Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2014

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ: Ιωάννης Ζ΄ Παλαιολόγος - Το "τέλος" του αυτοκράτορα (έτος 1408)

Ο αυτοκράτορας που κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα

Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Ζ´ Παλαιολόγος υπήρξε πρωτότοκος γιος του αυτοκράτορα Ανδρονίκου και της συζύγου του Μαρίας.

Αυτοκράτορας για λίγους μήνες.
Ο Ιωάννης Ζ´ είχε νόμιμα δικαιώματα στο θρόνο με βάση τη συμφωνία που είχε επιτύχει (1381) ο πατέρας του Ανδρόνικος Δ', τα οποία όμως αμφισβητήθηκαν με τη νέα σύγκρουση με τον πατέρα του λίγο πριν το θάνατό του (1385). Κατέλαβε την εξουσία τον Απρίλιο του 1390 με πραξικόπημα κατά του παππού του Ιωάννη Ε' Παλαιολόγου, τον οποίο κατόρθωσε να περιορίσει σε θέση πολιορκούμενου σε ένα μικρό φυλάκιο κοντά στη Χρυσή Πύλη της Κωνσταντινούπολης. Το πραξικόπημα έγινε τη νύχτα της 14ης Απριλίου με τη βοήθεια του Σουλτάνου Βαγιαζήτ Α΄, ο οποίος επιθυμούσε την ανατροπή του Ιωάννη κυρίως για να προκαλέσει στο Βυζάντιο εσωτερική αναταραχή προς δικό του όφελος. Σύμμαχοι του Ιωάννη Ζ' ήταν και οι Γενουάτες, σταθερά αντίπαλοι του Ιωάννη Ε' διαρκώς συντασσόμενοι με τον Ανδρόνικο Δ'. Είχε προηγηθεί μάλιστα ταξίδι του Ιωάννη Ζ' στη Γένουα το 1389 προς αναζήτηση πολιτικής υποστήριξης έναντι του θείου του, Μανουήλ.

John VII Palaiologos.jpg
Αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Περίοδος εξουσίας
14 Απριλίου - 17 Σεπτεμβρίου του 1390
ΠροκάτοχοςΙωάννης Ε'
ΔιάδοχοςΙωάννης Ε'
Περίοδος εξουσίας
1399 - 1403
Περίοδος εξουσίας
1403 - 1408
ΟίκοςΠαλαιολόγοι
Γέννησηπερ. 1370
Θάνατος22 Σεπτεμβρίου 1408
Θεσσαλονίκη
ΠατέραςΑνδρόνικος Δ' Παλαιολόγος
ΜητέραΜαρία Κυράτζα
ΣύζυγοςΕιρήνη (Ευγενία Γατελούζαινα)
ΕπίγονοιΑνδρόνικος Ε' Παλαιολόγος
Θρησκείαορθόδοξος χριστιανός

Ανατροπή
Ενώ, λοιπόν, ο Ιωάννης Ε' υπερασπιζόταν το φυλάκιο, ο γιος του κατόρθωσε να ξεφύγει και να καλέσει βοήθεια από τους Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου. Έτσι, το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους ο Ιωάννης Ε' επανέκτησε την εξουσία. Αμέσως μετά τον τερματισμό του πραξικοπήματος και την αποκατάσταση του Ιωάννη, ο Ιωάννης Ζ' αλλά και ο Μανουήλ κλήθηκαν από τον Βαγιαζήτ (βάσει των όρων υποτέλειας που είχε συμφωνήσει ο Ιωάννης Ε') να συμμετάσχουν στην επόμενη στρατιωτική εκστρατεία των Τούρκων, κατά της Φιλαδέλφειας, μέχρι εκείνη την ώρα σε Βυζαντινά χέρια. Βρέθηκαν έτσι σε κοινό στρατόπεδο, μαχόμενοι εναντίον του ίδιου του βυζαντινού κράτους. Ενώ βρίσκονταν στη Μ.Ασία τους αναγγέλεται η είδηση για το θάνατο του, απελπισμένου πια, Ιωάννη. Έτσι έμεναν μόνοι διεκδικητές του θρόνου ο Ιωάννης και ο Μανουήλ.


Άμυνα της πολιορκημένης πρωτεύουσας
Ο σουλτάνος Βαγιαζήτ Α' όμως δε δίστασε να αποκλείσει και να πολιορκήσει την Κωνσταντινούπολη, με πρόσχημα τη θέλησή του να αποκαταστήσει το νεαρό Ιωάννη. Ο κλοιός γύρω από την πόλη έγινε ασφυκτικότερος μετά την αποτυχημένη Σταυροφορία του 1396, που τερματίστηκε με τη συντριπτική νίκη του σουλτάνου στη μάχη της Νικόπολης το ίδιο έτος. Το 1399 εισήλθε πανηγυρικά ο Ιωάννης Ζ' στην Πόλη, χωρίς όμως να επιτρέψει την παράδοσή της στους Οθωμανούς. Ο ίδιος τέθηκε επικεφαλής της άμυνας, ενώ ο Μανουήλ κατέφυγε στη Δύση με σκοπό να συγκεντρώσει πολυτιμη βοήθεια. Όλοι περίμεναν το θαύμα, το οποίο ήρθε με τη μορφή του Ταμερλάνου. Το 1402 ο Βαγιαζήτ λύνει την πολιορκία για να αντιμετωπίσει τη Χρυσή Ορδή και ηττάται στην Άγκυρα.

Οριστικός συμβιβασμός
Οι απόπειρες συμφιλίωσης ανηψιού και θείου μετά το θάνατο του Ιωάννη Ε' (1391) δε δτέφτηκαν από επιτυχία, μέχρι που, το 1403, συνομολογήθηκε ο μεν Μανουήλ να αναλάβει τη διοίκηση της πρωτεύουσας, ο δε Ιωάννης να ελέγχει την περιοχή της Θεσσαλονίκης ως «ἒξαρχος πάσης Θετταλίας». Εκεί παρέμεινε για πέντε χρόνια ακόμη, έως δηλαδή το θάνατό του το 1408, που έδωσε τέλος στην τριαντάχρονη αλληλομαχία της οικογένειας.

Οικογένεια
Νυμφεύτηκε την πρωτότοκο κόρη του Francesco II Gattilusio Ευγενία, η οποία μετονομάστηκε σε Ειρήνη μετά το 1399. Μαζί απέκτησαν τον Ανδρόνικο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

αβαγνον