ΡΑΦΑΗΛ- ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ : RAFFAELO: Un grande pittore di Rinascimentale
"Η εκδίωξη του Ηλιοδώρου" 1511 , Ραφαήλ |
Απο τον Βαζάρι μαθαίνουμε ότι γεννήθηκε το 1483 στο Ουρμπίνο της Ιταλίας την Μ. Παρασκευή στις 3 το πρωί. Πατέρας του ήταν ο ζωγράφος Τζιοβάνι ντε Σάντι, μέτριος καλλιτέχνης, αλλά μετρημένος άνθρωπος με κρίση που έβαλε τον Ραφαήλ απο πολύ μικρό στο δρόμο της τέχνης που ο ίδιος στα νιάτα του δεν μπορούσε να ακολουθήσει. Ο Ραφαήλ ήταν ορφανός απο μάνα και στα 10 του χρόνια ορφάνευσε και απο πατέρα. Αμέσως φεύγει απο το Ουρμπίνο και μπαίνει στο εργαστήρι του Περουτζίνο και γίνεται ο καλύτερος μαθητής του. Ο πιο ακούραστος και ο πιο επίμονος στη μάθηση. Όπως είχε μάθει απο τον πατέρα του. Το 1497 συνεργάστηκε με τον δάσκαλο του στην Πρεντέλα της Εικόνας του Βωμού της Σάντα Μαρία Νόβα στο Φανο. Σε όλα τα έργα του φαίνεται καθαρά η επίδραση του δασκάλου του.
"Η Σχολή των Αθηνών" 1509 , Ραφαήλ Στην πάνω σειρά απο αριστερά είναι οι : Διαγόρας ο Μιλήσιος, Κριτίας ο Αθηναίος, Αλκιβιάδης ή ο Αλέξανδρος ο Μέγας, Ξενοφών. Αισχίνης, Σωκράτης, Ξενοκράτης, Σπέυσιππος, Πλάτωνας, και Αριστοτέλης στο κέντρο, Ευδημος ο Ρόδιος, Θεόφραστος ο Λέσβιος με το κίτρινοπο ένδυμα, Επίκουρος με πλάτη, Αρίστιππος, Πύρος ο Ελαιάτης, Αρκεσίλαος με το καφετί ένδυμα δεξιά πάνω. Στην δεξιά ομάδα κάτω είναι ο ίδιος ο Ραφαήλ στη γωνία με το μαύρο μπερέ, αριστερά του ο Πτολεμαίος, και με πλάτη οι Ζωροάστρης και ο Ευκλείδης. Στο κέντρο κάτω απο τον Αριστοτέλη είναι ο Διογένης ο Κυνικός και πιο κάτω του αριστερά ο Ηράκλειτός με το χέρι του ακουμπησμένο στο κεφάλι του. Δίπλα του αριστερά ο Παρμενίδης, πιο αριστερά η Υπατία, ο Αναξαγόρας δίπλα στον καθισμένο Πυθαγόρα που γράφει,. Στην πλάτη του ο Αναξίμανδρος, και όρθιοι σε εκείνη τη μεριά οι: Διογένης Λαέρτιος, Επίκουρος και ο Ζήνων ο Ελεάρτης. |
"Το όνειρο του ιππότη" Ραφαήλ |
Στα 18 του χρόνια υπέγραψε συμβόλαιο (10/12/1500) για μια μεγάλη παραγγελία στο παλάτι. Αυτή η εικόνα έχει χαθεί. Συνεργάστηκε με τον Ευαγγελίστα που ήταν οικογενειακός φίλος του πατέρα του αλλά και μαθητής του. Ξεκίνησε να παίρνει παραγγελίες και απο άλλες πόλεις μοναχός του. Δούλευε πολλά έργα ταυτόχρονα.
