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας και ως κέντρο της κοινότητας συγκέντρωνε γύρω του τόσο διάφορες εκπαιδευτικές υποδομές όσο και νοσηλευτικές.

Εικόνα του Αγίου Νικήτα
Το εσωτερικό του ναού της Παναγίας της Σούδας
Το εσωτερικό του ναού είναι πολύ περιποιημένο αλλά η απουσία πιστών και επισκεπτών δημιουργεί μια μελαγχολική ατμόσφαιρα. Θα ευχόμουν η Παναγιά της Σούδας να προσέλκυε περισσότερους ανθρώπους, τουλάχιστον κατά την διάρκεια των εκκλησιαστικών Λειτουργιών.

Ως αναμφισβήτητο κέντρο της συνοικίας συγκέντρωνε γύρω της μικρούς, μεγάλους, υγιείς και ασθενείς. Στον περίβολο του ναού υπήρχε πριν περίπου 150 με 200 χρόνια νηπιαγωγείο, αρρεναγωγείο, παρθεναγωγείο και δημοτική σχολή για τα παιδιά της πολυάριθμης κοινότητας. Τίποτα πλέον δεν έχει απομείνει από τις ξύλινες κατασκευές που κάποτε πρόσφεραν γνώση σε δεκάδες παιδιά.
Σημείο από τον αυλόγυρο στην ανατολική πλευρά
Εκτός από τα εκπαιδευτήρια, στον χώρο του ναού λειτουργούσε και ένα είδος ιατρείου για φρενοβλαβείς και ψυχικά ασθενείς. Από το 1727 στεγάζονταν σε κελιά το Άσυλο Φρενοβλαβών και υπεύθυνοι για την περίθαλψή τους ήταν οι άνθρωποι του ναού, όπως για παράδειγμα οι ιερείς και κυρίως ο καντηλανάφτης. Εκείνος είχε επωμιστεί με το βάρος της φύλαξής τους και ώφειλε να είναι δυνατός, με μεγάλο σωματικό ανάστημα για να μπορεί να "τιθασεύει" τους ψυχικά άρρωστους που πολλές φορές παρεκτρέπονταν. Τα πρώτα 100 χρόνια δεν υπήρχε γιατρός και ως μέθοδοι περίθαλψης θεωρούνταν το λούσιμο με κρύο νερό από το Αγίασμα και η επαφή με την θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας. Ίσως στις μέρες μας αυτά να μοιάζουν κάπως πρωτόγονα αλλά ας μην παραβλέπουμε οτι αναφερόμαστε σε εποχές γύρω στο 1750. Και μόνο το γεγονός ότι τέτοιες κοινότητες προνοούσαν στο να περιθάλπτουν φρενοβλαβείς, επιληπτικούς και να μην τους παρατάνε στον δρόμο είναι αξιοσέβαστο.
Πλάκες με καραμανλίδικα
Το μεγάλο μου ανάστημα και η επιβλητική μου παρουσία χρειάστηκε μόνο για να τιθασεύει τα άτακτα σκυλιά που φυλάσσουν τον χώρο. Δεξιά ο ναός, αριστερά απομεινάρια από τα κελιά των αρρώστων
"Σπαράγματα" από άλλες ένδοξες εποχές 
Στην ανατολική πλευρά του ναού υπάρχει ένα θολωτό υπόγειο που αξίζει κανείς να επισκεφθεί, καθώς εκεί βρίσκεται το Αγίασμα της Αγίας Ζώνης.
Κατηφορίζοντας τα σκαλοπάτια προς το Αγίασμα
Και εδώ ο χώρος σε άριστη κατάσταση, καθαρός και απλά αναμένει τους πιστούς να ξαναβρεθούν στο Εγρί Καπί

Ένα ακομα αγιασμένο υπόγειο της Πόλης
Η Παναγία της Σούδας είναι ένας ναός που σίγουρα αξίζει να βρεθούν περισσότεροι πιστοί και επισκέπτες. Περνώντας την πόρτα του αυλογύρου για το άναμμα ενός κεριού και προσευχή, θα ενθουσιαστείτε από τον χώρο του Αγιάσματος και θα περπατήσετε εκεί που άλλοτε ηχούσαν παιδικές φωνές και εναλλάσσονταν με τα προστάγματα του ρωμαλέου καντηλανάφτη.
ΠΗΓΗ: http://tixamperiaapothnpolh2.blogspot.gr/2014/03/blog-post.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

αβαγνον