Τέλη του 1501 τελειώνει την "εικόνα του Βωμού του Οσίου Νικολάου ντα Τολεντίνο". Το 1502 ξεκινά την "Στέψη της Παρθένου" για την εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου. Το 1503 ξεκινά παράλληλα και μια Στάυρωση για την ίδια εκκλησία "Σταύρωση Μοντ" και το 1504 τους "Γάμους της Παρθένου".
Τελειώνοντας πηγαίνει στη Φλωρεντία έχοντας συστατική επιστολή απο την Τζοβάνα Φελτρια. Εκεί θαυμαζε τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι (για τη βιογραφία του πατήστε εδώ ) και τον Μικελάντζελο (για τη βιογραφία του πατήστε εδώ )!!
Τα έργα του Ραφαήλ είναι γαλήνεια, αυστηρά και τρυφερά. Η ζωή του όμως είναι πυρετώδης όσον αφορά τη δουλειά του στη Περούτζια όπου το 1505 ζωγραφίζει την "εικόνα του βωμού Ανσιντες", την "εικόνα του βωμού Κολόννα", το 1507 την "Ταφή του Χριστού", την τοιχογραφία με τον "Χριστό Εν Δοξη και Αγίους" για την εκκλησία του Αγ. Σεβήρου.
Ο Ραφαήλ απο το 1504-1508 ζωγράφιζε και στην Φλωρεντία αριστουργήματα όπως "Παναγία Κονεστάμπιλε", "Η κυρία με τον μονόκερο", "Η Παναγία του Μεγάλου Δούκα", η "Μικρή Παναγία Κούπερ", "Η Παναγία της Ορλεάνης", "Η ωραία κηπουρός", "Τα πορτρέτα Ντόνι", "Η Αγία οικογένεια Κανιτζιάνι"...
Τότε ήλπιζε ότι θα πάρει παραγγελία τη μεγάλη αίθουσα του Παλάτζο που δούλευαν ο Ντα Βίντσι και ο Μικελάντζελο και που παραιτήθηκαν (τους λόγους παραίτησης αναφέρω περισσότερο στη βιογραφία του Μικελάντζελο). Αλλά ο Ραφαήλ μάταια ήλπίζε.
Φεύγει στη Ρώμη. Το 1509 εκεί έχει το τίτλο του "Ζωγράφος των Παλατιών" με την προώθηση του Πάπα Ιούλιου 'Β. Ξεκινά μεγαλεπίβολα με την διακόσμηση των "Αιθουσών του Βατικανού" "Le stanze di Baticano". Ξεκινά με την Αίθουσα της Υπογραφής. Ζωγραφίζει την "Εριδα", την "Σχολή των Αθηνών", τον "Παρνασό" και τις "Αρετές". Ο Πάπας θαμπώνεται και την τέχνη του Ραφαήλ τη θεωρεί αποκορύφωμα πολιτισμού με αρετές όπως η αναζήτηση της τελειότητας απο την κλασική φιλοσοφία και τη δυτική παράδοση. Τότε, εκλεκτοί λόγιοι, συγγραφείς και καρδινάλιοι τον χειροκροτούν!! Όλοι τον θαυμάζουν και όλοι θέλουν να έχουν έστω και ένα πίνακα του. Ο μεγαλύτερος τραπεζίτης της εποχής, ο Αγκοστίνο Γκίτζι, το 1511 θα του παραγγείλει μια πολύ μεγάλη τοιχογραφία την "Γαλατεια". Μυθολογικό θέμα που θα κοσμεί την έπαυλη του. Μετά του αναθέτει τη διακόσμηση του τάφου του. Ο Ραφαήλ τον ίδιο καιρό παίρνει παραγγελία και απο εναν καρδινάλιο, μια τοιχογραφία για τον ναό του Αγ. Αυγουστίνου. Θέμα: Ενα κομμάτι της ζωής του Προφήτη Ηλία. Μη ξεχάσουμε ότι παράλληλα δουλέυει και για τις μεγάλες Αίθουσες του Βατικανού όπου εκείνη τη περίοδο ζωγραφίζει και τα πορτρέτα των λογίων, των ουμανιστών και των καρδινάλιων.
Παναγία του Αγ. Σίξτου 1504, Ραφαήλ |
Απο το 15011- 1514 ζωγραφίζει και την άλλη Αίθουσα του Ηλιοδώρου με θέματα "Την λειτουργία της Μπολσένα", "Η απελευθέρωση το Αγ. Πέτρου.", την "Εκδίωξη του Ηλιωδόρου" απο τον ναό της Ιερουσαλήμ". Δεν ξέρω πώς τα κατάφερε αλλά παράλληλα με όλα τα παραπάνω ζωγραφίζει πάρα πολλούς πίνακες πχ. "Η Παναγία με το κάθισμα" κτλ.. Σίγουρα ο Ραφαή δεν θα είχε καθόλου προσωπική ζωή και θα κοιμόταν ελάχιστα. Οι μελετητές λένε ότι τον κυρίευε η φιλοδοξία και δεν ήθελε να αρνηθεί καμιά παραγγελία. Βέβαια, μπορεί και να μην είχε τη δυνατότητα να αρνηθεί. Στη βιογραφία του Μικελάνζελο γίνεται κάτι ανάλογο και βλέπουμε τη δυσκολία του και το πώς απέφευγε όσο μπορούσε νέες παραγγελίες.
Ο διάδοχος Πάπας, ο Λέων 'Ι, συνεχίζει να τον προστατέυει και να του αναθέτει πολλές δουλειές και σε βάρος ακόμα και του Μικελάντζελο που είναι χωρίς δουλειά εκείνη την εποχή, και ας έχει τελειώσει την Καπέλα Σιξτίνα.
Το 1514 πεθαίνει ο αρχιτέκτονας Μπαραμπέ και τη θέση τη δίνουν στον Ραφαήλ. Έτσι κατέχει το υψηλότερο αξίωμα καλλιτέχνη, του "Αρχιτέκτονα της Νέας Βασιλικής του Αγ. Πέτρου". Μα ο Ραφαήλ θα μπορούσε να αρκεστεί μόνο σε αυτό; Παράλληλα και λίγο αργότερα, δημιουργεί αρχιτεκτονικά το επιτάφειο παρεκκλήσι του τραπεζίτη Αγκοστίνο Γκίτζι, το Παλάτζο του Καφφαρέλλι Βιντόνι κτλ.. και το 1515 του αναθέτουν να σχεδιάσει 1ο ταπισερί για την Καπέλα Σιξτίνα (δείτε την ανάλυση των έργων του Μικελάντελο στην Καπέλα Σιξτίνα πατήστε εδώ ). Σε ενα μόλις χρόνο τα περισσότερα σχέδια τα είχε τελειώσει!!
Απο τις 27/8/1516 ο Ραφαήλ γίνεται και έφορος των ρωμαϊκών αρχαιοτήτων και του αναθέτουν την κατασκευή ενος τοπογραφικού χάρτη της αρχαίας Ρώμης. Απο εδώ και μετά, σπάνια ζωγραφίζει. Σχεδιάζει μόνο τους πίνακες του και και υπόλοιπα τα αναθέτει στους "νέους"¨του.
Το 1517 τελειώνει και τη τρίτη Αίθουσα του Βατικανού με την "Πυρκαγιά του Μπόρκο"
Βρίσκεται ξανά στην έπαυλη του τραπεζίτη Κίτζι. Το 1518 τελειώνει τη "Λότζια της Ψυχής" και το 1519 τη "Λότζια του Βατικανού". Τα σχέδια όμως γιατί την εκτέλεση και εδώ την έκαναν οι μαθητές του.
Ο Ραφαήλ αν και πολύ νέος ακόμα, πεθαίνει μετά απο "επίπονο και δυνατό πυρετό" που κράτησε 8 μέρες στις 6 Απρίλη του 1520, Μ. Παρασκευή στις 3 το πρωί. Όπως όταν είχε γεννηθεί!!
Όσον αφορά τη δουλειά του,ζωγραφίζει με ακρίβεια στο σχέδιο, το τρυφερό πλάσιμο των προσώπων του θυμίζει ελληνική τέχνη, με προοπτική και βάθος και εξαιρετική φωτεινή διάταξη του χώρου. Το φώς του Ραφαήλ είναι εσωτερικό, καθαρό, διάφανο. Στηρίζεται στους κλασικούς νόμους της αρμονίας, της συμμετρίας και του ρυθμού. Σίγουρα παρακολουθούσε πάρα πολύ τη δουλειά του Μικελάντζελο (κρυφά) και του Ντα Βίντσι που τους συναγωνίζοταν. Αυτοί τον επηρεάζουν πχ. στο βάθος των έργων του, στα σχήματα των προσώπων. Η επίδραση του Ντα Βίντσι είναι πιο έντονη ειδικά στο έργο του "Παναγία του Μεγάλου Δούκα" όπου βγαίνει απο το μαύρο φόντο της "φωτισμένη ανάλαφρα με ενα αχνό χαμόγελο". Μάλιστα ο Ραφαήλ κατόρθωσε και έγινε φίλος του Ντα Βίντσι και έβλεπε τα προσχέδια του πχ στη "Μάχη του Ανγκιάρι". Απο τον Μικελάνζελο κατάλαβε τον πλούτο των ιστορικών, μυθικών θεμάτων. Αυτό του άνοιξε νέους ορίζοντες για να πραγματώσει τα μεγαλύτερα αριστουργήματα του στις "Αίθουσες του Βατικανού". Δεν εικονογραφεί απλά τα γεγονότα αλλά τα ερμηνεύει. "Για αυτόν η ζωή δεν είναι παρά το πειθαρχημένο ξετύλιγμα ενός τεράστιου αρχιτεκτονικού δημιουργήματος, αρμονικού, τέλειου στα επιμέρους σημεία".
Αυτοπροσωπογραφία Ραφαήλ |
"Ο Αγιος Γεώργιος και ο δράκος", 1504, Ραφαήλ |
"Η φουρνάρισα" 1520, Ραφαήλ |
"La velata" 1515, Ραφαήλ |
"Ο θρίαμβος της Γαλάτειας" Ραφαήλ |
"Παρνασσός" 1511, Ραφαήλ |
λεπτομέρεια απο το έργο Η Παναγία του Αγ. Σίξτου, Ραφαήλ |
Άλλα έργα του: "Η Ανάσταση", "Οι γάμοι της Παρθένου", "Η προσκύνηση των μάγων", "Το όνειρο του ιππότη", "Ο Άγιος Γεώργιος και ο δράκοντας", "Η πορεία στον Γολγοθά", "Η κυρία με τον μονόκερο", "Η ταφή του Ιησού", "Η ωραία κηπουρός", "Η αγία Ειρήνη της Αλεξάνδρειας", "Η Παναγία του Μεγάλου Δούκα", "Πορτρέτο του Αντόνιο Ντόνι", "Η Παναγία με την καρδερίνα", "Η Παναγία με το θείο βρέφος και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή", "Η δικαιοσύνη και οι 3 άλλες αρετές", "Πορτρέτο το Λέοντα Ι, "Η μεταμόρφωση" κτλ...!!!
Για τα δωμάτια του Βατικανού δείτε αναλυτικά εδώ Πατήστε εδώ
Σχετικά παράδειγματα με εικόνες :
"Οι αρετές" |
"Η απελευθέρωση του Αγ. Πέτρου" Ραφαήλ |
ΜΑΡΙΑ ΟΥΖΟΥΝΟΓΛΟΥ ΖΩΓΡΑΦΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
αβαγνον